Sam Rany, Ph.D.

Saturday, 11 August 2012

រដ្ឋាភិបាលទម្លាយសំរង់ខ្សែអាត់រវាងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែន និងលោក សុនឆ័យ

ដោយ លី ម៉េងហួរ

សំរង់ខ្សែអាត់ រវាងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជួបជាមួយលោក សុន ឆ័យ អ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសមរង្ស៊ី កាលពីថ្ងៃទី១៧ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩៧ ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាល ផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងគេហទំព័ររបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។ ក្នុងអត្ថបទចំនួន ២៨ ទំព័រនោះ បង្ហាញថា លោកសុនឆ័យ បានទូរស័ព្ទ រាយការណ៍ជូនលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី អំពីសកម្មភាពរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច និងគណបក្សសមរង្ស៊ី នៅក្រៅប្រទេសក្រោយពីព្រឹត្តិការណ៍ផ្ទុះអាវុធ ថ្ងៃទី៥-៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ រវាងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ គាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច។

អត្ថបទចំនួន ២៨ ទំព័រ ជាភាសាខ្មែរ ដែលមានចំណងជើងថា "សំរង់ខ្សែអាត់ សម្តេច ជួបជាមួយឯកឧត្តម សុន ឆ័យ ថ្ងៃទី១៧-១០-១៩៩៧ ( ម៉ោង ៧ និង ៣០នាទីយប់ )" ត្រូវបានគេមើលឃើញក្នុងគេហទំព័ររបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ចាប់តាំងពីយប់ថ្ងៃទី៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២។ សំរង់ខ្សែអាត់ បានបង្ហាញនូវកិច្ចសន្ទនារតាមទូរស័ព្ទ ដែលលោក សុន ឆ័យ បានរាយការណ៍ជូនលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អំពីហេតុការណ៍ នៅក្រៅប្រទេស និងទំនាក់ទំនងរវាងក្រុមមន្ត្រីគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច និងគណបក្សសមរង្ស៊ី ជាមួយនឹងសហគមន៍អន្តរជាតិ ក្រោយពីព្រឹត្តិការណ៍ផ្ទុះអាវុធ ថ្ងៃ៥-៦កក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧។

ខ្សែអាត់នោះ ក៏ត្រូវបានលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន លើកបង្ហាញ ក្នុងរដ្ឋសភា នៅចំពោះមុខលោក សុន ឆ័យ ខណៈដែលលោកបានចូលពន្យល់បំភ្លឺរដ្ឋសភា អំពីដំណើរការបោះបង្គោលព្រំដែនកម្ពុជា និងវៀតណាម កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៩សីហា ឆ្នាំ២០១២។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា លោកតំណាងរាស្ត្រ សុនឆ័យ ជាចារកម្មរបស់លោក ដោយបានទទួលយកប្រាក់ចំនួន ១ ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក ដើម្បីធ្វើការងារលើការផ្តល់ព័ត៌មាន សម្រាប់ការប្រយុទ្ធគ្នា ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ផ្ទុះអាវុធថ្ងៃទី៥ និងថ្ងៃទី៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ រវាងកងកម្លាំងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច។

លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែន ក៏បានចាត់ទុកលោកសុនឆ័យ ជាប្អូនធម៌របស់លោក និងបានផ្តល់ព័ត៌មាន ដែលនាំឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា អាចទប់ទល់នឹងផែនការ ដែលរៀបចំដោយលោកញឹកប៊ុនឆៃ លោក ខាន់សាវឿន លោក ហូ សុខ ដែលមនុស្សស្មោះនឹងអតីតប្រធានគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ។

នៅថ្ងៃសុក្រនេះ លោកសុនឆ័យ មិនអាចទាក់ទងបានទេ។ ក៏ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីស្តាប់បទអន្តរាគមន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី នៅរដ្ឋសភា កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៩សីហា ឆ្នាំ២០១២ លោកតំណាងរាស្ត្រ សុន ឆ័យ បានប្រាប់អ្នកកាសែត ដោយចាត់ទុកថា ការចោទប្រកាន់របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែន ពីទំនាក់ទំនងលោកជាចារកម្មនោះ ជាការចោទប្រកាន់ផ្តេសផ្តាស និងថាជាការបរិហារកេរ្តិ៍លើរូបលោក។

សូមរម្លឹកថា កាលពីខែឧសភាឆ្នាំមុន លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែន ក៏បានបញ្ចេញខ្សែអាត់សំឡេង នៃការទាក់ទងតាមទូរស័ព្ទរវាងលោក និងលោកកឹមសុខា ហើយថា រូបលោកផ្ទាល់ ជាអ្នកផ្តួចផ្តើមបង្កើតគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សរបស់លោកកឹមសុខា 0ដើម្បីបំបែកសំឡេងរបស់គណបក្សសមរង្ស៊ី។ ក៏ប៉ុន្តែកាលណោះ លោកកឹមសុខា បានបដិសេធ៕

សម្តេចក្រុមព្រះនរោត្តម រណឫទ្ធិ សុខចិត្តលាឈប់ពីឆាកនយោបាយ

ដោយ ប៉ែន បូណា

ទីបំផុតទៅ សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ បានចុះចាញ់ក្នុងសង្គ្រាមដណ្តើមគណបក្សជាមួយសហការីរបស់ព្រះអង្គហើយ។ ប្រធានគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ បានប្រកាសពីស្រុកបារាំងថា ព្រះអង្គលាឈប់ពីឆាកនយោបាយចាប់ពីថ្ងៃទី១០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ នេះតទៅហើយ។ សម្តេចក្រុមព្រះបានឲ្យដឹងថា ទ្រង់នឹងវិលទៅបំពេញកិច្ចការមនុស្សធម៌ជាមួយព្រះមហាក្សត្រនៅក្នុង ព្រះបរមរាជវាំងវិញ។ ចំណែកឯមន្ត្រីដែលមានភក្តីភាពជាមួយព្រះអង្គក៏បាននាំគ្នាលាឈប់ពីគណបក្សនយោបាយដែរ។

ក្នុងលិខិតជូនដំណឹងមួយច្បាប់ពីប្រទេសបារាំង ចុះថ្ងៃទី១០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ប្រធានគណបក្សនរោត្តម រណឫទ្ធិ បានប្រកាសថា ព្រះអង្គលាឈប់ពីឆាកនយោបាយហើយ ចាប់ពីថ្ងៃនេះតទៅ ហើយព្រះអង្គក៏លែងទទួលខុសត្រូវរាល់កិច្ចការ និងសេចក្តីសម្រេចផ្សេងៗ របស់គណបក្សនេះតទៅទៀតដែរ។

កាលពីប៉ុន្មានសប្តាហ៍កន្លងទៅនេះ សម្តេចក្រុមព្រះបានបដិសេធយ៉ាងដាច់អហង្ការថា ទ្រង់នឹងមិនឈប់ពីឆាកនយោបាយឡើយ។ ការបដិសេធនេះបានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោក សៅ រ៉ានី អគ្គលេខាធិការគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ បានសរសេរលិខិតស្នើសុំព្រះអង្គឲ្យឈប់សម្រាកពីឆាកនយោបាយ ដើម្បីបើកឱកាសឲ្យលោកបានបង្រួបបង្រួមជាមួយគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច របស់លោកញ៉ឹក ប៊ុនឆៃ។

ប៉ុន្តែ ពេលនេះស្រាប់តែព្រះអង្គសម្រេចព្រះទ័យលាឈប់ពីឆាកនយោបាយទៅវិញ។ ហេតុផលដែលព្រះអង្គលើកមកពន្យល់នៅពេលនេះ គឺដោយសារតែទ្រង់យល់ឃើញថា របបរាជានិយមនៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន កាន់តែរឹងមាំក្រោមការការពារដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងដោយរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ សម្តេចក្រុមព្រះបានបញ្ជាក់ថា ព្រះអង្គនឹងវិលទៅបំពេញកិច្ចការមនុស្សធម៌ និងសង្គមកិច្ច ជាមួយព្រះមហាក្សត្រ នៅក្នុងព្រះបរមរាជវាំងវិញ។

សម្តេចក្រុមព្រះធ្លាប់បានលាឈប់ពីនយោបាយម្តងហើយ កាលពីចុងឆ្នាំ២០០៨ ដើម្បីទៅទទួលតួនាទីជាប្រធានក្រុមឧត្តមប្រឹក្សាផ្ទាល់ ព្រះមហាក្សត្រ។ ប៉ុន្តែ មិនយូរប៉ុន្មាន ព្រះអង្គក៏បានវិលចូលឆាកនយោបាយឡើងវិញ។

ការប្រកាសលាឈប់ពីឆាកនយោបាយរបស់សម្តេចក្រុមព្រះនៅពេលនេះ បានធ្វើឡើងខណៈដែលគណបក្សរបស់ទ្រង់កំពុងបែកបាក់យ៉ាងខ្លាំង ជុំវិញការបង្រួបបង្រួមអ្នករាជានិយម។ លោក សៅ រ៉ានី ដែលជាគូទំនាស់ជាមួយសម្តេចក្រុមព្រះ បានប្រាប់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិនៅថ្ងៃនេះថា លោកអរគុណចំពោះការសម្រេចព្រះទ័យរបស់សម្តេចក្រុមព្រះ និងចាត់ទុកការលាឈប់នេះថាបានបើកផ្លូវឲ្យការបង្រួបបង្រួម អ្នករាជានិយមកាន់តែលឿនទៅមុខ។

ប៉ុន្តែ មន្ត្រីដែលមានភក្តីភាពជាមួយសម្តេចក្រុមព្រះ មិនបានទៅចូលរួមក្នុងការបង្រួបបង្រួមអ្នករាជានិយមនេះទេ។ លោក ប៉ែន សង្ហា អ្នកនាំពាក្យ គណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ បានប្រាប់ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃនេះថា រូបលោកផ្ទាល់ ក៏ដូចជាមន្ត្រីគណបក្សនរោត្តម រណឫទ្ធិ ជាច្រើនទៀតដែរកំពុងដាក់ពាក្យលាឈប់ពីគណបក្ស។ លោក ប៉ែន សង្ហា បញ្ជាក់ថា រូបលោក និងមន្ត្រីដែលមានភក្តីភាពជាមួយសម្តេចក្រុមព្រះនឹងមិនចូលរួមចលនា រាជានិយមណាដែលគ្មានសម្តេចក្រុមព្រះនោះឡើយ៕

លោក ឈឹម សៀកឡេង និងលោក ប៉ែន សង្ហា ប្រកាសឈប់ ធ្វើនយោបាយ តាមសម្តេចក្រុមព្រះ

Saturday, 11 August 2012 11:54 ដោយ៖ សយ សុភាព :ID-068
ភ្នំពេញ ៖ លោក ឈឹម សៀកឡេងប្រធានស្តីទីគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ និងលោក ប៉ែន សង្ហា អ្នកនាំពាក្យគណបក្ស បានប្រកាសឈប់ ធ្វើនយោបាយ និងអ្នកនាំពាក្យ គណបក្សនរោត្តមរណឫទ្ធិ តាមសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ និងលាលែងចេញពីសមាជិកគណបក្ស ចាប់ពីថ្ងៃទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ នេះតទៅ ដែលការប្រកាសឈប់ធ្វើ នយោបាយ នេះ បានបង្ហាញឲ្យ ឃើញថា មន្ត្រីទាំងពីររូប ពិតជាមានភក្តីភាព ជាមួយសម្តេចក្រុមព្រះ ដែលព្រះអង្គបានប្រកាសឈប់ ធ្វើនយោបាយ កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ ។

យោងតាមលិខិតប្រកាសលាលែងពីតំណែងប្រធានស្តីទី និងសមាជិកគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ នៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ លោក ឈឹម សៀកឡេង បានសរសេរថា "ដោយយោងព្រះលិខិតសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ព្រះប្រធានគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ ចុះថ្ងៃទី១០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ ដែលព្រះអង្គប្រកាស ឈប់ធ្វើនយោបាយ ខ្ញុំឈឹម សៀកឡេង ប្រធានស្តីទីគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ ដែលបានដង្ហែ សម្តេចក្រុមព្រះអស់រយៈពេលជាង ២៨ឆ្នាំ មកហើយនេះ សូមជម្រាបជូន សហជីវិន សហជីវនី សមាជិក សមាជិកា គណៈកម្មាធិការនាយក នៃគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ ថា ខ្ញុំលាឈប់ពីប្រធានស្តីទី..." ។

លោក ឈឹម សៀកឡេង ធ្លាប់កាន់តំណែងជាអគ្គលេខាគណបក្ស ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ក្នុងរយៈពេលខ្លី ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៣ និងធ្លាប់កាន់តំណែងជារដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងធម្មការ និងកិច្ចការសាសនា នៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្ន ក្រោយការបោះឆ្នោត ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៣។
នៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី១ លោក ឈឹម សៀកឡេង ធ្លាប់កាន់តំណែងជាអភិបាលក្រុងភ្នំពេញ ដែលនៅក្នុងតំណែងរបស់លោកនោះ លោកបានចេញសារាចរណែនាំឲ្យស្ត្រីជិះម៉ូតូចំហៀង មិនឲ្យជិះម៉ូតូអង្គុយ ពីក្រោយដូចបុរសទេ។ នៅក្នុងពេលនោះដែរ ដោយសារលោកមានជំងឺ តំណែងអភិបាលនេះ ត្រូវបានទំនេរ ដោយលោក ជា សុផារ៉ា ដឹកនាំកិច្ចការជំនួស។ ក្រោយ ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បែកបាក់នៅខែតុលា ឆ្នាំ២០០៦ លោក ឈឹម សៀកឡេង បានងាកចេញ ហើយមកគាំទ្រសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ បង្កើតគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ ។ បន្ទាប់ពីសម្តេចក្រុមព្រះ បានប្រកាសឈប់ធ្វើនយោបាយលើកទី១ នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៨ លោក ឈឹម សៀកឡេង បានកាន់តំណែងជាប្រធានគណបក្ស ជាតិនិយម ដែលប្តូរឈ្មោះមកពីគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ ។

នៅមុនការលាលែងរបស់លោកពីឆាកនយោបាយ លោកបានកាន់តំណែងជាប្រធានស្តីទី គណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ រហូតដល់ថ្ងៃទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ ។
បច្ចុប្បន្ន លោកនៅសល់តំណែងជាឧត្តមទីប្រឹក្សាព្រះមហាក្សត្រ ។ នៅក្នុងតំណែងនយោបាយ លោក ឈឹម សៀកឡេង មិនមានអាស្រូវទេ រាប់ទាំងអំពើពុករលួយ។
អ្នកវិភាគនយោបាយ បានចាត់ទុកលោក ឈឹម សៀកឡេង ថាជាអ្នកនយោបាយមានភាពចាស់ទុំ និងមិនបានចាត់ទុកបក្សផ្សេងជាសត្រូវឡើយ។

អ្នកវិភាគចាត់ទុកលោក ឈឹម សៀកឡេង ជាអ្នកនយោបាយគួរឲ្យគោរព ។ លោក ឈឹម សៀកឡេង ត្រូវបានគេដឹងថា ជាឪពុកក្មេករបស់លោក កែវ រ៉េមី បច្ចុប្បន្នជារដ្ឋលេខាធិការ ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ។

Photo by DAP-NEWS

សម្តេចក្រុមព្រះ ប្រកាសឈប់ ធ្វើនយោបាយ

ឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាព្រះមហាក្សត្រ ប្រតិកម្មតបសម្ដីនាយករដ្ឋមន្ត្រីលើបញ្ហាព្រំដែន

ដោយ ម៉ម មុនីរតន៍

2012-08-10

ឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាព្រះមហាក្សត្រលោក សឺន ស៊ូប៊ែរ ប្រតិកម្មទៅនឹងការថ្លែងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលប្រើប្រាស់ព្រះនាមព្រះមហាវីរក្សត្រព្រះបាទសម្ដេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ក្នុងរឿងបោះបង្គោលព្រំដែនគោកជាមួយប្រទេសវៀតណាម ហើយថានេះគឺជាការគេចវេះចំពោះការទទួលខុសត្រូវក្នុង ប្រវត្តិសាស្ត្រ។

RFA/Sok Serey

លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឆ្លើយបំភ្លឺនៅសភាជាតិ រឿងព្រំដែនជាមួយវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២។

ការអះអាងបែបនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោក ហ៊ុន សែន បានភ្ជាប់ព្រះនាមរបស់ព្រះអង្គក្នុងរឿងព្រំដែនម្ដងជាពីរម្ដង នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំសភា កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែសីហា។
ឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាព្រះមហាក្សត្រចាត់ទុកថា ការព្យាយាមភ្ជាប់ព្រះនាមព្រះមហាវីរក្សត្រទៅនឹងបញ្ហាព្រំដែនម្ដង ហើយម្ដងទៀតនោះ គឺជារឿងអយុត្តិធម៌ចំពោះព្រះអង្គ។

លោក សឺន ស៊ូប៊ែរ ឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាព្រះមហាក្សត្រ លោកហៅការថ្លែងរបស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែសីហា ក្នុងកិច្ចប្រជុំពិសេសរបស់សភាថា គឺជាប្រការដែលមិនអាចទទួលយកបាននោះទេ។ លោក សឺន ស៊ូប៊ែរ អះអាងថា ព្រះនរោត្តម សីហនុ គឺជាក្សត្រដែលមានភក្ដីភាពបំផុត ចំពោះបូរណភាពទឹកដី។ ក្នុងន័យនេះលោកថា ក្នុងឋានៈប្រមុខរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន គួរទទួលខុសត្រូវចំពោះប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ ជាជាងភ្ជាប់បញ្ហាពីមួយទៅមួយ។

ការប្រតិកម្មរបស់លោក សឺន ស៊ូប៊ែរ នៅពេលនេះកើតឡើងបន្ទាប់ពីនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន សែន ស្រាយបំភ្លឺសំណួររបស់លោក សុន ឆ័យ អ្នកតំណាងរាស្ត្រមណ្ឌលភ្នំពេញ ខាងគណបក្ស សម រង្ស៊ី ក្នុងរឿងបោះបង្គោលព្រំដែនគោកជាមួយប្រទេសវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែសីហា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំសភា។

ការប្រើពេលវេលាឆ្លើយសំណួរអ្នកតំណាងរាស្ត្ររបស់បក្សប្រឆាំង ជាង៥ម៉ោងនៅក្នុងសភា លោក ហ៊ុន សែន ចាត់ទុកអ្នកដែលព្យាយាមចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយគណបក្ស ប្រជាជន ថាធ្វើឲ្យបាត់បង់ទឹកដីទៅលើប្រទេសវៀតណាម នោះ គឺគោលបំណងសំខាន់ចង់វាយប្រហារទៅលើព្រះមហាវីរក្សត្រប៉ុណ្ណោះ។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីលោក ហ៊ុន សែន បានហៅអ្នករិះគន់បែបនេះថា ជាក្រុមកាកសំណល់ពីសម័យសាធារណរដ្ឋ ហើយមានចេតនាចង់ផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលដូចក្នុងអតីតកាល។

ព្រះអង្គម្ចាស់ធម្មិកោ ទីប្រឹក្សាព្រះមហាក្សត្រ ព្រះអង្គហាក់មានភាពស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការអត្ថាធិប្បាយជុំវិញចេតនា នៃការព្យាយាមភ្ជាប់ព្រះនាមព្រះមហាវីរក្សត្រក្នុងរឿងព្រំដែននេះ ក៏ប៉ុន្តែព្រះអង្គម្ចាស់ធម្មិកោ ស្ដីបន្ទោសថា ការបង្កើតឲ្យមានភាពសាំញ៉ាំ និងជំងឺរ៉ាំរ៉ៃក្នុងរឿងព្រំដែនសម្រាប់កម្ពុជានេះ គឺជាកំហុសដែលកើតចេញពីរដ្ឋាភិបាល ក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ១៩៩៣ ដែលមិនប្រើប្រាស់អំណាចកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ដើម្បីបញ្ចប់សន្ធិសញ្ញាទសវត្សរ៍ឆ្នាំ៨០ ដែលកាលនោះ របបរដ្ឋកម្ពុជាស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់បក្សប្រជាជន បានចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមជាមួយប្រទេសវៀតណាម ក្នុងរឿងព្រំដែននោះ។

វិទ្យុអាស៊ីសេរី ពុំអាចស្នើសុំការបំភ្លឺបានទេ ជុំវិញបញ្ហានេះពីមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល នៅថ្ងៃទី១០ ខែសីហា។

យ៉ាងនេះក្ដី លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគឯករាជ្យ លោកចាត់ទុកថានេះទំនងជាចំណុចខ្សោយរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលប្រើប្រាស់ព្រះនាមព្រះមហាវីរក្សត្រធ្វើជាខែល ក្នុងការបង្ហាញចំពោះភាពចម្រូងចម្រាសពីបញ្ហាព្រំដែនកម្ពុជា និងវៀតណាមនោះ៕

PM Hun Sen addresses assembly

Prime Minister Hun Sen (L) gestures before delivering his speech at the National Assembly yesterday in Phnom Penh. Minister of Interior Sar Keng (2nd R) and Deputy Prime Minister Sok An (R) were also in attendance. Photograph: Pha Lina/Phnom Penh Post

Friday, 10 August 2012

Meas Sokchea and David Boyle

Sometimes austere, other times ebullient, Prime Minister Hun Sen spent his rare, more than five-hour speech to parliament yesterday outlining a border demarcation plan with Vietnam and taunting the opposition before refusing to answer anything other than written questions.

Peppered with vitriolic outbursts at his critics, the premier’s speech to 103 lawmakers at the National Assembly focused on a plan for Cambodia and Vietnam to compensate one another with unoccupied land for villages it had been agreed fell in the opposing country’s territory.

“The choice is that we must keep the same situation according to the occupation [of areas] of people,” he said.

Land for exchange in Kampot, Kampong Cham and Takeo provinces had already been agreed upon by the two countries, while negotiations to do the same in Prey Veng and Svay Rieng provinces were under way, Hun Sen told the parliament.

Cambodians have been occupying 2,160.6 hectares of territory belonging to their eastern neighbour while Vietnamese are living on 916.7 hectares of land in the Kingdom, he added, stressing that exchanges would be equal, hectare for hectare.

The process of demarcation, the premier said, followed that which was laid down by King Father and former president Norodom Sihanouk, relying on maps devised by the French colonial administrations of Cochinchina (southern Vietnam) and Cambodia.

“I would like to say that with both land border and maritime border, we followed the map which Samdech Norodom Sihanouk deposited at the United Nations [in 1964],” he said.

“Your insults of Hun Sen are equal to insults of Sihanouk, because Hun Sen follows Sihanouk for all.”

National Assembly President Heng Samrin enacted his constitutional right to quash any debate during the session, though the premier did answer four written questions sent to him by Sam Rainsy Party whip Son Chhay more than six weeks prior.

Heng Samrin’s decision infuriated Son Chhay, who said Cambodia was undoubtedly alone amongst democracies around the world in having a parliament that was never allowed to debate anything.

“They don’t allow us to speak, they don’t allow us to ask questions, for five hours just listening to his threats – we’re really pissed off,” he said, adding that it was the first time in almost 20 years that Hun Sen had even answered a written question in parliament.

“If you don’t have any questions, you don’t call it question time, you call it propaganda time.”

The government, he said, was constantly violating Article 96 of the constitution by not responding to questions within a week or simply not answering at all, which had happened with 70 per cent of the letters he had sent.

Political analyst Lao Mong Hay said he felt the solution the government had presented to resolve the long-running process of demarcating the border with Vietnam was fair but also expressed disappointment about the premier’s conduct in parliament.

“We heard one side of the story, so we should be able to hear the other side as well,” he said.

In response to the written questions, Hun Sen clarified Cambodia’s position on once-disputed Phu Quoc Island, which is currently part of Vietnam but known by Cambodians as Koh Tral Phu Quoc, as well as two villages in Kampong Cham province.

The premier said Sihanouk had told former Vietnamese Prime Minister Pham Van Dong that Cambodia no longer demanded Koh Trol back in 1999, relinquishing the Kingdom’s right to the island.

Sihanouk’s personal adviser and secretary, Prince Thomico Sisowath, refused to comment on any discussion the king father might have had with Pham Van Dong in 1999 but said the map the king father had taken to the UN made no such concession.

“The map which the King took to deposit at the UN claimed that Koh Trol is in Khmer land. Cambodia denied that France took Koh Trol to give to Cochinchina,” he said. In June, senior minister in charge of the Cambodian Border Affairs Committee, Va Kimhong, said the government would have to cede two villages to Vietnam to keep Thlok Trach and Anlung Chrey villages in Kampong Cham province’s Ponhea Krek district.

Ever since, the opposition has been demanding to know which villages would be ceded in exchange for the territory that includes the birthplace of Heng Samrin.

But Hun Sen yesterday simply confirmed that part of Heng Samrin’s village was in Vietnamese territory and that the National Assembly president had been lobbying hard for it to remain in Cambodia, without explaining whether or not it would.

The Vietnamese Embassy in Phnom Penh did not reply to enquiries from the Post.

Not for the first time, Hun Sen accused Son Chhay of political skulduggery, rehashing his old claim that the lawmaker, whom he belittling referred to as his “younger brother”, had acted as “his little spy” in 1997 in exchange for US$10,000.

The premier took the allegation further yesterday, claiming 20 pages of documents and a CD recording proved Son Chhay had tipped him off about a plan to overthrow him in 1997.

“During that time, you reported [to me] about the military situation that was organised by [then-Funcinpec military commander] Nhek Bunchhay, Khan Saveoun and Ho Sok. It was a good report that made me have enough time to prevent the situation in advance,” he said.

Hun Sen, then second co-prime minister next to Funcinpec’s Prince Norodom Ranariddh, became Cambodia’s unopposed leader shortly after, following bloody factional fighting that the premier has repeatedly argued was not a coup d’etat.

Son Chhay said it was sad that the prime minister of Cambodia behaved in such a dishonest, undignified way in a speech broadcast across the country.

“This is a dirty game, this is a cheap thing, that this man has been using. So they play this game,” Chhay said, rejecting all Hun Sen’s accusations as complete rubbish.

Son Chhay has previously conceded that he did indeed accept US$10,000 from Hun Sen, but only when he returned to Cambodia in 1997, money he believed parliamentarians that had stayed had also be given.

Not taking the money, Son Chhay told the Post in December 2006, could have been seen as a “negative reaction” to a goodwill gesture from the premier and jeopardised his negotiations with Hun Sen to secure the return of other politicians who had fled.

To contact the reporters on this story: Meas Sokchea at sokchea.meas@phnompenhpost.com
David Boyle at david.boyle@phnompenhpost.comWith assistance from Vong Sokheng

Wednesday, 8 August 2012

សម្តេចហ៊ុន សែន ៖សង្ឃឹមថា បក្សប្រឆាំង នឹងមិនដើរចេញ ពីរដ្ឋសភា ជាលើកទី២

Wednesday, 08 August 2012 15:55 ដោយ អេង គឹមជាង Posted:ID-067

ភ្នំពេញ៖ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល កម្ពុជា បានថ្លែងអះអាងថា គណបក្សប្រឆាំង នឹងមិនដើរចេញពី រដ្ឋសភាពជា លើកទី២ទេ បន្ទាប់ពីដើរចេញជាលើកទី១ នាពេលកន្លងមក ដោយពួកគេបានធ្វើការ ចោទប្រកាន់ថា ពុំមាន សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការ បញ្ចេញមតិ។

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍បែបនេះក្នុងឱកាស អញ្ជើញជាអធិបតី បើក សម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ នូវកំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ៦២ ប្រវែង១២៨គីឡូម៉ែត្រ ចាប់ពីថ្នល់បំបែកខេត្ត កំពង់ធំ ឆ្ពោះទៅទីរួមខេត្ត ព្រះវិហារ នៅព្រឹកថ្ងៃពុធ ទី០៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ថា នៅថ្ងៃទី៩ ខែសីហា ស្អែកនេះ សម្តេចនឹងទៅឆ្លើយបំភ្លឺករណីព្រំដែនហើយរំពឹងថា តំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំង នឹងមិនដើរចេញពីរដ្ឋសភា ដូចលើកមុននោះទេ។សម្តេចបានលើកឡើងថា ការដែលសម្តេចមានប្រសាសន៍យ៉ាងដូច្នេះ មិនស្មើនឹងពួក ប្រឆាំង បានជេរប្រមាថមើលងាយមកលើរាជរដ្ឋាភិបាលយ៉ាងច្រើនថា ជាអ្នកក្បត់ជាតិ។
សម្តេចបន្តថា «បក្សប្រឆាំងនឹងមិនធ្វើដំណើរចាកចេញពីរដ្ឋសភាទេ ហើយល្ងាចនេះម៉ោងបីនេះ បានជួបប្រជុំ ទៀតហើយ ដើម្បីត្រៀមរៀបចំឯកសារជាថ្មី ហើយខ្ញុំនិយាយនេះ មិនស្មើអស់លោកដើរជេរបញ្ចោពួកខ្ញុំតាមផ្លូវ តុគុយទាវ និងតៀមកាហ្វេទេ ខ្ញុំនិយាយនៅក្នុងរដ្ឋសភា»។

ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលបន្តថា បើគណបក្សប្រឆាំងដើរចេញពីរដ្ឋសភាមែននោះ មានរបៀបពីរយ៉ាង ទី១.យកកន្សែងខ្ទប់ភ្នែកដើម្បីកុំឲ្យបានឃើញអ្វីទាំងអស់។ ទី២.យកសំឡីញុកត្រចៀកឲ្យជិតហើយចាំទៅដល់ផ្ទះចាំដកវាចេញ ខ្លាចក្រែងនៅថ្ងៃស្អែក មានករណីបែប នេះកើត ឡើងម្តងទៀត។

សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តីបញ្ជាក់ថា «គេវ៉ៃ ហ៊ុន សែន ត្រឹមតែចំណុចមិនសំខាន់ទេ តែគេវ៉ៃដល់ចំណុចនរោត្តមសីហនុនោះ ព្រោះអ្វីដែល ហ៊ុន សែន ធ្វើគ្រាន់តែជាការយកអ្វីដែលព្រះនរោត្តម សីហនុ បន្សល់ទុកតែប៉ុណ្ណោះ ទាំងព្រំដែនសមុទ្រ និងព្រំដែនគោក។ អីចឹងគោលដៅពិតប្រាកដដែលគេវ៉ៃ គឺវ៉ៃ ហ៊ុន សែន តែតម្រង់ទៅសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ដើម្បីការពារភាពត្រឹមត្រូវរបស់គេ នៃការធ្វើរដ្ឋប្រហារ ទំលាក់សម្តេចព្រះសីហនុ នៅឆ្នាំ១៩៧០»។

សម្តេចបានបញ្ជាក់ថា សម្តេចនឹងនិយាយរយៈពេល៤ម៉ោង ប៉ុន្តែ៤ម៉ោងនេះ មិនគ្រប់គ្រាន់ទេ គួរតែបន្ថែមឲ្យ បាន៧ម៉ោង ដើម្បីបកស្រាយជុំវិញបញ្ហានេះ ហើយសម្តេចនឹង ពន្យល់ពីដំណាក់កាលនីមួយៗ ពាក់ព័ន្ធនឹង បញ្ហាព្រំដែនហ្នឹង ហើយផ្សាយបន្តផ្ទាល់គ្រប់ទូរទស្សន៍ និងវិទ្យុទាំងអស់។

សូមបញ្ជាក់ថា សមាជិកសភាគណបក្ស សម រង្ស៊ី ១៦រូប កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១១ បានសរសេរ លិខិតទៅសម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី តាមរយៈប្រធានរដ្ឋសភា ដើម្បីសួរនាំអំពីបញ្ហាបោះបង្គោលព្រំដែន និងខណ្ឌ សីមាព្រំដែនលេខ ១៨៤-១៨៧ នៅស្រុកចន្ទ្រា ខេត្តស្វាយរៀង។ នៅថ្ងៃទី១៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១១ សម្តេច ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា បានបញ្ជូនលិខិតទៅសម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ បានឆ្លើយតបទៅនឹងការសួររបស់តំណាងរាស្រ្ត គណបក្ស ប្រឆាំងទាំង១៦រូប តាមរយៈលិខិតសម្តេច ហេង សំ រិន ហើយនៅថ្ងៃទី២៦ ខែធ្នូ លោក សម រង្ស៊ី បានសរសេរលិខិត ជូនសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ដោយបាន ថ្លែងអំណរគុណ និងសំដែងការគាំទ្រជំហររាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការការពារអធិបតេយ្យជាតិរបស់ខ្លួន។

សម្តេច ហ៊ុន សែន បានឆ្លើយតបទៅនឹងលិខិតនោះថា «…ទីតាំងបង្គោលព្រំដែនលេខ១៨៥ ក៏ដូចជាបង្គោល ព្រំដែនមួយចំនួន ដែលនៅសេសសល់រវាងប្រទេសទាំងពីរ កម្ពុជា-វៀតណាម រហូតមកដល់ពេលនេះ គណៈ កម្មការចម្រុះព្រំដែនរវាងប្រទេសទាំងពីរ កម្ពុជា-វៀតណាម មិនទាន់បានឯកភាពគ្នា លើទីតាំងបោះបង្គោល នៅឡើយទេ។ ភាគីទាំងពីរបន្តចរចា ដើម្បីកំណត់ទីតាំងបង្គោលនេះ ក៏ដូចជាទីតាំងបង្គោលព្រំដែន ដែលនៅសេសសល់ដទៃទៀត ឲ្យបានសមស្របអាចទទួលយកបាន នាពេលខាងមុខ»។

លោក សម រង្ស៊ី ឆ្លើយតបទៅនឹងលិខិតរបស់សម្តេច ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១១ថា «ខ្ញុំសូម សម្តែងការគាំទ្រដល់រាជរដ្ឋាភិបាល ចំពោះជំហរដ៏ត្រឹមត្រូវក្នុងការការពារបូរណភាពទឹកដី នៃប្រទេសកម្ពុជា ដូចបានបញ្ជាក់នៅក្នុងលិខិតរបស់សម្តេចខាងលើ»។
លោក សម រង្ស៊ី បន្តថា «សូមសម្តេចជឿជាក់ចុះថា អ្នកស្នេហាជាតិខ្មែរទាំងអស់ ច្បាស់ជារួមកម្លាំង ពេញទំហឹង ជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីការពារដីស្រែ ចំការ របស់ជនជាតិខ្មែរ ដែលរស់នៅតាមព្រំប្រទល់ដែន ក្នុងការខិតខំ រកដំណោះស្រាយឲ្យបានសមស្របអាចទទួលយកបាននៅពេលខាងមុខ តាមប្រសាសន៍របស់សម្តេច»។

កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១២កន្លងទៅនេះ នាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជា សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងនាយក រដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម ង្វៀន តាន់យុង បានធ្វើជាអធិបតីនៅក្នុងពិធីសម្ពោធបង្គោលព្រំសីមាលេខ ៣១៤ នៅក្នុង ខេត្តកំពត-ហាទៀង ដើម្បីជាការចូលរួមអបអរសាទរខួបលើកទី៤៥ឆ្នាំ នៃទំនាក់ទំនងការទូតរវាង ប្រទេសទាំង ពីរ។ នៅក្នុងពិធីនោះ មេដឹកនាំទាំងពីរ បានសន្យាជំរុញវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងទេសចរណ៍ ឲ្យមានការ រីកចម្រើនបន្ថែមទៀត ខណៈដែលប្រទេសទាំងពីរបានកសាងព្រំដែនសន្តិភាពជាមួយគ្នា៕

ពុយ គា ៖ សង្ឃឹមថា កិច្ចប្រជុំកំពូល អាស៊ាន នៅខែវិច្ឆិកា នឹងអាចចេញ សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម ដូចការគ្រោងទុក

Wednesday, 08 August 2012 18:29 ដោយៈ ប៉ា ជេដ្ឋា-Posted:ID068

ភ្នំពេញៈ អ្នកកាសែតជើងចាស់មួយរូប ដែលមានបទពិសោធន៍ រាយការណ៍កិច្ចប្រជុំអាស៊ាន អស់ពេលជាង ១០ឆ្នាំ មកហើយនោះ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៨ ខែសីហា បានសម្តែងនូវការរំពឹងទុករបស់ខ្លួនថា កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី២១ ដែលនឹងធ្វើនៅ រាជធានីភ្នំពេញ នៅខែវិច្ឆកា ខាងមុខនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នឹងអាចចាត់ចែងបាន នូវការចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម ដូចដែលបានគ្រោងទុក។

អ្នកឆ្លើយឆ្លងព័ត៌មានឲ្យទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន ជប៉ុនក្យូដូប្រចាំកម្ពុជា លោក ពុយ គា បានថ្លែងនូវក្តីរំពឹងទុកដូច្នេះ គ្រាដែលលោកចូលរួមជាវាគ្មិន កិត្តិយសក្នុងកម្មវិធី ព័ត៌មានពេលថ្ងៃត្រង់ របស់វិទ្យុដើមអម្ពិល FM93.75 MHz ពិភាក្សាអំពីការវិវត្តន៍ នៃអាស៊ានចំខួបគម្រប់ ៤៥ឆ្នាំ នៃការបង្កើតអាស៊ាន។

លោក ពុយ គា មានប្រសាសន៍ដូច្នេះថា " កម្ពុជាមានឯកសារពីរ ដែលត្រូវចេញនៅខែ១១ និងត្រូវចុះហត្ថលេខា នៅទីក្រុងភ្នំពេញ ដាក់ចេញពីភ្នំពេញ។ ដូច្នេះបើសិន ជាអត់បានចុះទៀត គឺជាប្រវត្តិសាស្ត្រមួយ វាស្តាយនៅពេល ដែលយើងជាម្ចាស់ផ្ទះ វាអត់មានឯកសារចេញពីភ្នំពេញ ចុះហត្ថលេខា ព្រោះប្រទេសមួយនៅពេលមានកិច្ចប្រជុំ នៅប្រទេសគេ សុំឱ្យមានឯកសារចេញក្នុងប្រទេសនោះ ព្រោះវាជាប្រវត្តិសាស្ត្រ។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូល ខែ ១១នេះ ថ្នាក់ដឹកនាំរបស់គាត់នឹង ចាត់ចែងបានដើម្បីធានា ឲ្យឯកសារដែលត្រូវចេញ ត្រូវចេញឲ្យរួច ដែលមានដូចជាសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាន និង ការចូលរួមជាប្រទេស មហាអំណាចទាំង៥ [P5]" ។

យ៉ាងណាក៏ដោយបើតាម លោក ពុយ គា កម្ពុជាមានការបារម្ភ ចំពោះប្រទេសជាសមាជិកមួយចំនួន អាចនឹងធ្វើ ការរារាំងដល់ដំណើការ នៃការចេញ សេចក្តីថ្លែងការណ៍ ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន នៅខែវិច្ឆិកា ដូចទៅនឹងកាល ពីកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន កាលពីខែកក្កដា កន្លងទៅនេះ។ នោះក៏ព្រោះតែប្រទេសវៀតណាម និងហ្វីលីពីន យកបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដាក់សម្ពាធលើកម្ពុជា។

សូមជម្រាបថា ក្នុងកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រី ការបរទេសអាស៊ា នានៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីខែកក្កដា ដោយមិនមាន ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម របស់អាស៊ាននោះទេ ក៏ព្រោះតែប្រទេសជាសមាជិក អាស៊ានមួយចំនួនចង់ឲ្យបញ្ហា សមុទ្រចិនភាគខាងត្បូង ដែលជាជម្លោះទ្វេភាគីរបស់ រវាងប្រទេសទាំងនោះជាមួយចិន ឲ្យអាស៊ាន ដោះស្រាយ វិវាទទ្វេភាគីនេះ៕

www.dap-news.com

សមាគមគ្រូបង្រៀនបដិសេធលទ្ធផលប្រឡងសញ្ញាបត្រទុតិយភូមិ

ដោយ ដែន អយុធ្យា

2012-08-08

សមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ បដិសេធមិនទទួលយកលទ្ធផលប្រឡងសញ្ញាបត្រទុតិយភូមិ ឬសញ្ញាបត្របាក់ឌុប ឆ្នាំ២០១២ ទេ ដោយអះអាងថា វិញ្ញាសាប្រឡងបានបែកធ្លាយស្ទើរគ្រប់មុខវិជ្ជា និងមានអំពើពុករលួយ ដែលលទ្ធផលមិនអាចយកជាការបាន។

ការបែកធ្លាយវិញ្ញាសានេះ ធ្វើឲ្យសិស្សានុសិស្សដែលយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការសិក្សាដោយប្រើ សមត្ថភាពរបស់ខ្លួនសុទ្ធសាធ មិនចេះសូកប៉ាន់នោះ សម្ដែងអារម្មណ៍ខកចិត្ត។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងបេក្ខជនប្រឡងសញ្ញាបត្រទុតិយភូមិ (បាក់ឌុប) ឆ្នាំនេះ គ្មានជំនឿទៅលើការដឹកនាំរបស់លោក អ៊ឹម សិទ្ធី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា ដែលមិនអាចទប់ស្កាត់ការបែកវិញ្ញាសាប្រឡងបាន។

លោក រ៉ុង ឈុន ជាប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ នៅថ្ងៃពុធ ទី៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ លោកបានអះអាងថា វិញ្ញាសាសំខាន់ៗបានបែកធ្លាយស្ទើរគ្រប់មុខវិជ្ជា មានដូចជា វិញ្ញាសាគីមីវិទ្យា ជីវវិទ្យា គណិតវិទ្យា និងមុខវិជ្ជាខ្មែរជាដើម។

លោកបន្តថា សមាគមគ្រូបង្រៀនបដិសេធមិនទទួលយកលទ្ធផលប្រឡងសញ្ញាបត្របាក់ឌុប ឆ្នាំនេះទេ ព្រោះគ្មានលក្ខណៈត្រឹមត្រូវ គ្មានតម្លាភាព និងគ្មានយុត្តិធម៌៖ «យើងមើលឃើញថា មានការគ្រប់គ្រងដែលធ្វើឲ្យបេក្ខជននិមួយៗហ្នឹង បានយកទូរស័ព្ទតាមខ្លួន ហើយបានបើកចម្លងទៅតាមរយៈហ្វែសប៊ុក (Facebook) ដែលមានបង្ហោះចម្លើយនៅក្នុងហ្វែសប៊ុក ហើយមានក្រុមមិត្តភ័ក្ដិបង្ហោះទៅឲ្យ និងមានការបើកចម្លង មានការបាញ់ចម្លើយតាមទូរស័ព្ទជាបន្តបន្ទាប់»។
លោកបានចាត់ទុកសកម្មភាពដឹកនាំរបស់លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំថា មានភាពកម្សោយ នាំឲ្យវិស័យអប់រំកម្ពុជាធ្លាក់ចុះគុណភាព។

លោកថា ក្រៅពីបែកធ្លាយវិញ្ញាសាប្រឡង ក៏មានករណីមន្ត្រីអនុរក្ស ឬមេប្រយោគទទួលសំណូកពុករលួយពីសិស្សពី ៥ពាន់ទៅ៥ម៉ឺនរៀល ឬច្រើនជាងនេះ ជាថ្នូរឲ្យបេក្ខជនអាចចម្លងកំណែវិញ្ញាសា។ បន្ថែមលើនេះ លោក រ៉ុង ឈុន បញ្ជាក់ថា ក៏មានលេចឮព័ត៌មានប្រធានមណ្ឌលបានសហការជាមួយគ្រូបង្រៀនថ្នាក់ ទី១២ ធ្វើកំណែលក់ជូនបេក្ខជន កើតមានតាមមណ្ឌលប្រឡងមួយចំនួនថែមទៀត។

ទាក់ទិនបញ្ហានេះ យុវសិស្សជាបេក្ខជនប្រឡងសញ្ញាបត្របាក់ឌុប នៅមណ្ឌលខេត្តព្រៃវែង មិនបញ្ចេញឈ្មោះម្នាក់ នៅរសៀលថ្ងៃទី៨ ខែសីហា បានសម្ដែងការខកចិត្តចំពោះការបែកធ្លាយវិញ្ញាសាប្រឡង ដែលក្រសួងអប់រំមិនអាចទប់ស្កាត់បាន។ យុវជនរូបនេះ បានហៅការបែកធ្លាយវិញ្ញាសាថា នាំឲ្យការខិតខំប្រឹងប្រែងរៀនសូត្ររបស់ខ្លួនគ្មានន័យ៖ «ខ្ញុំ ប្រឡងនេះ ខ្ញុំពឹងទៅលើសមត្ថភាពខ្លួនខ្ញុំផ្ទាល់តែម្តង គឺមិនបើកសំណៅឯកសារចម្លងដូចសិស្សដទៃទៀតទេ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំអន់ចិត្តបន្តិចដែរ ព្រោះថាការប្រឡងវាអយុត្តិធម៌សម្រាប់ខ្ញុំ»។

ចំណែកអាណាព្យាបាលសិស្សរស់នៅខេត្តកំពង់ចាម បានឲ្យដឹងដែរថា អនុរក្ស ឬមេប្រយោគប្រចាំមណ្ឌលប្រឡង បានជំរិតយកលុយពីកូនរបស់គាត់ចន្លោះពី ៥ម៉ឺនទៅ១០ម៉ឺនរៀលក្នុង១ថ្ងៃ ដោយអះអាងថា បើសិស្សណាមិនបង់ជូនពួកគេ នឹងមានបញ្ហាពេលប្រឡង។
លោក សន ជ័យ ជាមន្ត្រីសម្របសម្រួលបណ្ដាញរួបរួមដើម្បីគណនេយ្យភាពសង្គម ប្រចាំអាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វិក ជាអង្គការមួយធ្វើការជាមួយយុវជន លោកព្រួយបារម្ភចំពោះធនធានមនុស្សរបស់យុវជនកម្ពុជា ខ្លាចមិនមានគុណភាពអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយយុវជនក្នុងបណ្ដាប្រទេស សមាជិកសមាគមអាស៊ាន ពេលធ្វើសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន នាឆ្នាំ២០១៥។ លោកបានស្តីបន្ទោសថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងអប់រំ ដែលមិនអាចទប់ស្កាត់វិញ្ញាសាប្រឡង មិនឲ្យបែកធ្លាយបាន។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងលោក អ៊ឹម សិទ្ធី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ ដើម្បីបំភ្លឺជុំវិញការបែកធ្លាយវិញ្ញាសាប្រឡងសញ្ញាបត្រទុតិយភូមិ បានទេ នៅរសៀលថ្ងៃពុធ ទី៨ ខែសីហា។

ប៉ុន្តែ លោក អ៊ឹង ង៉ោហុក ប្រធាននាយកដ្ឋានមធ្យមសិក្សាចំណេះទូទៅ នៃក្រសួងអប់រំ បានថ្លែងថា ការប្រឡងសញ្ញាបត្របាក់ឌុប ឆ្នាំនេះ មានដំណើរការល្អ និងប្រសើរជាងឆ្នាំកន្លងទៅ៖ «គ្មានការបែកធ្លាយ វិញ្ញាសាអ្វីទាំងអស់។ ធម្មតាការរៀន គឺវិញ្ញាសាគេត្រូវចេញគ្របដណ្ដប់នៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សា មានន័យថា ខ្លឹមសារមាននៅក្នុងសៀវភៅ។ អ៊ីចឹង វាគ្មានអីក្រៅពីក្នុងសៀវភៅទេ។ ដូច្នេះ អ្វីដែលថាជាការចោទប្រកាន់ទៅលើការបែកធ្លាយវិញ្ញាសា គឺជារឿងមិនពិត។ ពីព្រោះគណៈមេប្រយោគយើងបានត្រួតពិនិត្យត្រឹមត្រូវ»។

ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានបង្ហាញថា សម័យប្រឡងសញ្ញាបត្រទុតិយភូមិ ឬសញ្ញាបត្របាក់ឌុប ឆ្នាំ២០១២ មានបេក្ខជនប្រឡងសរុបចំនួន ១១៤.៤១៤នាក់។
មណ្ឌលប្រឡងមានចំនួន ២៥៤មណ្ឌល និងមានបន្ទប់ប្រឡងចំនួន ៤.៦៦៣បន្ទប់ នៅទូទាំងប្រទេស។ សម័យប្រឡងសញ្ញាបត្របាក់ឌុប មានរយៈពេល ២ថ្ងៃកន្លះ ចាប់ពីថ្ងៃចន្ទ ទី៦ ដល់ថ្ងៃពុធ ទី៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២៕

គួរចូលរួមសង់វត្តច្រើន ឬធ្វើកិច្ចការអាណាចក្រច្រើនជាង?

Wednesday, 08 August 2012

យីន លាងគង់

ជូនលោកការីនិពន្ធ

ក្រោយពីមានការឆ្លើយឆ្លងរវាងលោកបេក្ខជន បណ្ឌិតប៉ែន មីរ៉ាន់ដា និងលោក សុចរិត ខ្ញុំបាទសូមចូលរួមចែករំលែកចំណេះដឹងដ៏តិចតួចស្តួចស្តើងរបស់ ខ្ញុំ ដើម្បីទុកជាការពិចារណាទាំងអស់គ្នា។

ជាដំបូងខ្ញុំគាំទ្រទាំងស្រុងចំពោះអត្ថបទរបស់បេក្ខជនបណ្ឌិតយ៉ាងពេញទំហឹង ដោយសារមូលហេតុពីរ៖

ទី ១ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ គួរទុកប្រាក់កសាងវត្តនីមួយៗពី ២០ ទៅ ៣០ ម៉ឺនដុល្លារ យកមកអភិវឌ្ឍវិស័យអាណាចក្រប្រសើរជាង ព្រោះបច្ចុប្បន្ន វិស័យអាណាចក្រ មិនទាន់រីកចម្រើន មានតុល្យភាពជាមួយវិស័យពុទ្ធចក្រនៅទ្បើយ។
ទី ២ គួរទុកប្រាក់ទាំងនោះសាងសង់មន្ទីរពិសោធន៍ ឬបណ្ណាល័យ ដើម្បីពង្រីកចំណេះដឹងដល់សិស្សានុសិស្សនិងតាមសហគមន៍ប្រជាពលរដ្ឋ ខ្មែររស់នៅ។

នៅកម្ពុជា មានវត្តអារាមជាង៤០០០ កន្លែង និងមានព្រះសង្ឃជាង ៥០០០០ អង្គរហូតមកទល់សព្វថ្ងៃនេះ ដែលវត្តជាង ៩០ភាគរយ មានក្បូរក្បាច់រចនាល្អវិចិត្រ ស័ក្ខិសមជាទីអារាមពិតៗ ប៉ុន្តែបើយើងក្រទ្បេកមើលទៅ ខាងក្រោយវត្ត ឬបរិវេណជុំវិញវត្ត យើងឃើញផ្ទះរបស់ពុទ្ធបរិស័ទខ្លះ មិនមានដំបូលប្រក់ផ្ទះត្រឹមត្រូវគត់មត់ទេ កូនៗរបស់ពួកគេមិនមានខោអាវស្លៀកពាក់បានសមរម្យទេ និងមួយចំនួន មិនបានទាំងចូលសាលារៀនផង។

ខ្ញុំធ្លាប់ចេញទៅប្រទេសមួយចំនួន ដែលនៅក្បែរខាងកម្ពុជា ដូចជា ប្រទេសថៃ ទ្បាវនិងប្រទេសស្រីលង្កាជាដើម។ ប្រជាពលរដ្ឋប្រទេសទាំងនោះ គោរពព្រះពុទ្ធសាសនានិកាយហិនយាន(យានតូច)ដូចយើងដែរ ប៉ុន្តែនៅក្នុងប្រទេសទាំងនោះ មិនមានសង់វត្តអារាមស្អេកស្កះច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចនៅកម្ពុជា ទេ ប៉ុន្តែសង្គមគេមានការរីកចម្រើន និងប្រជាជនគេមានសីលធ៌មរស់នៅល្អជាងកម្ពុជា។ នៅរាជធានីភ្នំពេញ បើជិះរថយន្តពីព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិភ្នំពេញមកកាន់មាត់ទន្លេ មួយជុំ យើងឃើញវិហារដ៏ស្កឹមស្កៃមិនតិចជាង ១០ កន្លែងនោះទេ។

ការ កសាងវត្តអារាមជាច្រើនដែលលោក សុចរិត បានលើកទ្បើងថា ជាសទ្ធារបស់ពុទ្ធបរិស័ទពិតជាត្រឹមត្រូវ ប៉ុន្តែសួរថា តើព្រះសង្ឃ បាននិងកំពុងដើរតួនាទីត្រឹមត្រូវ តាមគោលធម៌របស់ព្រះពុទ្ធហើយឬនៅ? ព្រះពុទ្ធលោកបានត្រាស់ដឹង នៅក្រោមដើមពោធិព្រឹក្ស មិនមែនក្នុងព្រះវិហារដ៏ស្កឹមស្កៃទេ។ ព្រះពុទ្ធផ្តល់ពុទ្ធឱវាទឲ្យពុទ្ធបរិស័ទ មុនមានជំនឿលើអ្វីមួយ ឲ្យប្រើបញ្ញាជាចម្បង ប៉ុន្តែព្រះសង្ឃ នៅកម្ពុជា តែងសូត្រធម៌ជាភាសាបាលី ឬសំស្រ្កឹត ដែលពេលខ្លះ សូម្បីព្រះសង្ឃអង្គឯង មិនយល់អ្វី ដែលខ្លួនបានសូត្រផងទេ កុំថាទ្បើយពុទ្ធបរិស័ទមិនបានបួសរៀន អាចយល់និងស្តាប់បានថា មានន័យយ៉ាងដូចម្តេចនោះ។
ហេតុនេះ នៅពេលប្រជាពលរដ្ឋមិនយល់ ព្រះសង្ឃនេះហើយ ជាអ្នកដើរតួនាទីជាអ្នកពន្យល់អប់រំ ប្រជាពលរដ្ឋជាពុទ្ធបរិស័ទ ហើយការពន្យល់នោះ ក៏មិនគួរលើកតែរឿងព្រេង រឿងពុទ្ធប្រវត្តិនៅឋានសួគ៌ ឋានត្រៃត្រិង្សនោះដែរ។ ប្រជាពលរដ្ឋលោកយល់ថា ការកសាងវត្តអារាម នឹងទទួលបានផលកុសលច្រើន នៅជាតិនេះ និងអនាគតជាតិ ប៉ុន្តែសំណួររបស់ខ្ញុំត្រង់នេះ សូមចោទសួរថា តើព្រះសង្ឃ បានដើរតួនាទីរបស់ខ្លួនត្រឹមត្រូវហើយឬនៅ ក្នុងការផ្តល់សង្ឃឱវាទ ដល់ពុទ្ធបរិស័ទអំពីការធ្វើបុណ្យ? ចម្លើយខ្ញុំអាចឆ្លើយបានថា មិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ទេ វត្តអារាមជាថ្នាលបណ្តុះបណ្តាលចំណេះដឹង នៅក្នុងជំនាន់បារាំងបានគ្រប់គ្រងប្រទេស (ជំនាន់នោះ គេហៅសាលាវត្តបែបថ្មី) ប៉ុន្តែព្រះសង្ឃជំនាន់នេះ បានប្រព្រឹត្តខុសធម៌វិន័យជាច្រើនទាំងការបដិបត្តិប្រចាំថ្ងៃ និងការមិនបានបំពេញតួនាទី ជាព្រះសង្ឃ ដែលជួយសង្គ្រោះ សត្វលោកប្រកបដោយគុណធម៌។

ការមិនប្រព្រឹត្តត្រឹមត្រូវតាមធម៌ វិន័យយ៉ាងដូចម្តេច និងមិនបំពេញតាមគុណធម៌យ៉ាងដូចម្តេច? ខ្ញុំធ្លាប់ជាក្មេងវត្តម្នាក់ រស់នៅក្នុងវត្តមួយ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលមានសម្តេចសង្ឃគង់នៅ។ អំទ្បុងពេលស្នាក់នៅវត្ត ខ្ញុំឃើញ ដោយផ្ទាល់ភ្នែក នូវសកម្មភាពព្រះសង្ឃ ក្នុងវត្តនេះ ដែលមានសង្ឃខ្លះ លេងបៀរ សង្ឃខ្លះមានកាំភ្លើង សង្ឃខ្លះមានសង្សាររហូតមកដេកជាមួយគ្នា ក្នុងកុដិយ៉ាងគួរឲ្យអាម៉ាស់បំផុត។ ការប្រព្រឹត្តរបស់សង្ឃខុសគោលធម៌ដើម ពិតជារឿងរបស់បុគ្គល។

ចំណុច មួយទៀត ដែលលោកសុចរិតលើកទ្បើងថាបុគ្គលជាបុរសភេទ បើបានបួសម្តងជាបុគ្គលដែលប្រសើរបំផុត។ ខ្ញុំសូមបដិសេធក្នុងចំណុចនេះ។ បដិសេធត្រង់ថា បុគ្គលដ៏ប្រសើរ មិនចាំបាច់បួសតែក្នុងពុទ្ធសាសនាទេ ពួកគេអាចសិក្សានៅខាងក្រៅបាន ព្រោះចំណេះដឹង រៀននៅទីណាក៏បាន មិនចាំបាច់រៀនតែពីវត្តអារាមឬតាមគោលធម៌ នៃពុទ្ធសាសនាតែមួយមុខនោះទេ។ បុគ្គលមួយចំនួនដោយសារខ្ជិល ជួយធ្វើការឪពុកម្តាយ បានសុំលោកមានគុណមកបួស ដែលមិនត្រឹមតែដើម្បីគេចវេះពីការងារប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែបានបង្កការលំបាកជាច្រើន ដល់គ្រួសារ ដើម្បីចំណាយផ្សេងៗ ដល់ការបំបួស និងក្រោយការបំបួសហើយបាន ៤ ទៅ ៥ព្រះវស្សាក៏លាចាកសិក្ខាបទ និងសុំឲ្យឪពុកម្តាយដណ្តឹងប្រពន្ធឲ្យទៀត ដែលជាការបន្ថែមបន្ទុកចំណាយកាន់តែច្រើនដល់គ្រួសារ នៅពេលខ្លួនមិនបានជួយរកចំណូលអ្វីសោះ ដល់ឪពុកម្តាយរបស់ខ្លួន។

លោក សុចរិត បានលើកជាសំណួរថា តើការដែលរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ សម្លាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជិត ២ លាននាក់ជាកំហុសរបស់ព្រះសង្ឃដែរឬទេ? ចម្លើយពិតជាមិនមែនទេ។ ប៉ុន្តែលោកសាទ្បុតស(ប៉ុលពត)ជាបុគ្គលមួយរូប ធ្លាប់រស់នៅក្នុងវត្តបទុមវតីរាជធានីភ្នំពេញ។ អំទ្បុងស្នាក់នៅក្នុងវត្តនេះ គាត់មានចិត្តស្អប់ព្រះសង្ឃយ៉ាងខ្លាំង និងបានចាត់ទុកព្រះសង្ឃ ជាពួកព្រូន ឬប៉ារ៉ាស៊ីត។ ខ្ញុំមិនគាំទ្រការលើកទ្បើងហួសហេតុបែបនេះទេ ប៉ុន្តែតាមខ្ញុំដឹង នៅលើពិភពលោក មិនមានប្រទេសណាមួយ មានប្រជាជនត្រឹមជិត ១៤ លាននាក់ ប៉ុន្តែមានព្រះសង្ឃជាង ៥០០០០ អង្គបែបនេះនោះទ្បើយ។

ពិតណាស់ រដ្ឋាភិបាល ក៏មិនបានចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់គ្រប់គ្រាន់សម្រាប់កសាងប្រទេស នេះ ឲ្យមានភាពស៊ីវិល័យនៅទ្បើយទេ។ ពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់ មេដឹកនាំខ្មែរ គិតតែផលប្រយោជន៍បុគ្គល និងរិះរកគ្រប់មធ្យោបាយ ក្នុងការធ្វើយ៉ាងណាឲ្យខ្លួនអាចគ្រប់គ្រងប្រទេស និងប្រជាជនបានយូរ។ មេដឹកនាំខ្មែរដើរតួជាឥសី ជួយសង្គ្រោះប្រជាពលរដ្ឋ ខណៈពួកគេ ជាអ្នកធ្វើបាបប្រជាពលរដ្ឋទាំងនោះដោយខ្លួនឯង។

ប៉ុន្តែអ្វី ដែលគួរឲ្យសោកស្តាយបន្ថែមទៀតនោះ គឺថា នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ អ្នកនយោបាយខ្មែរ បានលូកដៃកកូរកកាយ ចូលយ៉ាងជ្រៅទៅក្នុងសង្គមសង្ឃ ដើម្បីទាក់ទាញប្រជាប្រិយភាព ពីព្រះសង្ឃ និងពុទ្ធបរិស័ទទាំងទីក្រុង និងទីជនបទ ដែលចំណេះដឹងពួកគាត់នៅមានកម្រិត ក្នុងវិស័យពុទ្ធចក្រ។ ពួកគេអះអាងថា ជាពុទ្ធបរិស័ទ ប៉ុន្តែនៅពេលយើងសាកល្បងសួរពួកគេថា អ្វីទៅជាសីល៥ សីល ៨ និងសីល ១០ ហើយពួកគេ បានអនុវត្តតាមសាសនា ដែលខ្លួនមានជំនឿដែរឬទេ? ចម្លើយគឺអត់ទេ។

សរុបសេចក្តីមក ការចូលរួមកសាងវត្តអារាម ជាការបរិច្ចាគថវិកាដោយស្ម័គ្រចិត្ត មិនមានអ្នកណាបង្ខិតបង្ខំទេ ប៉ុន្តែសំណួរនៅទីនេះ ត្រង់ថា តើពុទ្ធបរិស័ទបាននិងកំពុងប្រើប្រាស់ថវិកាចំទិសដៅឬនៅ ឬពុទ្ធបរិស័ទបរិច្ចាគថវិកាជាច្រើន ដើម្បីទទួលបានការកោតសរសើរ ឬក៏គួរបរិច្ចាគដល់ប្រជាពលរដ្ឋ នៅក្បែរនោះ ដែលគ្មានសម្លៀកបំពាក់សមរម្យ និងមិនបានចូលសាលារៀន ឬយ៉ាងណា?
យីន លាងគង់ អតីតក្មេងវត្តក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ