- Friday, 07 December 2012
- Pamela Cox
- For more than a decade, Cambodia has sustained impressive economic growth.
The World Bank expects real gross domestic product to increase by 6.6 per cent this year – a figure to be envied in today’s fragile global economy.
At this pace, Cambodia can rapidly become the industrialised and productive economy it aspires to be.
Is this the future that Cambodians can rightfully look forward to?
The answer is yes, but only if Cambodia invests in its most precious resource – its people – to enable each individual to realise his or her potential and productively contribute to the nation’s economy.
Until now, much of Cambodia’s investment has focused on infrastructure, agriculture and manufacturing – priority areas during the early stages of the country’s economic development.
But with economic progress, it has become increasingly clear that these efforts are not enough to help the country achieve equitable, sustainable growth and, most important, reduce poverty.
Today, despite the nation’s economic achievements, roughly 20 per cent of Cambodians – that’s 2.8 million people – are still poor.
Nearly 40 per cent of children under the age of five suffer from malnutrition, and 28 per cent in the same age group are underweight.
Over the past decade, workforce skills of adults improved at a slower rate than in other East Asia countries, and the proportion of skilled workers among earners stagnated.
When the economy is booming, it’s tempting to turn a blind eye to such statistics.
But for the sake of Cambodia’s future, these are the figures we must confront, and this is where the World Bank can help.
Ending poverty, and building shared prosperity, are central to the Bank’s mission.
Investments in human development, particularly in the areas of health and education, need to be a priority in Cambodia to create opportunities for all, especially the poor and vulnerable.
Interventions in these areas work hand in hand to build a country’s human-resources pool even before schooling begins.
Growing evidence shows the importance of adequate nutrition and health care during early childhood, to lay the foundation for intellectual progress and life-long learning.
The government has taken significant steps towards improving access as well as the quality of education, and 96 per cent of children aged six to 11 now go to primary school.
The average test performance of primary- and secondary-school students has improved, and higher-education enrolments increased fourfold between 2001 and 2011.
The World Bank is supporting health and education in Cambodia.
With the government and our development partners, we are financing health equity funds and school scholarships, having provided 2.5 million health-care treatments for poor people since 2009 and scholarships for 63,000 poor secondary-school students since 2005.
But much more needs to be done to improve the coverage, quality and governance of these sectors.
Although Cambodia’s economy is growing, employers report a mismatch between the skills university graduates bring to a job and the skills the labour market demands.
A recent World Bank study found that 22 per cent of foreign employers in Cambodia identify skills as a severe constraint to businesses.
This means many Cambodians earn less than they could if they had adequate education and skills.
For the country, this leads to lower productivity, limiting Cambodia’s potential to attract investment and improve living standards for all.
As a global knowledge and financial institution, the World Bank works with governments and a broad array of stakeholders gathering best practices and providing solutions for the most difficult development issues countries and communities face.
It draws from the knowledge and experience of other nations, and is able and ready to assist, inspire and inform Cambodia’s efforts to achieve its development goals.
In Indonesia, for example, the World Bank supported a social assistance program designed to address three lagging Millennium Development Goals – maternal health, child health and universal education – using a successful, community-driven approach.
Communities themselves took charge and allocated block grants targeting 12 health and education indicators, enabling 1.6 million women and children to receive nutrition counselling and support; helping 365,000 children receive immunisations; eliminating 185,000 cases of underweight children; and providing assistance to about 380,000 poor school students.
Tajikistan also has a high percentage of underweight children resulting from malnutrition exacerbated by the 2008 food-price shock.
The World Bank supported a community and basic health project to provide food packages and micro-nutrient supplements to about 50,000 women, infants and children.
By mid-2011, the project had trained 1,000 primary health workers and 300 community volunteers to deliver education on breast-feeding, good nutrition and the care of sick children.
Delivering these results requires a tremendous, co-ordinated effort by governments, donors, the private sector, civil society and others.
During my visit to Phnom Penh this week, I discussed with the government and our development partners how the World Bank can support Cambodia’s development strategy, to ensure all Cambodians can participate in, and benefit from, their country’s future prosperity.
Pamela Cox is the World Bank vice-president for East Asia and the Pacific.
Tuesday, 11 December 2012
Time to invest in people
Tribunal betrays the ideal of justice
- Tuesday, 11 December 2012
- Raoul Marc Jennar
- Dear Editor,
Like most Cambodians, I was happy when the Extraordinary Chambers in the Courts of Cambodia began their judicial process in 2007.
There is a pressing need for justice in Cambodia, because the Khmer Rouge was among the most criminal regimes in human history.
And, like most Cambodians, I was happy when the final decision in the first case was handed down and Kaing Guek Eav, alias Duch, former chairman of the Khmer Rouge S-21 security centre in Phnom Penh, was sentenced to life imprisonment.
But today, like most Cambodian people, I am extremely disappointed by the Trial Chamber’s delay in dealing with Case 002.
This case involves the highest-ranking surviving members of the so-called Democratic Kampuchea regime.
They are charged with crimes against humanity, grave breaches of the Geneva Conventions of 1949 and genocide against this country’s Muslim Cham and Vietnamese populations.
The Trial Chamber held the initial hearing of Case 002 in June, 2011, 17 months ago, but the first verdict is far from being handed down.
May I remind the judges of the Trial Chamber that the Nuremberg war-crimes trials, which had to deal with 24 former leaders of Germany’s Nazi regime, took less than a year to decide the defendants’ fate?
Despite this unbearable slowness, the Trial Chamber recently made a decision to reduce the weekly number of hearings. This is a shame.
More important, it is an insult to the victims and survivors of the Cambodian tragedy who are waiting for justice.
It is also an insult to the people whose taxes in their home countries contribute to the ECCC’s budget.
Above all, it is an insult to all the people around the world who believe in internal penal justice and the absolute necessity to fight impunity.
Raoul Marc Jennar
A Cambodian citizen
Cambodia's tax revenue totals $683 million
- Tuesday, 11 December 2012
- May Kunmakara
- The Cambodian government collected $683 million in taxes over the first
11 months of this year, according to data from the General Department of
Taxation released last week.
An economist said the increase in domestic tax revenue emphasised that Cambodia still has room for improvement in tax collection and should aim to eliminate reliance on foreign aid. However, it warned that there needs to be more diversification of taxes imposed.
According to a statement from the GDT, revenues were collected from various taxes such as: tax on profits, withholding tax, salary tax, Value Added Tax, turnover tax, vehicle tax, patent tax and property tax.
Kang Chandararot, director at the Cambodia Institute for Development Study, said the rise of domestic tax revenue reflects the improvement of tax collection and increasing economic activity.
“It emphasises that we have a lot of hope to build a stronger base to repay foreign debt, and reduce reliance on foreign aid. We are happy to see the revenue grow in domestic tax,” he said.
“However, reducing our reliance on foreign aid requires us to improve and diversify our tax collection,” he added.
“We also notice that we have a lot of room to impose tax. At the same, we also need to make reforms to reduce some unnecessary expenses. I think tax collection expansion is a must for the economy,” said Chandararot.
The opposition party claimed the revenue was far from the potential figure, citing corruption as the reason for the disparity.
Yim Sovann, a spokesperson for the Sam Rainsy Party, said Cambodia currently collects around 12 per cent of its GDP from taxes, which is very low compared to other countries in the region, like neighbouring Thailand.
“Our domestic revenue does not match the actual amount which can be taken,” he said.
“We lose between $500 million to $1 billion per year because of corruption,” he added, saying that a lot of revenue has not been fully collected from economic land concessions, Cambodia’s 50 casinos, and tickets sold to visit Angkor Wat.
Last week, the government approved an increase in national budget expenditure to nearly 13 per cent for 2013 to more than $3 billion from this year’s $2.7 billion.
Prime Minister Hun Sen yesterday raised no concern over the budget rise, saying the revenue also continues to increase.
“If the expense is more than $3 billion, the revenue should be more than $3 billion.”
Sovann said the increase of expenditure puts a greater burden on the country, resulting in the government seeking foreign aid as a solution.
“The government cannot generate enough domestic revenue to meet the expenditure,” he said.
“Of course, they can increase the revenue if they strengthen the tax collection system. They always borrow around $1 billion [in foreign aid] to meet their expenses,” he added.
According to the draft national budget for 2013, Cambodia currently owes $3.6 billion in foreign debt.
បុគ្គលិកកម្មករឯកជននឹងទទួលបានប្រាក់ចូលនិវត្តន៍ដូចមន្ត្រីរាជការ
-
- បុគ្គលិកកាស៊ីណូនៅប៉ោយប៉ែត ធ្វើការតវ៉ាកាលពីម្សិលមិញ។ សហការី
- Tuesday, 11 December 2012
- មុំ គន្ធា
- ភ្នំពេញៈ បុគ្គលិក កម្មករ និយោជិត មកពីក្រុមហ៊ុន
និងសហគ្រាសរោងចក្រឯកជននានាត្រូវមន្ត្រីនៃក្រសួងការងារអះអាងកាល
ពីម្សិលមិញថា នឹងទទួលបានប្រាក់សោធននិវត្តន៍ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៥
ដូចជាមន្ត្រីរាជការរដ្ឋដែរ នៅពេលពួកគេចូលនិវត្តន៍
ប៉ុន្តែជាដំបូងគឺត្រូវទៅចុះឈ្មោះនៅបេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គម
(ប.ស.ស)។
លោក ស៊ុំ សោភ័ណ្ឌ នាយករងបេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គមនៃក្រសួង ការងារបានឲ្យដឹងថារដ្ឋាភិបាលនឹងចាប់ផ្តើមលើគម្រោងនេះនៅក្នុង ឆ្នាំ២០១៥ សម្រាប់សហគ្រាសឯកជនទាំងឡាយណាដែលមានបុគ្គលិក កម្មករនិយោជិត ចាប់ពីចំនួន ៨ នាក់ឡើងទៅ។
លោក សោភ័ណ្ឌ បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំមិនអាចប្រាប់លម្អិតបានទេនៅពេលនេះថា តើកម្មករ ឬនិយោជិតដែលបានចុះ ឈ្មោះត្រូវបង់វិភាគទានចំនួនប៉ុន្មាន និងថា តើពួកគេអាចនឹងទទួលបានប្រាក់សោធននិវត្តន៍ចំនួនប៉ុន្មានភាគរយ។ យើងនឹងប្រកាសនៅពេលក្រោយ»។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ចំនួនកម្មករ បុគ្គលិក៨នាក់ និងលើសនេះ ដែលមកពីរោងចក្រ សហគ្រាសឯកជន ត្រូវចុះឈ្មោះនៅ ប.ស.ស ដើម្បីទទួលបានប្រាក់ចូលនិវត្តន៍ ដែលប្រការនេះ វាគឺជាកាតព្វកិច្ចរបស់ពួកគេ។
លោកបន្តថា៖ «ជំហានទី១ យើងត្រូវធ្វើជាមួយរោងចក្រសហគ្រាសដែលមានបុគ្គលិក៨ នាក់ឡើងសិន ហើយបន្ទាប់មកសហគ្រាសដែលមានបុគ្គលិកតែម្នាក់ក៏អាចចុះឈ្មោះបាន ដែរ។ ពួកគេត្រូវតែធ្វើការចុះឈ្មោះ ពីព្រោះនេះជាកាតព្វកិច្ច ស្ថិតក្រោមច្បាប់ការងារ។
មកដល់ពេលនេះបុគ្គលិក កម្មករ និយោជិត ជាង៧២ម៉ឺននាក់ បានចុះឈ្មោះរួចហើយជាមួយ ប.ស.ស ពួកគេមកពី១៩ ខេត្ត-ក្រុង មានតែខេត្ត៤ទៀតទេ មិនទាន់ចុះបញ្ជីនៅឡើយ ដូចជា ខេត្តរតនគិរី មណ្ឌលគិរី ព្រះវិហារ និងខេត្តឧត្តរមានជ័យ។
លោកបន្តថា៖ «ពួកគេនឹងទទួលបានប្រាក់សោធននិវត្តន៍ជារៀងរាល់ខែបន្ទាប់ពី ពួកគេចូលនិវត្តន៍រហូតដល់ស្លាប់»។ លោកថា លក្ខខណ្ឌច្បាប់របស់ ប.ស.ស ដើម្បីទទួលបានប្រាក់សោធននិវត្តន៍ គឺរៀបចំរួចរាល់ហើយ នៅរង់ចាំតែធ្វើសេចក្តីប្រកាសនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៤។
លោកលើកឡើងថា ៖ «យើងមិនអាចធ្វើការប្រកាសនៅពេលណាដែលយើងចង់ទេ ប៉ុន្តែ យើងត្រូវការអ្នកជំនាញធ្វើ ដើម្បីគណនាថា តើមានប៉ុន្មានភាគរយដែលបុគ្គលិកម្នាក់ៗចូលនិវត្តន៍ត្រូវទទួល បាន និងត្រូវបង់វិភាគទាន ប៉ុន្មាន ហើយអ្វីខ្លះដែលពួកគេត្រូវធ្វើ ប្រសិនបើពួកគេមិនអាចបំពេញទៅតាមលក្ខខណ្ឌរបស់យើងបាន»។
លោក រ៉ុង ឈុន ប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា បានគាំទ្រគម្រោងរបស់ក្រសួងការងារដែលតម្រូវឲ្យកម្មករ បុគ្គលិកឯកជនទទួលបានប្រាក់ចូលនិវត្តន៍ដូចមន្រ្តីរាជការនេះ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំសូមស្វាគមន៍គម្រោងនេះ ដែលបុគ្គលិកកម្មករឯកជន ក៏អាចទទួលបានប្រាក់ចូលនិវត្តន៍វាជាជំហានមួយដែលកម្ពុជាយើងគួរ ធ្វើដូចប្រទេសនានា»។ លោកបន្តថា នេះគឺជាផលប្រយោជន៍ដ៏ល្អមួយ សម្រាប់បុគ្គលិក កម្មករ និយោជិត នៅកម្ពុជា៕ CC
ពលករខ្មែរជាង១៦ម៉ឺននាក់នៅថៃ ត្រូវប្រឈមនឹងការនិរទេសមកស្រុកវិញ
-
- ពលករខ្មែរខុសច្បាប់ដែលខាងថៃចាប់បញ្ជូនមកស្រុកវិញ។ រូបថត ផា លីណា
- Monday, 10 December 2012
- មុំ គន្ធា-Stuart White
- ភ្នំពេញៈ ពលករចំណាកស្រុកកម្ពុជាជាង១៦ម៉ឺននាក់នៅក្នុងប្រទេសថៃ
ត្រូវប្រឈមនឹងការនិរទេស
បើសិនមិនបានទៅចុះឈ្មោះក្នុងកិច្ចដំណើរការផ្ទៀតផ្ទាត់ជាតិ
សាសន៍ មុនថ្ងៃកំណត់ថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍នេះទេ។
នេះបើយោងតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋរបស់ថៃរាយការណ៍កាលពី
ម្សិលមិញ។
ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយថៃ MCOT បានស្រង់សម្តីមន្រ្តីថា មានពលករចំណាកស្រុកកម្ពុជាតែ ៥៦ ៧៧៦ នាក់ បានបំពេញចប់សព្វគ្រប់នូវកិច្ចដំណើរការផ្ទៀងផ្ទាត់ជាតិសាសន៍ នៅសល់ពលករកម្ពុជាប្រមាណ១៦៥ ៦៥៤នាក់ទៀត បូកនឹងពលករចំណាកស្រុកជាង១លាននាក់មកពីប្រទេសដទៃទៀត ដែលអាចទទួលរងការចាប់ខ្លួន ការនិរទេស និងការកេងប្រវ័ញ្ច ការជំរិតទារប្រាក់ និងទាសករបំណុល។ នេះបើតាមអ្នកជំនាញនិងសង្គមស៊ីវិល។
បើ ទោះជារដ្ឋាភិបាលថៃបានពន្យារថ្ងៃកំណត់នៃការផ្ទៀងផ្ទាត់ជាតិ សាសន៍ពីរលើករួចហើយ ដែលការពន្យារថ្មីៗបំផុត គឺពន្យារពីថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា ដល់ថ្ងៃទី ១៤ ខែធ្នូ ក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែ លោក Andy Hall នៃវិទ្យាស្ថានប្រជាជននិងស្រាវជ្រាវសង្គមនៅវិទ្យាល័យ Mahidol នៅប្រទេសថៃ បានថ្លែងថា ពលករចំណាកស្រុកប្រឈមនឹងឧបសគ្គ មិនរំពឹងទុកមានច្រើនមកដាក់ពាក្យសុំទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «វាមិនពិបាកខ្លាំងទេ។ វាគ្រាន់តែដោយសារអំពើពុករលួយ»។ លោកគិតថា ប្រាក់សំណូកអាចមានពី២០០ ទៅ ៣០០ដុល្លារអាមេរិក ក្នុងចំណោមបញ្ហាដទៃទៀត។ «វាច្រើនសម្រាប់ពួកគេ ហើយវាជាដំណើរការ បែបការិយាធិបតេយ្យ និងពុករលួយ ... វាមិនមែនជាកំហុសកម្មករទេ។ វាជាកំហុសរបស់និយោជក និងជាកំហុសមន្រ្តី»។
លោកបន្តថា ការនិរទេសក៏ធ្វើឲ្យពលករចំណាកស្រុកប្រឈមនឹងសេចក្តីសម្រេចដ៏ ពិបាក ប្រសិនបើពួកគេចង់វិលត្រឡប់មកវិញ។ ការចូលទៅប្រទេសថៃវិញខុសច្បាប់ធ្វើឲ្យពលករងាយរងការកេង ប្រវ័ញ្ចពីនិយោជក និងអាជ្ញាធរ ប៉ុន្តែការចំណាយខ្ពស់ក្នុងការវិលត្រឡប់មកវិញដោយស្របច្បាប់ នឹងធ្វើឲ្យពួកគេជាប់បំណុល។ លោកបន្តថា វាគ្រោះថ្នាក់ណាស់។ ពលករ ប្រៀបដូច«ចុះទឹកក្រពើឡើងលើខ្លា»។
លោក Phil Robertson អនុប្រធានផ្នែកអាស៊ីនៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទិ្ធមនុស្សបាន សង្ខេបពីស្ថានភាពរបស់ពលករចំណាកស្រុកនៅថៃយ៉ាងច្បាស់ តាមអ៊ីមែលថា៖ «ការបង្ក្រាបលើពលករចំណាកស្រុកនៅថៃមានន័យថា ជាការរំលោភសិទិ្ធមនុស្សពីអាជ្ញាធរថៃ គឺការវាយដំរូបកាយ និងការធ្វើទារុណកម្ម ការយាយីផ្លូវភេទ និងការកំហែងយកប្រាក់ជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធ ជាអ្វីទាំងអស់ដែលនឹងកើតមាន»។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «កម្ពុជាបានធ្វើកិច្ចការល្អក្នុងការជួយពលករចុះឈ្មោះ ប៉ុន្តែមិនសូវល្អសោះ ក្នុងការជួយការពារសិទិ្ធពួកគេពីការរំលោភបំពាន»។
ទោះជា យ៉ាងណា លោក មឿន តុលា ប្រធានកម្មវិធីការងារនៅមជ្ឈមណ្ឌលអប់រំច្បាប់សម្រាប់សហគមន៍បាន ថ្លែងថា និយោជិតកំពុងទទួលជំនួយតិចតួចពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
លោក តុលា បានបន្ថែមថា៖ «អ្នកទាំងនោះមិនបានចុះឈ្មោះ យើងសង្ស័យថា តើអ្នកទាំងនោះកំពុងព្យាយាម ហើយមិនអាចចុះឈ្មោះបានឬយ៉ាងណា? យើងសង្ស័យថា ស្ថានទូតកម្ពុជាមិនបានជួយគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការអនុញ្ញាតឲ្យពួកគេបានទៅចុះឈ្មោះឡើយ»។ លោកថា វាធ្លាប់កើតមានពីមុនរួចមកហើយ។
តាមលោក មឿន តុលា ឲ្យដឹងថា ការនិរទេសពលករចំណាកស្រុកជាច្រើនពីប្រទេសថៃ គ្រាន់តែជារោគសញ្ញានៃកង្វះការងារនៅកម្ពុជា។ លោក តុលា បានបញ្ជាក់ថា ដោយគ្មានប្រព័ន្ធអប់រំល្អប្រសើរ ការបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ និងឱកាសការងារ ក្រៅពីការងារកេងប្រវ័ញ្ច បញ្ហានៃការនិរទេសនឹងបន្តមាន។
លោក តុលា បន្តថា៖ «ប្រសិនបើពួកគេត្រូវនិរទេស ដូច្នេះ រដ្ឋាភិបាលគួរមានផែនការធ្វើសមាហរណកម្ម ពួកគេចូលទៅក្នុងសង្គមវិញ។ ប្រសិន ពួកគេត្រូវបាននិរទេសមកវិញ ដោយគ្មានផែនការនេះទេ វានឹងគ្មានអ្វីផ្លាស់ប្តូរឡើយ ដូច្នេះ ពួកគេនឹងព្យាយាមធ្វើអន្តោប្រវេសន៍ថ្មីទៀត»។
មន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានថ្លែងថា ការចរចានេះអាចស្ថិតក្នុងដំណើរការ ប៉ុន្តែមិនច្បាស់អំពីសេចក្តីលម្អិតទេ។
លោក អ៊ុំ មាន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការងារ បានថ្លែងថា លោកមិនច្បាស់អំពីការនិរទេសនេះទេ ប៉ុន្តែថា៖ «ខ្ញុំគិតថា មានតែលោក សេង សក្តា អគ្គនាយកនៃក្រសួងការងារទេដែលដឹង ព្រោះគាត់បានហោះហើរទៅប្រទេសថៃកាលពីសប្តាហ៍មុន ប្រហែល ដើម្បីពិភាក្សាអំពីបញ្ហានេះ»។
ក្នុងរបាយការណ៍ MCOT រាយការណ៍ថា លោក Prawit Kiengpol អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានការងារថៃ បានជំរុញលោក សេង សក្តា ឲ្យត្រៀមទទួលយកពលករចំណាកស្រុកកម្ពុជាជាច្រើននាក់។ ជាមួយនោះលោក សក្តា បានស្នើសុំអាជ្ញាធរថៃឲ្យបន្តជួលពលករកម្ពុជាជាថ្មីឲ្យបានឆាប់ ដោយបន្ថែមថា អាជ្ញាធរកម្ពុជានឹងចេញឯកសារចាំបាច់ឲ្យបានឆាប់។
លោកសេង សក្តា មិនអាចទាក់ទងបានទេពីម្សិលមិញ៕ TK
កម្ពុជាអំពាវនាវឲ្យកូរ៉េខាងជើងបញ្ឈប់ការបាញ់បង្ហោះមីស៊ីល
- Tuesday, 11 December 2012
- វង្ស សុខេង
- ភ្នំពេញៈ ថ្លែងក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន កាលពីម្សិលមិញ បានអំពាវនាវ ទៅកូរ៉េខាងជើង សូមឲ្យផ្អាកជាអចិន្រៃ្តយ៍នៃគម្រោងបាញ់បង្ហោះមីស៊ីល ដែលទទួលរងការរិះគន់យ៉ាងខ្លាំង និងអំពាវនាវឲ្យប្រទេសឯកោមួយនេះ ត្រឡប់មករកការជជែក៦ភាគីវិញ។
- លោក ហ៊ុន សែន
បានថ្លែងនៅក្នុងពិធីសម្ពោធបើកការដ្ឋានសាងសង់ផ្សារទំនើបរបស់
ក្រុមហ៊ុនជប៉ុន ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ថា៖«វាជារឿងល្អ
ដែលគម្រោងបាញ់បង្ហោះមីស៊ីល ដោយកូរ៉េខាងជើង
ត្រូវបានផ្អាកកាលពីបីថ្ងៃមុន ហើយស្តីពីបញ្ហានេះ
ខ្ញុំសូមអំពាវនាវទៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យ
ប្រជាមានិតកូរ៉េធ្វើការផ្អាកវាជារៀងរហូត»។
លោកបានថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះ
ដោយសំដៅទៅដល់ការប្រកាសមួយកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ដែលថា កូរ៉េខាងជើង
កំពុងពន្យារពេលការបាញ់បង្ហោះមីស៊ីលចម្ងាយឆ្ងាយដោយមិន
បង្ហាញហេតុផល។
លោក បន្តថា៖ «ខ្ញុំសង្ឃឹមថា កូរ៉េខាងជើង នឹងពិចារណា ដោយយកចិត្តទុកដាក់ បើមិនដូច្នោះទេ ក្តីបារម្ភមិនមែនគ្រាន់តែជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង និងអាមេរិកទេ ប៉ុន្តែគឺតំបន់ទាំងមូល»។ លោកហ៊ុន សែន បានធ្វើការអំពាវនាវបែបនេះ បន្ទាប់ពីរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសលោក ហោ ណាំហុង បានស្នើឡើងនូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍ព្រាងមួយស្តីពីការបាញ់ បង្ហោះនោះ ប៉ុន្តែបរាជ័យ មិនទទួលបានការព្រមព្រៀងរួមគ្នាក្នុងចំណោមប្លុកអាស៊ាន។
លោក ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា៖ «ថ្លែងដោយត្រង់ៗទៅគឺថា បន្ទាប់ពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជិតមួយសប្តាហ៍ រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសទាំងឡាយមិនអាចឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងគ្នា ទេ»។ លោក ហ៊ុន សែន បន្តថា៖ «ហេតុដូច្នេះ តាងនាមជាប្រធាន អាស៊ាន ដែលនឹងផុតអាណត្តិនៅខែនេះ ខ្ញុំសូមអំពាវនាវទៅកូរ៉េខាងជើងឲ្យធ្វើការអត់ធ្មត់ ហើយសូមកុំបង្កើនស្ថានភាពតានតឹងដែលអាចប្រឆាំងនឹងសេចក្តី សម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយសូមត្រឡប់មករកការជជែក៦ភាគីជាថ្មី»។
លោកហ៊ុន សែន ក៏ធ្វើការជំរុញផងដែរ ដល់ប្រធានាធិបតីស៊ីរី លោក Bashar Al-Assad ចៀសវាងការប្រើអាវុធគីមីនៅក្នុងសមរភូមិរបស់ខ្លួន ប្រឆាំងទៅនឹងក្រុមឧទ្ទាម ដែលបាននិងកំពុងខិតជិតដល់បន្ទាយរបស់មេដឹកនាំផ្តាច់ការនេះ៕ PS
អ្នកជំនាញថាបារាំងមិនដែលកាត់កោះត្រល់ឲ្យវៀតណាម
ដោយ តាំង សារ៉ាដា
2012-12-10
សកម្មជនព្រំដែនសច្ចាថា នឹងនៅតែបន្តទាមទារយកកោះត្រល់ របស់ខ្មែរ ដែលកំពុងគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម សព្វថ្ងៃនោះ មកជាសម្បត្តិរបស់ខ្មែរវិញឱ្យបាន ទោះក្នុងកាលៈទេសៈ ឬត្រូវប្រើរយៈពេលយូរប៉ុណ្ណាក៏ដោយ។
១៤-កញ្ញា-២០១២៖ កោះត្រល់
ពួកគេចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងភ្នំពេញ បច្ចុប្បន្ន ថាបានធ្វើឲ្យបាត់កោះដ៏ធំរបស់ខ្មែរមួយនេះ។ ប៉ុន្តែមេដឹកនាំខ្មែរតែងអះអាងថា អាជ្ញាធរបារាំង បានកាត់កោះនោះទៅឲ្យវៀតណាម ហើយបញ្ហាទាំងនេះបានចប់សព្វគ្រប់រួចទៅហើយ។
ក្រុមអ្នកជំនាញខាងកិច្ចការព្រំដែនខ្មែរនៅឯនាយសមុទ្រប្រកាសថា បញ្ហាកោះត្រល់នៅតែជាបញ្ហាដែលមិនទាន់ចប់សព្វគ្រប់នោះទេ សូម្បីអតីតព្រះមហាក្សត្រ ព្រះបាទ នរោត្ត សុរាម្រិត និងលោកទេសាភិបាលបារាំង ប្រេវីយេ (Previer) ក៏មិនដែលកាត់សេចក្ដីថា កោះខ្មែរដ៏មានតម្លៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបានមួយនេះ ជាកម្មសិទ្ធិដាច់មុខរបស់វៀតណាម នោះដែរ។
ប្រធានគណៈកម្មាធិការព្រំដែនកម្ពុជា ដែលមានមូលដ្ឋានក្នុងប្រទេសបារាំង លោក ស៊ាន ប៉េងសែ អះអាងថា បញ្ហាកោះត្រល់ គឺជាបញ្ហាជាតិទាំងមូល ហើយកោះមួយនេះក៏មិនដែលត្រូវបានសម្រេចតាមផ្លូវច្បាប់ម្ដងណាឲ្យ ទៅវៀតណាម នោះទេ។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហាកោះត្រល់នេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃទី៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ បានប្រកាសក្នុងរដ្ឋសភាពីមូលហេតុនាំឲ្យកោះត្រល់លែងជាកម្មសិទ្ធិ របស់ខ្មែរថា ដោយសារតែឯកសារព្រះបាទ សម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សីហនុ ដាក់តម្កល់នៅក្នុងអង្គការសហប្រជាជាតិនៅឆ្នាំ ១៩៦៤ បានទទួលស្គាល់ខ្សែបន្ទាត់ ប្រេវីយេ ដែលបានកាត់កោះត្រល់ទៅឱ្យប្រទេសវៀតណាម។
លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា ខ្មែរបានបាត់កោះត្រល់របស់ខ្លួន នៅឆ្នាំ១៩៣៩ ក្រោយពីអគ្គទេសាភិបាលឥណ្ឌូចិន របស់បារាំង លោក ប្រេវីយេ បានដាក់កោះ ត្រល់ឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងក្នុងដែនដីកម្ពុជាក្រោម ឬ កូសាំងស៊ីន ហើយឆ្នាំ១៩៤៩ បារាំងបាន ប្រគល់ដែនដីកូសាំងស៊ីន ដែលជាទឹកដីកម្ពុជាក្រោម ទៅឲ្យព្រះចៅបៅដាយ នៃប្រទេសវៀតណាម។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ កាសែតរស្មីកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៥ បានដកស្រង់បន្ទូលរបស់អតីតព្រះមហាក្សត្រ ព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ចុះផ្សាយថា ព្រះអង្គមិនដែលទទួលស្គាល់កោះត្រល់ ជារបស់វៀតណាម ម្ដងណានោះឡើយ។
រីឯក្នុងរជ្ជកាលព្រះរាជបិតារបស់ព្រះអង្គ គឺព្រះបាទ នរោត្តម សុរាម្រិត អតីតព្រះមហាក្សត្រខ្មែរអង្គនេះ ក៏បានចេញព្រះរាជក្រឹត្យមួយចុះថ្ងៃទី៣០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៥៧ ត្រាស់បង្គាប់ថា កោះត្រល់ គឺជាកោះដែលប្រទេសខ្មែរដាក់លក្ខខណ្ឌថា ត្រូវរក្សាទុកនូវសិទ្ធិប្រវត្តិសាស្រ្ត។
ជាមួយគ្នានេះផងដែរ នៅឆ្នាំ១៩៣៩ ទេសាភិបាលបារាំង លោក ប្រេវីយេ បានសរសេរជាលាយលក្ខណ៍អក្សរកត់ត្រាថា បារាំងបានកំណត់ចម្ងាយប្រវែង ៣គីឡូម៉ែត្រពីខាងជើងកោះត្រល់ ត្រូវគ្រប់គ្រងដោយប្រទេសខ្មែរ ហើយកោះត្រល់ត្រូវស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រង ដោយកូសាំងស៊ីន ឬ បារាំង។ ក៏ប៉ុន្តែការគ្រប់គ្រងនេះ គ្រាន់តែជាការគ្រប់គ្រងផ្នែករដ្ឋបាល និងតម្រួតប៉ុណ្ណោះ។ ចំណែកឯបញ្ហាទាក់ទងរឿងភ្ជាប់កោះត្រល់ទាំងនេះទៅប្រទេសខ្មែរ ឬ កូសាំងស៊ីននោះ ត្រូវទុកមួយអន្លើសិនជាដាច់ខាត។
លោក ស៊ាន ប៉េងសែ បានចោទលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថា មិនចេះស្រឡាញ់ជាតិ និងទឹកដីរបស់ខ្លួន។ លោកអំពាវនាវឲ្យកូនខ្មែរគ្រប់រូបបន្តការទាមទារយកទឹកដីរបស់ ខ្លួនមកវិញ ទោះស្ថិតក្នុងកាលៈទេសៈណាក៏ដោយ។
កោះត្រល់មានផ្ទៃដីសរុប ទំហំ ៥៤០គីឡូម៉ែត្រក្រឡា គឺធំជិតប៉ុនផ្ទៃដីប្រទេសសិង្ហបុរី (Singapore)។ កោះនេះស្ថិតនៅចម្ងាយ ៥គីឡូម៉ែត្រ ពីកោះក្រចកសេះ ហើយចម្ងាយ ១៥គីឡូម៉ែត្រ ពីឆ្នេរសមុទ្រខ្មែរភាគខាងត្បូង និង ៤៥គីឡូម៉ែត្រ ពីខេត្តហាទៀន ប្រទេសវៀតណាម។
អតីតប្រធានចលនានិស្សិតដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ លោក អ៊ុំ សំអាន ដែលតែងដឹកនាំបាតុកម្មតវ៉ាអំពីបញ្ហាបូរណភាពទឹកដីថ្លែងថា ទោះបីបារាំង បានដាក់នឹមអាណានិគមលើប្រទេសខ្មែរពិតមែន តែបារាំង មិនដែលបានកាត់ដែនដីកោះមួយនេះឲ្យទៅប្រទេសវៀតណាម នោះឡើយ។ លោកបានជំរុញឲ្យមេដឹកនាំខ្មែរគួរទាមទារកោះត្រល់មកវិញ តាមរយៈការប្ដឹងទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ។
លោក អ៊ុំ សំអាន បញ្ជាក់ថា ដោយសារតែកិច្ចព្រមព្រៀងឆ្នាំ១៩៨២ រវាងលោក ហ៊ុន សែន ជាមួយលោក ង្វៀង កូថាច់ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសវៀតណាម និងសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០០៥ បាននាំឲ្យកម្ពុជា បាត់បង់ក្រោះត្រល់ ដែលមានតម្លៃកាត់ថ្លៃពុំបាននេះ។ លោកបានពន្យល់ថា សន្ធិសញ្ញាទាំងនេះធ្វើឡើងផ្ទុយពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស។
ចំណែកសកម្មជនព្រំដែនដែលមានមូលដ្ឋានក្នុងប្រទេសន័រវ៉េ (Norway) លោក អៀរ ចាន់ណា ព្រមានថា លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវតែយកកោះត្រល់នេះមកឲ្យខ្មែរវិញជាដាច់ខាត បើពុំនោះសោតទេ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខប្រវត្តិសាស្ត្រអំពីការបាត់បង់កោះត្រល់ ចេញពីផែនទីប្រទេសកម្ពុជា។
រដ្ឋាភិបាលក្រុងហាណូយ កំពុងបង្កើនល្បឿនអភិវឌ្ឍន៍យ៉ាងពេញទំហឹង ដើម្បីធ្វើឲ្យកោះត្រល់ ដែលភាសាវៀតណាម ហៅថា «ភូកុក» ក្លាយជាតំបន់ទេសចរណ៍ និងពាណិជ្ជកម្មលំដាប់ពិភពលោក។ ក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍ខ្លះ បានហៅឆ្នេរសមុទ្ទនៅកោះត្រល់ ថាជា «ឆ្នេរសួគ៌ា»។
សព្វថ្ងៃកោះត្រល់ មានជនជាតិវៀតណាម រស់នៅចំនួនជិត ១០ម៉ឺននាក់ ក្នុងនោះមានផ្លូវថ្នល់ខ្វាត់ខ្វែង អគាររដ្ឋាភិបាល សាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ សណ្ឋាគារ ភូមិគ្រឹះ អាគារលក់ទំនិញ និងផ្សារទំនើបៗ ព្រមទាំងអាកាសយានដ្ឋានខ្នាតអន្តរជាតិ ១កន្លែង និងកំពង់ផែអន្តរជាតិ ៣កន្លែង ដែលជាមធ្យោបាយយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការពង្រីកវិស័យពាណិជ្ជកម្ម និងទេសចរណ៍។
ប្រជាជននៅទីនោះឲ្យដឹងថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងហាណូយ បានចំណាយប្រាក់ជាង ១ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក សម្រាប់អភិវឌ្ឍកោះត្រល់នេះ៕
កម្ពុជាបន្តបដិសេធមិនផ្ដល់កាដូជូនសហរដ្ឋអាមេរិក
ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក បារ៉ាក់
អូបាម៉ា (ឆ្វេង) និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន
ក្នុងជំនួបនាវិមានសន្តិភាព កាលពីថ្ងៃទី១៩ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២។
ដោយ យន់ សាមៀន
2012-12-10
រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងភ្នំពេញ បានបដិសេធមិនផ្ដល់កាដូពិសេសជូនប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា (Barack Obama) ដែលបានទទូចអង្វរសុំលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឲ្យដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយ លើកស្ទួយសិទ្ធិមនុស្ស និងរៀបចំការបោះឆ្នោតប្រកបដោយស្តង់ដារអន្តរជាតិ។ការប្រកាសមិនផ្ដល់កាដូជូនសហរដ្ឋអាមេរិកនេះ ធ្វើឡើងស្របពេលដែលកម្ពុជា បានទទូចសុំកាដូពីសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីកាត់បំណុលចាស់របស់កម្ពុជា។ អ្នកវិភាគបានព្រមានថា កម្ពុជាមិនត្រឹមតែមិនបានទទួលកាដូពីសហរដ្ឋអាមេរិកនោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងមានផលវិបាកផ្នែកការទូត និងវិនិយោគទុនរវាងប្រទេសទាំងពីរទៀតផង ដោយសារតែកម្ពុជា បានព្រងើយកន្តើយ និងផ្គើន នឹងសំណើរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។
មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានបញ្ជក់ជាថ្មីថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គ្មានកាដូអ្វីផ្ដល់ជូនប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ប៉ារាក់ អូបាម៉ា ទេ បើទោះបីលោកប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក បានស្នើសុំឲ្យនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន រៀបចំការបោះឆ្នោតមួយដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ ដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយ និងធ្វើឲ្យស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សប្រសើរឡើងវិញក៏ដោយ។
អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី លោក ផៃ ស៊ីផាន មានប្រសាសន៍ថា លោក ប៉ារាក់ អូបាម៉ា មិនបានសំណូមពរឲ្យកម្ពុជា ធ្វើតាមឡើយ ដោយលោកគ្រាន់តែសំដែងក្តីបារម្ភតែប៉ុណ្ណោះ។
ការអះអាងនេះ ផ្ទុយទៅនឹងព័ត៌មានរបស់មន្ត្រីសេតវិមាន ដែលបានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា ក្នុងជំនួបតានតឹងមួយរវាងលោក ហ៊ុន សែន និងលោក ប៉ារាក់ អូបាម៉ា កាលពីថ្ងៃទី១៩ វិច្ឆិកា លោកប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក បាននិយាយនឹងលោក ហ៊ុន សែន ដោយទឹកមុខមាំ មិនញញឹមថា បញ្ហាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស នឹងក្លាយជាឧបសគ្គរារាំងទំនាក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងកម្ពុជា មិនឲ្យស៊ីជម្រៅបាន។ ប៉ុន្តែរយៈពេលជាងពីរសប្ដាហ៍កន្លងផុតទៅហើយ រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន នៅមិនទាន់បានឆ្លើយតបជាវិជ្ជមាននៅឡើយ។
រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ហាក់បីកំពុងលែងល្បែងនឹងសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងការដោះដូរកាដូទៅវិញ ទៅមក។ ក្នុងជំនួបតឹងសរសៃកនោះដែរ លោក ហ៊ុន សែន បានសុំឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិក លុបបំណុលចាស់ចោល និងពង្រឹងទំនាក់ទំនងល្អនឹងកម្ពុជា នៅពេលដែលរដ្ឋាភិបាលកំពុងចាប់អ្នកប្រឆាំង និងអ្នកសារព័ត៌មានដាក់ពន្ធនាគារ និងបានបដិសេធមិនឆ្លើយតបជាវិជ្ជមាននឹងសំណើរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។
ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយក្រោយពីជំនួបលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា និងលោក ហ៊ុន សែន រដ្ឋលេខាធិការទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ប្រាក់ សុខុន បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា លោក ហ៊ុន សែន បានសុំកាដូពិសេសពីសហរដ្ឋអាមេរិក។ លោកបន្តថា លោក ហ៊ុន សែន បានសុំលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា បង្វែរបំណុលចាស់ចំនួនជាង ៤០០លានដុល្លារទៅជួយសង្គម និងវិស័យអប់រំ និងនៅសេសសល់ប៉ុន្មានទៀត កម្ពុជានឹងសង ប៉ុន្តែត្រូវគិតការប្រាក់ក្នុងកម្រិតទាប។ លោក ប្រាក់ សុខុន បន្តថា លោក ហ៊ុន សែន ក៏បង្ហាញបំណងចង់រឹតចំណងកិច្ចសហការនឹងសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ។
អ្នកវិភាគឯករាជ្យបានឲ្យដឹងថា កម្ពុជាត្រូវការកាដូ និងការគាំទ្រច្រើនពីសហរដ្ឋអាមេរិក ប៉ុន្តែហាក់មិនចង់ផ្ដល់កាដូឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកវិញ។ ទង្វើនេះ ប្រហែលជាបណ្ដាលឲ្យកម្ពុជា ខាតបង់ច្រើន។
លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ បានព្រមានថា ការមិនព្រមធ្វើតាមសំណូមពររបស់សហរដ្ឋអាមេរិក នឹងផ្ដល់ផលវិបាកសម្រាប់កម្ពុជា ក្នុងទំនាក់ទំនងការទូតរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ លោកបន្តថា បច្ចុប្បន្នមិនមែនតែសហរដ្ឋអាមេរិកទេ ដែលបានសំដែងក្តីកង្វល់ពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងការរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា ប្រទេសអូស្ត្រាលី ហ្វីលីពីន និងសហភាពអឺរ៉ុប ក៏បានសំដែងក្តីកង្វល់ផងដែរ។
លោកថា ប្រសិនបើគ្មានការរៀបចំការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ ដោយមានការចូលរួមរបស់ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី នោះទេ ប្រទេសទាំងនោះប្រហែលជាមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតឡើយ។ ផលលំបាកផ្សេងទៀត គឺអាចកើតឡើងក្នុងវិស័យវិនិយោគទុនរបស់កម្ពុជា ដោយសារកម្ពុជា ត្រូវការទីផ្សារនៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងអឺរ៉ុប សម្រាប់វិស័យកាត់ដេរ និងផលិតកម្មកសិកម្មមួយចំនួនទៀត។
ចំណែកសភាសហភាពអឺរ៉ុប និងព្រឹទ្ធសភាអូស្ត្រាលី និងហ្វីលីពីន ក៏បានសំណូមពរឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អនុវត្តនូវគោលការណ៍នីតិរដ្ឋឲ្យបានត្រឹមត្រូវផងដែរ។ ប្រទេសទាំងនោះចង់ឃើញលោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អាចចូលរួមការបោះឆ្នោតសកលនៅឆ្នាំ២០១៣ ខាងមុខ ដើម្បីមានការបោះឆ្នោតមួយប្រព្រឹត្តឡើងដោយសេរី យុត្តិធម៌ និងសហគមន៍អន្តរជាតិអាចទទួលយកបាន។
នាយករងទទួលបន្ទុកកិច្ចការតំបន់អាស៊ីនៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិ មនុស្សអន្តរជាតិ (Human Rights watch) លោក ហ្វៀល រ៉ូបឺតសុន (Phil Robertson) កាលពីសប្ដាហ៍មុនបានទទូចឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឆ្លើយតបដោយវិជ្ជមានទៅសហរដ្ឋអាមេរិក ប៉ុន្តែក៏បានស្នើសុំសហរដ្ឋអាមេរិក បន្តជំរុញឲ្យកម្ពុជា អនុវត្តនីតិរដ្ឋ។ លោកបន្តថា ការចាប់អ្នកសារព័ត៌មាន លោក ម៉ម សូណង់ដូ និងពលរដ្ឋដាក់គុក ជាទង្វើមិនអាចទទួលយកបាន ហើយការដែលរដ្ឋាភិបាលត្រួតត្រាបណ្ដាញព័ត៌មាន និងការរៀបចំការបោះឆ្នោត គឺកាន់តែមិនអាចទទួលយកបាន។
លោក ហ្វៀល រ៉ូបឺតសុន បន្តថា សហរដ្ឋអាមេរិកត្រូវតែតាមដានបន្តទៀតចំពោះសំណើរបស់ខ្លួន៖ «គ្មាន នរណាម្នាក់រំពឹងថា លោក ហ៊ុន សែន ធ្វើតាមសំណើរបស់លោក អូបាម៉ា នោះទេ។ បញ្ហានេះទាមទារឲ្យមានកិច្ចខំប្រឹងប្រែងបន្ថែមទៀត។ វាទាមទារឲ្យលោក អូបាម៉ា និងរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក ជំរុញឲ្យខ្លាំងក្លាបន្ថែមទៀត។ វាជារឿងធម្មតាណាស់សម្រាប់កម្ពុជា ក្នុងការឆ្លើយតប គឺកម្ពុជាត្រូវដោះលែងលោក ម៉ម សូណង់ដូ និងអនុញ្ញាតឲ្យលោក សម រង្ស៊ី វិលមកកម្ពុជាវិញ»។
លោក ហ្វៀល រ៉ូបឺតសុន បន្ថែមទៀតថា ថ្វីដ្បិតតែសំណើសហរដ្ឋអាមេរិកងាយស្រួលឆ្លើយតប ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងភ្នំពេញ មិនបានបង្ហាញឆន្ទៈនយោបាយពិតប្រាកដណាមួយ ដោះស្រាយបញ្ហានេះឡើយ។ ទស្សនកិច្ចរបស់លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ជាទស្សនកិច្ចប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកលើកដំបូង មកកម្ពុជា។
លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ជាប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតពីរអាណត្តិ ប៉ុន្តែលោក ហ៊ុន សែន បានកាន់អំណាចចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៨៥ ហើយប្រកាសបន្តកាន់កាប់តំណែងរបស់លោកដល់អាយុ ៩០ឆ្នាំ។ អ្នកប្រវត្តិសាស្ត្រចាត់ទុក លោក ហ៊ុន សែន ថា ជាមនុស្សឆ្លាត ជាអ្នកប្រយុទ្ធប្រកបដោយល្បិចកល។ លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវបានផ្ដល់ងារជា “បុរសខ្លាំងនៅកម្ពុជា”។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ទំនាក់ទំនងការទូតរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងកម្ពុជា ហាក់ពុំមានភាពប្រសើរឡើយ។ កាលពីដើមឆ្នាំ២០០៦ សហរដ្ឋអាមេរិកបានអន្តរាគមន៍លោក ហ៊ុន សែន ឲ្យដោះលែងអ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាលចំនួន ៤នាក់ រួមមានអតីតប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក កឹម សុខា លោក ម៉ម សូណង់ដូ នាយកវិទ្យុសំបុកឃ្មុំ លោក រ៉ុង ឈុន ប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ និងប្រធានវិទ្យុសំឡេងប្រជាធិបតេយ្យ លោក ប៉ា ងួនទៀង។
ក្រោយពីជំនួបមិនបើកចំហមួយរវាងឧបការីក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋ អាមេរិក លោក គ្រីស្តូហ្វឺ ហ៊ីល (Christopher Hill) និងលោក ហ៊ុន សែន រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានសម្រេចដោះលែងអ្នករិះគន់ទាំង ៤នាក់នោះ ឱ្យនៅក្រៅឃុំជាបណ្ដោះអាសន្ន។ សហរដ្ឋអាមេរិកក៏ធ្លាប់បានផ្អាកជំនួយយោធាដល់កម្ពុជា ក្រោយពេលដែលរដ្ឋាភិបាលសម្រេចចាប់បញ្ជូនជនភៀសខ្លួនអ៊ុយហ្គឺរ៍ ចំនួន ២០នាក់ទៅឲ្យរដ្ឋាភិបាលចិន កាលពីឆ្នាំ២០០៩។
អ្នកវិភាគ និងមន្ត្រីអង្គការសិទ្ធិមនុស្សនៅតែសំណូមពរឲ្យកម្ពុជា ផ្ដល់កាដូដល់សហរដ្ឋអាមេរិក ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលត្រូវការកាដូពីសហរដ្ឋអាមេរិកវិញនោះ៕
Subscribe to:
Posts (Atom)
-
Wachira Kigotho 09 May 2014 Issue No:319 Unequal access to university education is likely to persist in most countries globally ...
-
លោកនិពន្ធនាយកជាទីគោរពរាប់អាន! តាម ការពិនិត្យសង្កេតរបស់ខ្ញុំ មានប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាតិ និងអន្តរជាតិជាច្រើន បានច... -
ការពិនិត្យមើលផលអាក្រក់កើតចេញពីវប្បធម៌ប៉ែងជើង ឬក្ដិចត្រួយគ្នា ដោយ កែវពេជ្រ មេត្តា 2011-11-03 ទម្លាប់នៃការប...
-
Chambers and Partners - Home 1 Bun & Associates THE FIRM Sources single out this firm as a market leader, highlighting its inc...
-
Combat Journalism: CQR Is reporting on global conflict worth the risk? By Frank Greve Introduction Chr...
-
ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ « ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ » បានស្ថាបនាសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទបាត់ដំបងតាមរយៈ ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ ៣៤/៦៨.ប.រ ចុះថ្... -
By Sam Rany 1. There is a jump in higher education in Cambodia, what do you see from this development? Actually, I o...
-
https://www.box.com/files/0/f/0/1/f_2876428255#/files/0/f/0/1/f_2876428255 International Journal of Higher Education ISSN 1927-... -
Academic Adjustment Issues in a Malaysian Research University: The Case of Cambodian, Laotian, Burmese, and Vietnamese Postgraduat...
-
https://www.box.com/profile#/profile/183918435/page/1/1/2876421805 International Journal of Learning & Development ISSN 216...
