Sunday 21 July 2013

MYANMAR: Suu Kyi to help ‘political’ students barred from HE

VIETNAM: Government lowers targets to slow HE student growth

MALAYSIA: Uproar over ‘race bias’ in public university places

Sunday 14 July 2013

Cambodia: Apsara Authority Refutes $200M Revenue Claim

By - July 13, 2013

The Apsara Authority, which manages the Angkor Archaeo­logical Park, issued a statement on Friday refuting a claim made by Cambodia National Rescue Party leader Kem Sokha about the amount of revenue that it collects from ticket sales. 

The letter, signed by Apsara Authority director-general Bun Narith, said that Mr. Sokha was quoted on July 9 while campaigning in Siem Reap as saying that the revenue from ticket sales for Angkor is almost $200 million per year.

“The Cambodia Na­tional Rescue Party has purposefully pretended to know the correct tourism figures in order to mislead about the number of tourists visiting Angkor,” it says.

The statement went on to explain that not all the 3,584,307 tourists to the country last year visited the temples, meaning the revenues collected at Angkor Park are actually much lower.

The Apsara Authority did not say what its revenues are, but pointed out that children younger than 12 and government delegations are not re­quired to purchase a ticket to enter the park.

The true number of tickets sold last year was 1,808,623, the authority said, and of those, 59.2 percent were single day passes, which cost $20.

Cambodia: Ministry to Survey Gap Between University, Jobs

By and - July 13, 2013

The Ministry of Education is preparing to distribute questionnaires nationwide to assess the gap between the job market and subjects being studied by university students. 

“The research will focus on the job market and how it is re­sponding to the skills and know­ledge that students learn,” according to a draft version of the questionnaire.

As Cambodia’s economy develops, employers have complained that there are too many graduates in subjects such as management and business, and not enough in areas such as engineering, agriculture and vocational skills such as mechanics.

The questionnaire will ask students to provide information on their university course, their ideal job, how well they believe their studies have prepared them for finding employment and their level of confidence in finding desirable work after graduation.

“It’s very well recognized, not only in Cambodia but more broadly, that schools need to better align with the job market and industry needs,” said Sandra D’amico, managing director of HR Inc., a local recruitment firm.

Monday 8 July 2013

កម្ពុជា: និស្សិត​កម្ពុជា​បាន​អាហារូបករណ៍ ​Fulbright ត្រៀមខ្លួន​​ទៅ​រៀន​នៅ​អាមេរិក











កម្ពុជា​បង្កើត​សមាគម​អ្នក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ

ដោយ សូត្រ សុខប្រាថ្នា
2013-07-07
 
ទី​បំផុត​សមាគម​អ្នក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​កម្ពុជា ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ហើយ នៅ​ល្ងាច​ថ្ងៃ​៥ កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៣។ សម្រាប់​ប្រវត្តិសាស្រ្ត គឺ​ជា​ផ្នែក​មួយ​ដ៏​សំខាន់​ក្នុង​ការ​រស់​នៅ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​នៅ​ក្នុង​សង្គម។

ទីប្រឹក្សា ​រដ្ឋាភិបាល ​​លោក​បណ្ឌិត ស៊ន សំណាង​ ដែល​ជា​ប្រធាន​សមាគម​​អ្នក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​កម្ពុជា បាន​ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី ឱ្យ​ដឹង​ថា ការ​បង្កើត​សមាគម​អ្នក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​កម្ពុជា មាន​គោល​បំណង​ក្នុង​ការ​បណ្តុះបណ្តាល​​កា​រស្រាវ​ជ្រាវ ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ផ្នែក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ឱ្យ​កាន់​តែ​មាន​ភាព​ទូលំ​ទូលាយ​ពី​ ថ្នាក់​ឧត្ដមសិក្សា​រហូត​ដល់​វិទ្យាល័យ ដើម្បី​បង្កើន​ស្នាដៃ​ក្នុង​ការ​សរសេរ​ប្រវត្តិសាស្រ្ត​ប្រកប​ដោយ​ភាព​ ត្រឹមត្រូវ និង​ដើម្បី​រួម​ចំណែក​​នៅ​ក្នុង​ការ​អភិវឌ្ឍ​សង្គម។

លោក ស៊ន សំណាង៖ «ដើម្បី​នឹង​ផ្សព្វផ្សាយ បង្កើន​ការ​យល់​ដឹង​ដល់​សាធារណជន​យើង ដល់​យុវជន​ជំនាន់​ក្រោយ​របស់​យើង។ គេ​តែង​តែ​និយាយ​ថា ប្រជាជាតិ​មួយ​ដែល​មិន​ស្គាល់​អតីតកាល​របស់​ខ្លួន​នោះ មិន​ស្គាល់​បច្ចុប្បន្នកាល នឹង​មិន​ដឹង​ថា ខ្លួន​កំពុង​ធ្វើ​អ្វី?ដូច្នេះ​អ្វី​ដែល​យើង​កំពុង​ធ្វើ​នេះ គឺ​ថា​យើង​ចង់​ឱ្យ​សាធារណជន​ខ្មែរ ឬ​យុវជន​ខ្មែរ​យើង​យល់​កាន់​តែ​ច្បាស់​សម្រាប់​អតីតកាល»

សម្រាប់​អនុប្រធាន​​ដេប៉ាតឺម៉ង់​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​ ភូមិន្ទ​ភ្នំពេញ លោក​សាស្ត្រាចារ្យ វង់ សុធារ៉ា ដែល​ជា​អនុ​ប្រធាន​សមាគម​អ្នក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​កម្ពុជា បាន​បញ្ជាក់​ពី​អារម្មណ៍​សប្បាយ​រីករាយ​សម្រាប់​ការ​បង្កើត​នូវ​សមាគម​អ្នក​ ប្រវត្តិសាស្រ្ត​កម្ពុជា​នេះ​ឡើង ដោយសារ​លោក​ធ្លាប់​មាន​ការ​គម្រោង​ផ្តួច​ផ្តើម​ក្នុង​ការ​បង្កើត​ម្ដង​រួច​ ហើយ ប៉ុន្តែ​មិន​អាច​ចេញ​ជា​រូបរាង ដោយ​សារ​ខ្វះ​មធ្យោបាយ​ផ្សេងៗ។ ប៉ុន្តែ​ពេល​នេះ​អ្នក​ដែល​ចូល​ចិត្ត​ក្នុង​ការ​ស្រាវជ្រាវ​អាច​ពង្រីង​នូវ​ សមត្ថភាព​របស់​ខ្លួន​បាន តាម​រយៈ​ការ​បង្កើត​សមាគម​អ្នក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​កម្ពុជា​នេះ៖ «ពិត​ខ្ញុំ​មាន​អារម្មណ៍​រំភើប​សប្បាយ​រីករាយ​​នៅ​ពេល​សមាគម​អ្នក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​កម្ពុជា ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​បាន»

លោក​បាន​បន្ថែម​ទៀត​ថា ដោយសារ​កន្លង​មក​មជ្ឈដ្ឋាន​ទូទៅ​ដូច​ជា​មិន​សូវ​បាន​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ ឬ​យល់​ដឹង​ឱ្យ​បាន​ត្រឹមត្រូវ​អំពី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ជាតិ មិន​តែ​ប៉ុណ្ណោះ រវាង​គ្រូ​នៅ​ឧត្ដមសិក្សា និង​គ្រូ​នៅ​វិទ្យាល័យ​ក៏​មាន​ការ​បង្រៀន​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ខុស​គ្នា ហើយ​សមាគម​នេះ អាច​ជា​ការ​ផ្ដល់​មធ្យោបាយ​ងាយ​ស្រួល​ក្នុង​ការ​ទំនាក់ទំនង​គ្នា​ទៀត​ផង។

លោក វង់ សុធារ៉ា៖ «មជ្ឈដ្ឋាន​ទូទៅ​ទាំង​គ្រូ ទាំង​ប្រជាជន​សាមញ្ញ ហាក់​ដូច​ជា​មិន​ទាន់​បាន​យល់​ដឹង​ឱ្យ​បាន​ស៊ី​ជម្រៅ ឬ​មួយ​ក៏​ឱ្យ​បាន​ត្រឹមត្រូវ​អំពី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​ជាតិ​យើង ហើយ​ក្នុង​ចំណោម​គ្រូ​ដែល​បង្រៀន​នៅ​ចំណេះ​ដឹង​ទូទៅ និង​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ នៅ​មាន​ការ​បង្ហាត់​បង្រៀន​អំពី​ខ្លឹមសារ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ខ្មែរ​ក៏​ខុស​ ដែរ»

ស្រដៀង​គ្នា​នេះ ប្រធាន​មូលនិធិ​កេរដំណែល​ខ្មែរ​លោក​បណ្ឌិត ចិន្ត ច័ន្ទរតនា បាន​លើក​ឡើង​ថា លោក​មាន​ការ​សប្បាយ​រីករាយ​ជា​ខ្លាំង​​ការ​ដែល​សមាគម​អ្នក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ កម្ពុជា ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង ពីព្រោះ​ដោយសារ​ការ​ចូលរួម​ពី​សំណាក់​សាស្រ្តាចារ្យ លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ ដែល​មាន​មាន​ជំនាញ​ខាង​ប្រវត្តិសាស្រ្ត​បាន​រួម​គ្នា​ជា​ធ្លុង​មួយ​សម្រាប់​ រៀបចំ​ការ​ស្រាវជ្រាវ​ប្រវត្តិសាស្រ្ត​ប្រកប​ទៅ​ដោយ​ភាព​សុក្រិត។

លោក ចិន្ត ច័ន្ទរតនា៖ «ទី​១ សមាគម​នេះ​ត្រូវ​បាន​ផ្ដួចផ្ដើម និង​រៀបចំ​ដោយ​សុទ្ធសឹង​តែ​មាន​អ្នក​ប្រាជ្ញ អ្នក​ស្រាវជ្រាវ លោកសាស្រ្តាចារ្យ ក៏​ដូច​ជា​និស្សិត​ដែល​មាន​ឆន្ទៈ ក៏​ដូច​ជា​គោលបំណង​រួម​ក្នុង​ការ​បង្កើត ឬ​ធ្វើ​អ្វី​មួយ​ឱ្យ​ជា​ធ្លុង​មួយ​ក្នុង​ការ​ចងក្រង ប្រមូល​ឯកសារ​ជា​ច្រើន​ដើម្បី​ធ្វើការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ឱ្យ​បាន​ទូលំទូលាយ ហើយ​ឯកសារ​ទាំង​នោះ ជា​ពិសេស​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ខ្មែរ​នោះ​គឺ​មាន​ភាព​សុក្រឹត»

សមាគម​អ្នក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​កម្ពុជា ត្រូវ​បាន​ទទួល​ការ​អនុញ្ញាត​ជា​ផ្លូវ​ការ​ពី​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ នៃ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៨ មិថុនា ឆ្នាំ​២០១៣ ហើយ​បច្ចុប្បន្ន​មាន​ទីស្នាក់ការ​កណ្ដាល​នៅ​អគារ​លេខ ៨ ផ្លូវ ១៧៣ សង្កាត់​អូឡាំពិក ខណ្ឌ​ចំការមន រាជធានី​ភ្នំពេញ៕

CHINA: University appointment puts spotlight on selection

THAILAND: Authorities investigate World Peace 'University'

Bangkok Post Issue No:279

The Department of Special Investigation (DSI) has opened a probe of World Peace University, which seems to grant honorary degrees in exchange for money, a practice the "university" insists is ethical and legal.
World Peace University is under investigation by the DSI.

The DSI said it received a complaint that the operation of World Peace cheats the public, with awards of degrees without normal university merit.

DSI chief Tarit Pengdith said Wednesday that initial investigations indicate that the firm doing business as World Peace University has not received authorisation to operate as a university under Section 10 of the Private Higher Education Institute Act.

He said the organisation registered as World Peace Limited Partnership (LP) but has used the word "university" in its name, logo and other documents. Use of "university" has made the public believe it is in fact a private university, so this limited partnership may have violated Section 22 and Section 109 of the same act.

World Peace allegedly invites people who have done good deeds to society to receive its honorary bachelor, masters and doctorate degrees. The only requirement is minimum payment of between 15,000 and 350,000 baht, entitling the recipient to use the World Peace degree publicity.

Mr Tarit said World Peace operates a website which informs readers that World Peace University has the same status as other universities in the country. Therefore, it is also has violated the Computer Crime Act, the DSI chief said.

"Our information indicates that this university cannot grant degrees or honorary degrees, because it does not have any authority, and has not been permitted to be established" as a university, he said. "The DSI will look into this case and will place charges against its rector."

The World Peace website said it will hand out honorary doctorate degrees on July 21 to around 200 people at a ceremony at the Rajamankala University of Technology Suvarnabhumi, Nonthaburi campus.

Supanut Donchan, who identified himself as registrar and acting rector, said World Peace was established in order to grant honorary doctorate degrees to persons who contribute to society in fields related to world peace, such as media, marketing and creativity. 

The university has already given more than 200 such degrees to "famous people", he said, without requiring any actual university or other educational classes or examinations. Mr Supanut said the World Peace degrees could not be used as academic references for job applications.

Mr Supanut said the way World Peace operates means it is not required to get permission from the Office of the Higher Education Commission.

He insisted that the company is protected under Section 80, Clause 3 of the 2007 Constitution (B.E. 2550) which stipulated that the government has to develop education quality and standards to match economic change.

"I am willing to face the DSI investigation because I believe that the granting of honorary doctorate degrees does no harm to anyone," said Mr Supanut.

World Peace University was investigated once before, by the National Office of Buddhism, after a follower of the now infamous Luang Pu Nen Kham Chattiko claimed he got a doctorate from this company.

MYANMAR: Former political prisoners denied university access

AUSTRALIA: A preferred destination for international students

GLOBAL: Rankings and accountability in higher education

EUROPE: Challenges facing doctoral education

FRANCE: High spending, low fees – And lower salaries

UNITED STATES: What’s driving the new professional doctorates?

CHINA: Media coverage of higher education – From propaganda to watchdog

AUSTRALIA: Political upheaval holds hope for universities

បទ​វិភាគ៖ តើ​បក្ស​កាន់​អំណាច​អាច​រក្សា​អាសនៈ​សភា​៩០​កៅអី​បាន​ឬ​ទេ?

 ដោយ វណ្ណ វិចារ

ចាប់​ពី​បោះ​ឆ្នោត​ឆ្នាំ​១៩៩៣ មក គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា បាន​ចូល​រួម​ដឹក​នាំ​រដ្ឋាភិបាល​អស់ ៤​អាណត្តិ​ទៅ​ហើយ ​បើ​ទោះ​បី​បក្ស​នេះ​ចាញ់​ឆ្នោត​កាល​ពី​ការ​បោះ​ឆ្នោត​លើក​ដំបូង​ក្ដី។ គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា កើន​​អាសនៈ​ជា​លំដាប់​ពី ៦៦ នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩៨ បន្ទាប់​មក ៧២ នៅ​ឆ្នាំ​២០០៣ និង​រហូត​ដល់ ៩០​អាសនៈ នៅ​ឆ្នាំ​២០០៨។

តើ​នៅ​ក្នុង​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើស​តាំង​តំណាង​រាស្ត្រ​អាណត្តិ​ទី​៥ នៅ​ឆ្នាំ​២០១៣ នេះ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​អាច​បង្កើន​ចំនួន​អាសនៈ​ជា​បន្ត​ទៀត ឬ​យ៉ាង​ណា?

ធាតុ​ពិត​ការ​កើន​ឡើង​នៃ​ចំនួន​អាសនៈ​សភា​របស់​គណបក្ស​កាន់​អំណាច មិន​មែន​បាន​មក​ដោយ​ការ​ប្រជែង​ផ្នែក​ផ្សព្វផ្សាយ​គោលនយោបាយ​ឡើយ ​តែ​ជា​លទ្ធផល​ដែល​បាន​មក​ពី​ការ​ប៉ែង​ជើង​គូប្រជែង ឬ​ដៃគូ​រដ្ឋាភិបាល​ចម្រុះ គឺ​គណបក្ស​ហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច​ប៉ុណ្ណោះ។ គណបក្ស​កាន់​អំណាច មិន​អាច​ទាញ​សំឡេង​ឆ្នោត​ពី​បក្ស​ប្រឆាំង​បាន​ទេ ដោយសារ​តែ​បក្ស​ប្រឆាំង​ក៏​កើន​សំឡេង​គាំទ្រ​ដែរ ពី​មួយ​អាណត្តិ​ទៅ​មួយ​អាណត្តិ។

គេ​នៅ​ចាំ​បាន​ថា ​កាល​ពី​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ឆ្នាំ​១៩៩៨ គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា យក​ឈ្នះ​គណបក្ស​ហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច​បាន ដោយសារ​ហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច បែក​រង្គោះរង្គើ ​និង​ចាញ់​ការ​ប្រយុទ្ធ​បង្ហូរ​ឈាម​កណ្តាល​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​ ក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍​ថ្ងៃ​ទី​៥ ទី​៦ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​១៩៩៧។

មន្ត្រី​គណបក្ស​ហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច មួយ​ចំនួន បាន​ស្លាប់ ហើយ​ខ្លះ​ទៀត​ក៏​ចុះ​ចូល​នឹង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា អម​ទៅ​ដោយ​អ្នក​គាំទ្រ​ទៅ​ជា​មួយ​ផង។ មិន​តែ​ប៉ុណ្ណោះ គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ក៏​បាន​ទទួល​ឥស្សរជន​មួយ​ចំនួន​ពី​គណបក្ស​សេរី​និយម​ព្រះពុទ្ធ​សាសនា​របស់​ លោក សឺន សាន ដែរ។
កាល​ឆ្នាំ​នោះ​ដែរ លោក ហ៊ុន សែន មាន​ប្រជាប្រិយភាព​ខ្លាំង ដោយសារ​បង្កើត​នយោបាយ ឈ្នះ ឈ្នះ នាំ​ខ្មែរ​ក្រហម​ចូល​ស្រុក និង​បាន​មេដាយ​សន្តិភាព​ជា​លើក​ដំបូង ការ​សាងសង់​សាលារៀន​ស្ទើរ​គ្រប់​ទី​កន្លែង​ជា​ដើម។ រី​ឯ​គូ​ប្រកួត​របស់​លោក ហ៊ុន សែន កាល​នោះ គឺ​សម្ដេច​ក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ហាក់​មិន​សូវ​មាន​ប្រជាប្រិយភាព និង​ថ្វី​មាត់​ដូច​លោក ហ៊ុន សែន ឡើយ។

លុះ​ដល់​ឆ្នាំ​២០០៣ គូប្រជែង​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា នៅ​តែ​ជា​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដដែល។ ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច កាល​នោះ​ចុះ​ខ្សោយ​ចាញ់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ដោយសារ​តែ​វិបត្តិ​ជម្លោះ​ផ្ទៃ​ក្នុង។ មន្ត្រី​ធំៗ មាន​ឥទ្ធិពល​មួយ​ចំនួន​ បាន​ចុះ​ចូល​គណបក្ស​ប្រឆាំង សម រង្ស៉ី​ និង​អ្នក​ខ្លះ​បន្ត​ចូល​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ទាំង​ចំហ និង​សម្ងាត់។ អ្នក​បោះ​ឆ្នោត​ក៏​បែក​សំឡេង អ្នក​ខ្លះ​បោះ​ឆ្នោត​ឲ្យ​គណបក្ស សម រង្ស៉ី ​អ្នក​ខ្លះ​បន្ត​បោះ​ឆ្នោត​ឲ្យ​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ​និង​អ្នក​ខ្លះ​ទៀត បោះ​ឆ្នោត​ឲ្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន។

កាល​នោះ​បើ​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច រួម​បញ្ចូល​គ្នា​នឹង​គណបក្ស សម រង្ស៉ី ក៏​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ​មិន​អាច​បាន​កៅអី​សភា​ដល់​ទៅ ៧២​អាសនៈ​ដែរ ​នេះ​បើ​ផ្អែក​តាម​រូបមន្ត​បែង​ចែក​អាសនៈ​សភា។ អ្នក​បោះ​ឆ្នោត​កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០០៣ ក៏​មើល​មិន​សូវ​ឃើញ​ពី​ចំណុច​អវិជ្ជមាន​របស់​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល ដែល​ដឹក​នាំ​ដោយ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ទេ។

រហូត​ដល់​ឆ្នាំ​២០០៨ គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ឈ្នះ​ឆ្នោត​គគ្រឹកគគ្រេង​សំបើម​ណាស់។ ការ​ឈ្នះ​ឆ្នោត​នេះ មិន​មែន​ជា​រឿង​ចៃដន្យ​ទេ តែ​ជា​សន្លឹក​ឆ្នោត​ដ៏​ច្រើន​សន្ធឹក​ដែល​បាន​មក​ពី​ការ​បែកបាក់​គណបក្ស​ ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ​ជា​ពីរ។ ម្ខាង​ជា​គណបក្ស​ជាតិ​និយម​ដឹកនាំ​ដោយ​សម្រេច​ក្រុម​ព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ និង​ម្ខាង​ទៀត​ជា​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែល​ដឹក​នាំ​ដោយ​លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ។
នៅ​ឆ្នាំ​២០០៨ នោះ លោក កឹម សុខា ដែល​ធ្លាប់​កាន់​ការ​ជា​អ្នក​តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​សេរី​និយម​ព្រះពុទ្ធ​ សាសនា​របស់​លោក សឺន សាន នោះ ក៏​ឆ្លៀត​ឱកាស​បង្កើត​គណបក្ស​សិទ្ធិ​មនុស្ស​បាន​ចំណេញ ៣​កៅអី​នឹង​គេ​ដែរ។ ឆ្នាំ​២០០៨ ក៏​ជា​ឆ្នាំ​ដែល​សេដ្ឋកិច្ច​ឡើង​ខ្ពស់ លោក ហ៊ុន សែន ក៏​ប្រើ​យុទ្ធសាស្ត្រ​រុញ​ទូក​បណ្ដោយ​ទឹក ថ្លែង​ថា លោក​គ្រប់​គ្រង​បាន​ល្អ បោះ​ឆ្នោត​ឲ្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន ដី​នៅ​តែ​ឡើង​ថ្លៃ​ជាដើម។ ម្យ៉ាង ថៃ​លើក​ទ័ព​ចូល​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ ជា​មូល​ហេតុ​មួយ​នាំ​ពលរដ្ឋ​បោះ​ឆ្នោត​ឲ្យ​លោក ហ៊ុន សែន ដែរ។ ម្ចាស់​ឆ្នោត​ភាគ​ច្រើន​ជឿ​ថា ក្នុង​ចំណោម​បេក្ខជន​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ពី​គណបក្ស​ធំៗ មាន​តែ​លោក ហ៊ុន សែន ទេ ដែល​មាន​ជំនាញ​ប្រើ​ទ័ព និង​ថ្នឹក​ខាង​ចម្បាំង​ដែល​អាច​រំដោះ​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ ពី​ការ​ឈ្លាន​ពាន​របស់​កង​ទ័ព​ថៃ​បាន។

ចំណែក​នៅ​ឆ្នាំ​២០១៣ នេះ គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ទំនង​ដូចជា​មិន​បាន​បញ្ចេញ​ឥទ្ធិពល​ណា​មួយ​លេច​ធ្លោ ដែល​អាច​ឲ្យ​ចំនួន​អ្នក​បោះ​ឆ្នោត​កើន​ឡើង​សោះ​ឡើយ។ មួយ​អាណត្តិ​ចុង​ក្រោយ​នេះ គណបក្ស​កាន់​អំណាច បាន​ធ្វេសប្រហែស​លើ​បញ្ហា​មួយ​ចំនួន ដូចជា​ការ​ហុច​ដង​ដាវ​ឲ្យ​បក្ស​ប្រឆាំង​កាប់​ផ្ទួនៗ។ ប្រការ​ទាំង​នេះ មាន​ជាអាទិ៍ ការ​ផ្ដល់​ដី​សម្បទាន បង្កើត​ជា​ទំនាស់​ដីធ្លី​គ្រប់​ទី​កន្លែង​មិន​ទាន់​មាន​ដំណោះ​ស្រាយ​សមរម្យ អ្នក​តវ៉ា​ដីធ្លី​ត្រូវ​បាន​បង្ក្រាប​ដោយ​ហិង្សា​ពី​សំណាក់​សមត្ថកិច្ច។ មនុស្ស​ស្លាប់​ជាង ​៣០០​នាក់ នៅ​កោះ​ពេជ្រ ដោយ​មិន​មាន​អ្នក​ទទួល​ខុស​ត្រូវ។

អំពើ​អយុត្តិធម៌​សង្គម ឧទាហរណ៍​ករណី​អ្នកស្រី ​យ៉ោម បុប្ផា និង​ករណី​លោក ឈូក បណ្ឌិត ដែល​បាន​បាញ់​ប្រហារ​កម្មករ​នៅ​បាវិត។ ករណី​ចាប់​ខ្លួន​លោក​ ម៉ម សូណង់ដូ ដាក់​គុក​ជាដើម។ ក្នុង​នោះ​សង្គម​ស៊ីវិល​រក​ឃើញ​ថា ​ម្ចាស់​ដីធ្លី​និង​សកម្មជន​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស​ជិត ៥០០​នាក់ ត្រូវ​បាន​តុលាការ​ចោទ​ប្រកាន់​ដោយ​អយុត្តិធម៌។

ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត ការ​រីក​ចំរើន​នៃ​បច្ចេកវិទ្យា​ក៏​ជា​មូលហេតុ​ដែល​នាំ​ឲ្យ​គណបក្ស​កាន់​ អំណាច​ធ្លាក់​ប្រជាប្រិយភាព​ដែរ។ អ្នក​ប្រើ​អ៊ីនធឺណិត ដែល​មាន​និន្នាការ​ប្រឆាំង​រដ្ឋាភិបាល ក៏​បាន​គាស់​កកាយ​រូបភាព​រឿងរ៉ាវ​សកម្ម​ផ្សេងៗ​ផ្សព្វផ្សាយ​កាន់​តែ​ច្រើន​ ឡើង។

ព្រឹត្តិការណ៍​ដែល​ឆក់​យក​បេះ​ដូង​យុវវ័យ​ឲ្យ​គិត​ថា រដ្ឋាភិបាល​ដែល​នាំ​ដោយ​គណបក្ស​ប្រជាជន​មិន​ល្អ​ច្រើន​នោះ រួម​មាន​អាជ្ញាធរ​បង្ក្រាប​អ្នក​តវ៉ា​យ៉ាង​ព្រៃផ្សៃ ព្រឹត្តិការណ៍​បាញ់​ប្រហារ​គ្នា​ថ្ងៃ​ទី​៥-​៦ កក្កដា ព្រឹត្តិការណ៍​វាយ​បង្ក្រាប​ហ្វូង​បាតុករ រួម​ទាំង​វាយ​សំពង​លើ​ព្រះ​សង្ឃ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​១៩៩៨ ។ល។

ក្រៅ​ពី​នោះ អំពើ​ពុករលួយ​ក៏​ជា​មូលហេតុ​ចម្បង​ដែល​នាំ​ឲ្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា បាត់​បង់​ជំនឿ​ចិត្ត​ពី​សាធារណជន​ដែរ។ បើ​តាម​តួលេខ​ស្រាវជ្រាវ ​កម្ពុជា​នៅ​តែ​ជាប់​ជា​ប្រទេស​មាន​អំពើ​ពុករលួយ​លំដាប់​លេខ​រៀង​ទី​១៥៧ ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​ជាង ១៧០ ទូទាំង​ពិភពលោក។ គ្រាន់​តែ​ភ្ញាក់​ពី​ដេក​ក្រឡេក​មើល​ផ្លូវ​ថ្នល់​ដែល​សង់​មិន​បាន​មួយ​ឆ្នាំ ​ឡើង​រលួយ​វល់​នោះ​ ក៏​គេ​គិត​ថា ពុក​រលួយ​បាត់​ហើយ គេ​មិន​ចាំ​បាច់​គិត​ដល់​ជីវភាព​ដ៏​ធូរធារ​របស់​មន្ត្រី​ធំៗ ដែល​ជិះ​ឡាន​ទំនើប ចាយ​វាយ​សុទ្ធតែ​ ដុល្លារ តែ​ប្រាក់​ខែ​ត្រឹម​មួយ​លាន​ពីរ​លាន​រៀល​នោះ​ទេ។

ទន្ទឹម​នឹង​នោះ​ការ​រឹង​មាំ​នៃ​កម្លាំង​ប្រមូល​ផ្តុំ​របស់​គណបក្ស​ ប្រឆាំង ក៏​ជា​មូលហេតុ​នាំ​ឲ្យ​បក្ស​កាន់​អំណាច​ចុះ​អន់​ថយ​ដែរ។ បក្ស​ប្រឆាំង​បាន​បង្ហាញ​គោលនយោបាយ ៧​ចំណុច គួរ​ឲ្យ​ទាក់​ទាញ​សម្រាប់​អ្នក​ក្រ និង​មន្ត្រី​រាជការ​ដែល​មាន​ប្រាក់​ខែ​ទាប និង​មិន​មាន​ឱកាស​ប្រព្រឹត្ត​ពុករលួយ។ ចង់​មិន​ចង់​កម្លាំង​ប៉ូលិស ទាហាន គ្រូ​បង្រៀន ដែល​មាន​ប្រាក់​ខែ​ចាយ សល់​ថ្ងៃ​ផង​នោះ ក៏​គង់​គិត​ថា តើ​គាត់​គួរ​យក​ប្រាក់​ខែ​ច្រើន ឬ​ធ្វើ​ការ​ក្រោម​ឥទ្ធិពល​អំពើ​ពុក​រលួយ​តទៅ​ទៀត?

កាល​ពី​ពេល​បោះ​ឆ្នោត​មុនៗ ឲ្យ​តែ​ជិត​ដល់​ពេល​ឃោសនា​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា តែង​ប្រារព្ធ​ពិធី​បញ្ចូល​សមាជិក​បក្ស​ថ្មី កន្លែង​ខ្លះ​បញ្ចូល​រហូត​ដល់​រាប់​ពាន់​នាក់ តែ​ឥឡូវ​ហាក់​ដូច​ជា​ស្ងាត់​ទៅ​វិញ។មួយ​វិញ​ទៀត គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា មិន​បាន​បង្ហាញ​គោលនយោបាយ ឬ​កម្មវិធី​កំណែ​ទម្រង់​ណា​ថ្មី​ប្លែក ​គួរ​ជា​ទី​ទាក់​ទាញ​ម្ចាស់​ឆ្នោត​ទេ។ ពលរដ្ឋ​ភាគ​ច្រើន​ចង់​បាន​តុលាការ​យុត្តិធម៌ ចង់​បាន​ការងារ​ធ្វើ​សម​រម្យ​អ្នក​ធ្វើ​ការងារ​រដ្ឋ​ចង់​បាន​ប្រាក់​ហូប​ ឆ្អែត​ជា​ដើម។

តែ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ឃោសនា​តែ​រឿង​ដដែល ​ដូច​ជា​ការ​លើក​សរសើរ​សមិទ្ធផល​ដែល​ធ្វើ​រួច មាន​ស្ពាន ផ្លូវ សាលារៀន​ជាដើម។ គណបក្ស​ប្រជាជន​ប្រហែល​ជា​ភ្លេច​គិត​ហើយ​មើល​ទៅ​ថា សមិទ្ធផល​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​សាងសង់​មួយ​ចំនួន​មិន​សូវ​មាន​គុណភាព​នោះ​ឡើយ។

ទោះ​យ៉ាង​ណា​ក៏ដោយ បក្ស​កាន់​អំណាច​បាន​លេង​ល្បិច​ជា​ច្រើន ដូច​ជា​ការ​ចាក់​បំបែក​មេ​បក្ស​ប្រឆាំង សម រង្ស៉ី និង​លោក កឹម សុខា តាម​រយៈ​អាយ៉ៃ​ឆ្លើយឆ្លង។ ការ​បង្កើត​ច្បាប់​ប្រឆាំង​អ្នក​ដែល​មិន​ទទួល​ស្គាល់​របប​ខ្មែរ​ក្រហម។ បាតុកម្ម​ប្រឆាំង​លោក កឹម សុខា ដែល​ដឹក​នាំ​ដោយ​អ្នក​គាំទ្រ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា លោក ជុំ ម៉ី ព្រម​ទាំង​បណ្ដឹង​ពីរ​ប្រឆាំង​លោក កឹម សុខា ដែល​មជ្ឈដ្ឋាន​មួយ​ចំនួន​ចាត់​ទុក​ថា ជា​រឿង​នយោបាយ។ ប៉ុន្តែ​បក្ស​ប្រឆាំង​នៅ​តែ​ដើរ​ឆ្ពោះ​ទៅ​មុខ​មិន​ថយ​ក្រោយ​ ទេ។

នៅ​ដំណាក់កាល​ឃោសនា​បោះ​ឆ្នោត​នេះ គណបក្ស​កាន់​អំណាច​បាន​បញ្ជា​ឲ្យ​រដ្ឋមន្ត្រី​ស្ដីទី​ក្រសួង​ព័ត៌មាន ចេញ​លិខិត​មួយ​ហាម​ឃាត់ ​មិន​ឲ្យ​វិទ្យុ FM ក្នុង​ស្រុក​ផ្សាយ​បន្ត​នូវ​កម្មវិធី​ផ្សាយ​របស់​វិទ្យុ​អន្តរជាតិ​ទេ។ បម្រាម​នេះ ​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ការ​ខឹងសម្បា​យ៉ាង​ខ្លាំង​ពី​ស្រទាប់​មហាជន​ទូទៅ​អ្នក​កាន់​ ជើង​បក្ស​ប្រឆាំង និង​អ្នក​កាន់​ជើង​បក្ស​កាន់​អំណាច​រហូត​ដល់​អ្នក​ខ្លះ​ចង់​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ ថែម​ទៀត។ ស្រប​គ្នា​នោះ សង្គម​ស៊ីវិល​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ ព្រម​ទាំង​សហរដ្ឋអាមេរិក​ផង​នោះ ក៏​ផ្ទុះ​ប្រតិកម្ម​ដៀល​ថា រាជរដ្ឋាភិបាល​ជាន់​ឈ្លី​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ និង​រំលោភ​បំពាន​សិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ​ដែរ។ ដោយ​ឃើញ​សភាពការណ៍​មិន​ស្រួល ក្រសួង​ព័ត៌មាន​ក៏​ចេញ​លិខិត​មួយ​លុប​ចោល​បម្រាម​នេះ​យ៉ាង​តក់ក្រហល់​ដែរ។ តាម​រយៈ ​បម្រាម​របស់​ក្រសួង​ព័ត៌មាន​នេះ ក៏​កាន់​តែ​ធ្វើ​ឲ្យ​បក្ស​ប្រឆាំង​កើន​ប្រជាប្រិយភាព​ថែម​ទៀត។
មូលហេតុ​ចុង​ក្រោយ​មួយ​ទៀត​ គឺ​ការ​រួម​បញ្ចូល​គ្នា​របស់​គណបក្ស​រាជា​និយម​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច និង​បក្ស​ជាតិ​និយម ការ​រួម​បញ្ចូល​គ្នា​រវាង​គណបក្ស សម រង្ស៉ី និង​គណបក្ស​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នោះ ក៏​ត្រូវ​បាន​សង្គម​ស៊ីវិល​បញ្ជាក់​ថា ចំនួន​អាសនៈ​សភា​របស់​គណបក្ស​ទាំង​នោះ មាន​ការ​កើន​ឡើង ដោយ​ផ្អែក​តាម​រូបមន្ត​គណនា​រក​កៅអី​សភា​ដែរ។

ប្រការ​ទាំង​អស់​នេះ​ហើយ ​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​គេ​ពិបាក​ជឿ​ជាក់​ថា គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា នឹង​ឈ្នះ​ឆ្នោត​រហូត​ដល់ ៩០​កៅអី ដូច​អាណត្តិ​មុន​ណាស់។ តែ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច ទំនង​ជា​នឹង​ឈ្នះ​ឆ្នោត​ដដែល ហើយ​មិន​ច្រើន​ទេ ​គឺ​អាច​ប្រដំប្រសងគ្នា​នឹង​បក្ស​ប្រឆាំង​ប៉ុណ្ណោះ។ ម្យ៉ាង​ទៀត បើ​សិន​ជា​មិន​មាន​ការ​កែ​ទម្រង់​នយោបាយ​ក្រសោប​ចិត្ត​រាស្ត្រ​ឲ្យ​បាន​ទេ​ នោះ គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា អាច​នឹង​បាត់​បង់​អំណាច​នៅ​អាណត្តិ​បន្ទាប់​ក៏​អាច​ថា​បាន៕

National University of Battambang Engages in International Smart City Project in Greece

Dr. Sam Rany, Vice-Rector who is a representative of H.E. Sok Khorn, Rector of the National University of Battambang, recently spearheaded a...