Thursday, 08 March 2012 12:13
Written by Cassandra Yeap
ភ្នំពេញៈ ប្រព័ន្ធអប់រំរបស់កម្ពុជា
មិនទាន់បង្កើតនូវប្រភេទនិស្សិតបញ្ចប់ការសិក្សាត្រឹមត្រូវ
មានជំនាញគ្រប់គ្រាន់
ដើម្បីបំពេញតាមតម្រូវការសេដ្ឋកិច្ចនៅឡើយទេ។
នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍មួយដែលចេញដោយធនាគារពិភពលោក
កាលពីសប្តាហ៍មុន។
របាយការណ៍ដែលមានចំនួន ២២២ ទំព័រ
ដាក់ចំណងជើងថា«ដាក់ការអប់រំឧត្តមសិក្សាឲ្យត្រូវកន្លែងការងារ
ជំនាញ និងការស្រាវជ្រាវសម្រាប់ភាពរីកចម្រើននៅអាស៊ីបូព៌ា»
បានឲ្យដឹងថា «គម្លាតគុណភាពមានលក្ខណៈខ្លាំងឡើង
ជាពិសេសក្នុងវិស័យកម្មន្តសាលរបស់កម្ពុជា»
ហើយការអប់រំនៅសាកលវិទ្យាល័យ មានចំនួនច្រើន
ប៉ុន្តែសមត្ថភាពបម្រើការងាររបស់និសិត្សបញ្ចប់ការសិក្សាទាំង
នោះនៅមានកម្រិតទាប។ របាយការណ៍បានបង្ហាញថា
កម្ពុជាត្រូវការធ្វើកម្មវិធីសិក្សាថ្នាក់ឧត្តមសិក្សារបស់ខ្លួន
បើមិនដូច្នោះទេ នឹងប្រឈមមុខទៅនឹងនិស្សិតគ្មានការងារធ្វើ
និងការខ្វះខាតមិនអាចបំពេញបានតាមតម្រូវការការងារ
ក្នុងវិស័យកម្មន្តសាល៕
Saturday 10 March 2012
[University of] Battambang lecturers in graft claim
FRIDAY, 28 JANUARY 2011
Phnom Penh Post
About 20 lecturers at Battambang University (pictured) have accused Dean Touch Visal Sok, of corruption and partisanship in the management of the school.
Chhim Kimly, 37, a lecturer at the university who says she has been suspended from her post, said yesterday that a majority of the lecturers don’t support the dean’s leadership and further accuse him of mismanaging school funds and showing favouritism in the assignment of teaching schedules.
“The dean suspended me from teaching for nearly two years because I disagreed with his leadership,” Chhim Kimly said. She added that the dean has refused to provide details of how university funds are used.
“When we ask how school funds are being administered, he just says that money is being spent for the development of the university, but we don’t see any development.”
Another teacher who spoke on condition of anonymity said that teachers filed a complaint with the Ministry of Education in October but have yet to receive an official response.
The teacher said that lecturers who support the dean get to teach 20 to 30 classes per term, while those who don’t are assigned only one or two, thereby affecting their income. He said teachers have also been warned not to speak to the media.
“I want the Ministry of Education to remove this dean from the university and the Anticorruption Unit to investigate the case,” he said, adding that teachers also plan to file a complaint to Prime Minister Hun Sen’s cabinet.
Touch Visal Sok said on Wednesday that the accusations against him were unfounded.
“[Teachers] say something bad in order to damage the reputation of this famous school, which is managed by me,” he said, adding that he has no fear of the accusations because he has done nothing wrong.
Nea Sophan, who identified himself as manager of the staff department at the Ministry of Education, said yesterday that he received the lecturers’ complaint and was working on it.
“The ministry is investigating these claims,” he said.
By MOM KUNTHEAR
Phnom Penh Post
About 20 lecturers at Battambang University (pictured) have accused Dean Touch Visal Sok, of corruption and partisanship in the management of the school.
Chhim Kimly, 37, a lecturer at the university who says she has been suspended from her post, said yesterday that a majority of the lecturers don’t support the dean’s leadership and further accuse him of mismanaging school funds and showing favouritism in the assignment of teaching schedules.
“The dean suspended me from teaching for nearly two years because I disagreed with his leadership,” Chhim Kimly said. She added that the dean has refused to provide details of how university funds are used.
“When we ask how school funds are being administered, he just says that money is being spent for the development of the university, but we don’t see any development.”
Another teacher who spoke on condition of anonymity said that teachers filed a complaint with the Ministry of Education in October but have yet to receive an official response.
The teacher said that lecturers who support the dean get to teach 20 to 30 classes per term, while those who don’t are assigned only one or two, thereby affecting their income. He said teachers have also been warned not to speak to the media.
“I want the Ministry of Education to remove this dean from the university and the Anticorruption Unit to investigate the case,” he said, adding that teachers also plan to file a complaint to Prime Minister Hun Sen’s cabinet.
Touch Visal Sok said on Wednesday that the accusations against him were unfounded.
“[Teachers] say something bad in order to damage the reputation of this famous school, which is managed by me,” he said, adding that he has no fear of the accusations because he has done nothing wrong.
Nea Sophan, who identified himself as manager of the staff department at the Ministry of Education, said yesterday that he received the lecturers’ complaint and was working on it.
“The ministry is investigating these claims,” he said.
Graduates not up to scratch: report
Written by Cassandra Yeap ( The Phnom Penh Post)
Thursday, 08 March 2012
“Cambodia still has an unbalanced disciplinary structure: 66 per cent of students graduating in social sciences, business, or law, whilst most university graduates (are) going into technical and professional occupations,” he said.
More science and technology graduates are needed, to fuel innovation, job creation and faster economic development, he added.
The government had introduced a number of measures in response, including the National Training Board to oversee technical vocational education and training, he said.
The report also flags the disparity of ethnic minorities in accessing tertiary education as “most apparent” in Cambodia of all the East Asian nations.
The Khmer majority dominated tertiary enrollment by a ratio of eight to one, and their completion rates were significantly higher than minorities.
Females also suffer from inequity in access to tertiary education, but not as acutely as ethnic minorities and those in the lower income quintile, the report says .
However, poor English skills was not the number one obstacle to working with graduates here, unlike Cambodia’s neighbours, where a lack of English was the top hinderance, the report states.
និស្សិតសាលាច្បាប់ប្រតិកម្មទៅនឹងការកំណត់ប្រធានបទសារណា
ដោយ ខែ សុណង
LAW STUDENTS REACTED WITH THESIS TOPICS PROHIBITED BY UNIVERSITY (RULE)
http://www.rfa.org/khmer/indepth/topics_for_writing_memoir_limited-03092012234749.html
SOURCE: RADIO FREE ASIA MARCH 10, 2012
ដោយ ខែ សុណង
និស្សិតដែលកំពុងសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច រាជធានីភ្នំពេញ បានសម្ដែងការមិនពេញចិត្តចំពោះថ្នាក់ដឹកនាំនៃសាកលវិទ្យាល័យនេះ ដែលហាមមិនឲ្យយកប្រធានបទមួយចំនួនមកសរសេរសារណាបញ្ចប់ថ្នាក់ បរិញ្ញាបត្រឆ្នាំទី៤។ក្រុមនិស្សិតទាំងនោះបានថ្លែងថា នេះជាការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពួកគេ ដែលគេចង់ធ្វើអ្វីមួយឲ្យស្របទៅតាមបញ្ហាដែលកំពុងកើតមាននៅ ក្នុងសង្គមបច្ចុប្បន្ន។
និស្សិតផ្នែកច្បាប់ដែលចាប់ផ្ដើមធ្វើសារណាបញ្ចប់ថ្នាក់ បរិញ្ញាបត្រឆ្នាំទី៤ នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច ឬហៅកាត់ថា រូល (RULE) ស្ថិតនៅសង្កាត់បឹងត្របែក ខណ្ឌចំការមន រាជធានីភ្នំពេញ បានចាត់ទុកថា ការហាមមិនសិស្សសរសេរប្រធានបទមួយចំនួនរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំសាលាគឺជា រឿងមួយគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើល។
និស្សិតដែលសាលាមិនអនុញ្ញាតឲ្យសរសេរសារណានោះ គឺជានិស្សិតដែលរៀនពូកែមានចំណាត់ថ្នាក់លេខ១ ដល់លេខ៥។
និស្សិតផ្នែកច្បាប់ម្នាក់ដែលកំពុងសរសេរសារណា បានថ្លែងថា ពួកគាត់មានការងឿងឆ្ងល់ចំពោះថ្នាក់ដឹកនាំសាលាដែលបានហាមប្រាម ប្រធានបទខ្លះ ដែលជាបញ្ហាបច្ចុប្បន្នភាពដែលសិស្សកំពុងចាប់អារម្មណ៍ច្រើន។
យុវជនរូបនេះបានបន្តថា ថ្នាក់ដឹកនាំសាលាមិនគួររារាំងនិស្សិតមិនឲ្យជ្រើសរើសប្រធានបទ សម្រាប់សរសេរសារណានោះទេ ហើយអាចជាការបន្ទច់បង្អាក់គំនិតរបស់ពួកគេ៖ «វាមានច្រើន ប៉ុន្តែក្នុងនោះវាមាន ២ប្រធានបទដែលចាប់អារម្មណ៍ជាងគេ ហើយគេអត់ឲ្យសរសេរទី១ ទាក់ទងវិស័យការងារ ហើយមួយទៀតទាក់ទងការដោះស្រាយវិវាទដីធ្លី ដែលបច្ចុប្បន្ននេះវាជាបញ្ហាមួយដែលកើតឡើងយ៉ាងក្ដៅគគុកនៅក្នុង ប្រទេសរបស់យើង។ អ្វីដែលខ្ញុំចង់សរសេរគឺបានរឹតត្បិតខ្ញុំអត់ឲ្យសរសេរ ...។ ហើយសម្រាប់ខ្ញុំទៀតសោត មុខវិជ្ជាច្បាប់ភូមិបាល គឺខ្ញុំអត់បានរៀន មិនមែនគេមិនឲ្យត្រឹមតែសរសេរទេ ប៉ុន្តែគេអត់ឲ្យខ្ញុំរៀនទៀត។ អ៊ីចឹងនេះឯងវាជាចម្ងល់សម្រាប់ខ្ញុំ ពីព្រោះនៅពេលដែលខ្ញុំទៅធ្វើការមិនមែនមានន័យថា ខ្ញុំអត់ធ្វើការលើជំនាញហ្នឹងទេ»។
និស្សិតផ្នែកច្បាប់ម្នាក់ទៀត ក៏មានការយល់ឃើញប្រហាក់ប្រហែលគ្នាដែរ៖ «ខ្ញុំ គិតថា មនុស្សយើងទាំងអស់មានគំនិតផ្សេងៗពីគ្នា ប្រធានបទដីធ្លីមែនតែវាមានបញ្ហាច្រើន។ ឧទាហរណ៍ដូចជាខ្ញុំមួយអ៊ីចឹង ខ្ញុំមានគំនិតទាក់ទងនឹងដីធ្លីដែរ តែខ្ញុំធ្វើប្រធានបទមួយផ្សេងអ៊ីចឹងទៅ ហើយក៏ម្នាក់ទៀតគាត់ដីធ្លីដែរ តែគាត់ធ្វើរឿងផ្សេង។ អ៊ីចឹងមុមផ្សេងៗគ្នាយកមកនិយាយអាចថា វាបំពេញឲ្យគ្នាម្នាក់បន្ដិចៗទៅវាអាចធ្វើឲ្យប្រធានបទនោះកាន់តែ ល្អ។ ការសរសេរហ្នឹងខ្ញុំគិតថា បើកទូលាយ ព្រោះក្នុងការសិក្សាមិនគួរណារឹតត្បិត។ ឧទាហរណ៍ថា បើយើងរៀនគឺមានមុខវិជ្ជាយើងតម្រង់ទិសមកអ៊ីចឹង សិស្សយើងត្រូវតែរៀនមុខវិជ្ជាតម្រង់ទិស ប៉ុន្តែបើយើងសរសេរសារណា គឺភាគច្រើនយើងត្រូវទៅរកប្រធានបទដែលយើងត្រូវការ ឬយើងគិតថាសំខាន់។ តែដល់ពេលសាលាគាត់អត់ឲ្យធ្វើអ៊ីចឹងមានអារម្មណ៍ថាអត់អស់ចិត្ត»។
នៅក្នុងសេចក្ដីជូនដំណឹងរបស់សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច កាលពីថ្ងៃទី២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១២ បានសរសេរថា និស្សិតឆ្នាំទី៤ ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រនីតិសាស្ត្រ និងរដ្ឋបាលសាធារណៈ ក្នុងឆ្នាំសិក្សា ២០១១-២០១២ ដែលត្រូវសរសេរសារណានោះ មានប្រធានបទចំនួន ១៤មិនត្រូវអនុញ្ញាតឲ្យយកមកសរសេរឡើយ។
ក្នុងនោះមានដូចជា៖ ១. បញ្ហាគ្រឿងញៀនក្នុងសង្គម ២. ការរៀបចំនិងការប្រព្រឹត្តទៅនៃកាកបាទក្រហមកម្ពុជា ៣. គោលការណ៍និងនីតិវិធីដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រ កម្ពុជា ៤. សមត្ថកិច្ចដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ៥. ផលប្រយោជន៍ទីផ្សារមូលបត្រនៅកម្ពុជា ៦. ការបង្ការនិងការដោះស្រាយវិវាទការងារ ៧. មជ្ឈត្តការពាណិជ្ជកម្មនិងមជ្ឈត្តការវិវាទការងារនៅព្រះរាជាណាចក្រ កម្ពុជា ៨. និយ័តករទីផ្សារមូលបត្រ ៩. ការបោះផ្សាយលក់មូលបត្រមហាជន ទី១០. ដំណើរការបោះផ្សាយលក់មូលបត្រជាសាធារណៈរបស់សហគ្រាសសាធារណៈនៅកម្ពុជា ១១. ក្រុមហ៊ុនមូលបត្រ ១២. ការបោះផ្សាយលក់មូលបត្រកម្មសិទ្ធិជាសាធារណៈជាលើកដំបូង ១៣. ការចុះបញ្ជីក្រុមហ៊ុនពាណិជ្ជកម្ម និងទី១៤. ការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានដែលមានឥទ្ធិពលលើមូលបត្រ។
ឆ្លើយតបទៅនឹងចម្ងល់ពីការកំណត់ប្រធានបទក្នុងការសរសេរសារណានេះ ប្រធានការិយាល័យស្រាវជ្រាវនៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច លោក គង់ សាផន បានពន្យល់ថា អ្វីដែលសំខាន់នោះ គឺជៀសវាងការសរសេរជាន់គ្នាទៅនឹងសិស្សជំនាន់មុនៗ។ លោកបញ្ជាក់ថា ប្រធានបទមួយចំនួននិស្សិតពិបាកក្នុងការស្រាវជ្រាវដោយពុំមាន កិច្ចសហការពីស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ។
លោក គង់ សាផន បញ្ជាក់ទៀតថា ការសម្រិតសម្រាំងដកប្រធានបទមួយចំនួនចេញនោះ ពុំមានហេតុផលនយោបាយ ឬជាការកំណត់ពីក្រសួងអប់រំ ហើយក៏គ្មានស្ថាប័នណាមួយជ្រៀតជ្រែកនោះដែរ ផ្ទុយទៅវិញ សាលាបានគិតអំពីផលប្រយោជន៍របស់និស្សិត។
លោក គង់ សាផន៖ «ជាពិសេសបំផុតគ្រឿងញៀននេះ ចេះគិតថា ពិបាកណាស់ ទី១ គ្រូសាលាច្បាប់យើងរៀនតែបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌគ្រឿងញៀន។ បញ្ហាគ្រឿងញៀនច្បាស់លាស់ហ្មង គឺអត់មានគ្រូណែនាំទេ តិចតួចណាស់។ ហើយយើងចេះតែអនុញ្ញាតទៅ តែដល់យូរៗទៅអត់ឃើញអីសំខាន់ ក៏យើងផ្អាកសិន យើងគិតថា ឥឡូវអ៊ីចេះបើគិតថា ឲ្យចុះទៅ ទី១ ទៅអាជ្ញាធរគ្រឿងញៀនដើម្បីរកព័ត៌មាន រកទិន្នន័យ ហើយរកម៉េចបានបើឥឡូវកំពុងមានបញ្ហាអ៊ីចឹង? យើងនិយាយឲ្យខ្លីទៅ នៅក្រសួងមហាផ្ទៃ និស្សិតដែលចប់គឺយំទាំងអស់។ ទី១ ការចេញចូលក៏ពិបាក ការផ្ដល់ឯកសារឲ្យគ្នាក៏ពិបាក ការយកចិត្តទុកដាក់ក៏អត់សូវមាន។ ក្រសួងគេអត់សូវយកចិត្តទុកដាក់ជាមួយយើងទេ ទោះបីជាមានអនុក្រឹត្យរបស់រដ្ឋាភិបាលយ៉ាងម៉េចក៏ដោយឯកសារសំងាត់ ទាំងអស់»។
ប្រធានអង្គការកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ធនធានយុវជន ហៅកាត់ថា YRDPលោក ជាង សុខា មានមតិថា ហេតុផលនៃការបកស្រាយដែលថ្នាក់ដឹកនាំសាលាអះអាងនេះ ហាក់ពុំទាន់មានលក្ខណៈសមស្របនៅឡើយ។ លោកថាការដែលនិស្សិតមានសិទ្ធិទូលំទូលាយក្នុងការជ្រើសរើសប្រធានបទ ដែលខ្លួនស្រលាញ់ ពេញចិត្តយកមកសរសេរនោះ គឺនាំឲ្យនិស្សិតមានការចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងក្នុងការស្រាវជ្រាវ និងសរសេរបានល្អ។
លោក គង់ សាផន៖ «វាជាហេតុផលរបស់សាលា។ ប៉ុន្តែបើខ្ញុំស្ដាប់ទៅ ហេតុផលហ្នឹងក៏វាមិនមានលក្ខណៈសមរម្យសម្រាប់ដាក់កំហិតសេរីភាព សម្រាប់ការជ្រើសរើសប្រធានបទទេ ព្រោះវាទាមទារឲ្យសាលាហ្នឹងជួយប្រកាសធ្វើម៉េចឲ្យស្ថាប័ន ពាក់ព័ន្ធហ្នឹងមានការសហការជាមួយនិស្សិតរបស់យើងក្នុងការសរសេរ សារណា ឬក៏អីហ្នឹង។ នេះមិនមែនជាប្រយោជន៍របស់និស្សិតយើងទេ គឺជាប្រយោជន៍រួមរបស់សង្គមនៅពេលដែលនិស្សិតយើងបានធ្វើការសិក្សា ស្រាវជ្រាវរកឃើញអំពីមូលហេតុ ហើយមានអនុសាសន៍ដល់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធទៅដល់រដ្ឋាភិបាលសុទ្ធតែជារឿង ល្អទាំងអស់ គឺជួយឲ្យសង្គមមានយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហា ទោះបីបញ្ហាគ្រឿងញៀនក្ដី បញ្ហាដីធ្លីក្ដីសុទ្ធតែជារឿងល្អហើយ»។
ក្រៅពីមុខវិជ្ជាច្បាប់ និស្សិតដែលបញ្ចប់ឆ្នាំសិក្សា២០១១-២០១២ លើមុខជំនាញដូចជា សេដ្ឋកិច្ច គណនេយ្យ ធនាគារ និងផ្នែកព័ត៌មានវិទ្យា ក៏ត្រូវបានសាលាកំណត់ប្រធានបទហាមសរសេរមួយចំនួនដូចគ្នាដែរ ទាក់ទងនឹងប្រធានជម្លោះដីធ្លីនៅកម្ពុជា ការដោះស្រាយវិវាទការងារ និងទីផ្សារមូលបត្រកម្ពុជានោះដែរ ដោយសំអាងថា ប្រធានបទដែលហាមសរសេរទាំងនោះគឺនិស្សិតជំនាន់មុនបានសរសេររួចហើយ។
និស្សិតមកដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សាផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនៅ ប្រទេសកាដាណា បានថ្លែងថា នេះជារឿងមួយចម្លែកសម្រាប់នាង។ ហើយថា សម្រាប់ប្រទេសកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យគេពុំបានបិទសិទ្ធិសេរីភាព សិស្សដោយគ្រាន់តែសរសេរប្រធានបទដូចគ្នានោះទេ ពីព្រោះគំនិតនៃការសរសេរ និងការវិភាគផ្សេងៗគ្នា និស្សិតណាចាប់អារម្មណ៍លើបញ្ហាអ្វីក៏អាចសរសេរបានដែរ ជៀសវាងតែការលួចចម្លងគ្នាតែប៉ុណ្ណោះ៕
Monday 6 February 2012
Royal Coronation in Cambodia
Royal Coronation in Cambodia
Posted: 30th October 2004  HIS MAJESTY THE NEW KING OF CAMBODIA: NORODOM SIHAMONI |
Phnom Penh (C.S.C. – Ly Sovanna and Sam Rany, October 29, 2004)
October 29 has been an exceptional day in the history of the Kingdom of Cambodia since it was the day of the coronation of the new King HIS MAJESTY NORODOM SIHAMONI who succeeds his father NORODOM SIHANOUK, the beloved FATHER of our nation, highly respected by his children, grand-children and great-grand-children.
On the occasion of the Holy Royal Ceremonies that took place this day we observed all the high rank officials from the Cambodian government presided by Prime Minister HUN SEN and followed by the President of the National Assembly Prince NORODOM RANNARITH, the president of the Senate Chea Sim, the opposition leader Sam Rainsy and the government ministries. Ambassadors and representatives from many countries of the world and leaders of the religions present in the Kingdom came to witness the coronation of His Majesty Norodom Sihamoni and to wish him and our country a long life of prosperity and progress.
His Majesty N. Sihamoni said in his first speech as our new King: “From this happy and solemn day on, I shall devote my whole self in body and soul to the service of our people and nation, pursuing the exceptional work accomplished by my august Father. I shall endeavor myself to continue the path of our glorious and ancient past”. The new King continued: “I engage myself with confidence at the service of religion, humanity, education, social assistance and to the well being of every Cambodian and in particular in favor of the rural population of our Kingdom”.
Addressing the international community His Majesty N. Sihamoni said: “I request each of you to continue the efforts you have already accomplished in favour of the Buddhist Faith, in favor of the development of the country and the construction of peace, prosperity and the honor of our country”. At the end of his speech the new King wished that the Kingdom of Cambodia may enjoy solidarity, national union and the benefit of political decisions. To all his beloved compatriots His Majesty wished good health, happiness and prosperity in recompense to the efforts made in their daily lives. The King gave his special greeting to all the Ambassadors and representatives of different nations for their presence and for their love for Cambodia.
October 29 has been an exceptional day in the history of the Kingdom of Cambodia since it was the day of the coronation of the new King HIS MAJESTY NORODOM SIHAMONI who succeeds his father NORODOM SIHANOUK, the beloved FATHER of our nation, highly respected by his children, grand-children and great-grand-children.
On the occasion of the Holy Royal Ceremonies that took place this day we observed all the high rank officials from the Cambodian government presided by Prime Minister HUN SEN and followed by the President of the National Assembly Prince NORODOM RANNARITH, the president of the Senate Chea Sim, the opposition leader Sam Rainsy and the government ministries. Ambassadors and representatives from many countries of the world and leaders of the religions present in the Kingdom came to witness the coronation of His Majesty Norodom Sihamoni and to wish him and our country a long life of prosperity and progress.
His Majesty N. Sihamoni said in his first speech as our new King: “From this happy and solemn day on, I shall devote my whole self in body and soul to the service of our people and nation, pursuing the exceptional work accomplished by my august Father. I shall endeavor myself to continue the path of our glorious and ancient past”. The new King continued: “I engage myself with confidence at the service of religion, humanity, education, social assistance and to the well being of every Cambodian and in particular in favor of the rural population of our Kingdom”.
Addressing the international community His Majesty N. Sihamoni said: “I request each of you to continue the efforts you have already accomplished in favour of the Buddhist Faith, in favor of the development of the country and the construction of peace, prosperity and the honor of our country”. At the end of his speech the new King wished that the Kingdom of Cambodia may enjoy solidarity, national union and the benefit of political decisions. To all his beloved compatriots His Majesty wished good health, happiness and prosperity in recompense to the efforts made in their daily lives. The King gave his special greeting to all the Ambassadors and representatives of different nations for their presence and for their love for Cambodia.
Prince N. Ranarith said to reporters that “the first plan the new King has in mind is to visit our whole country. Then he will visit Asian countries”. Prince Ranarith said that after the Roya Ceremony of the Holy Water, ‘Srong Preah Sokunvary’ his was very happy.
Article Source: Catholic Social Communication, Cambodia: Reportes; LY SOVANNA and SAM RANY
Tertiary education’s troubles
Dear editor,
Having read your interesting article “For many, it’s a matter of degrees” (Post, January 3), I would like to express my deep concerns about the quality of education in Cambodian higher education institutions HEIs).
As a Cambodian civil servant who has worked with HEIs for five years, I want to highlight several crucial problems that need to be urgently addressed, as they could aff-ect the quality of education Cambodian students receive, thus putting their academic success and employment opportunities at risk.
The first problem is the constraints on higher-education financing, which is limited by the government’s budget.
According to the World Bank, overall education expenditure accounted for only 1.6 per cent of Cambodia’s gross domestic product last year, and public higher-education expenditure a mere 0.05 per cent of GDP.
The second problem is admission requirements. The entry criteria for institutions of higher learning in Cambodia are not specific and are based on the results of high-school examinations.
The third problem is academic relevance. Public and private HEIs are competing to provide the same subjects – business studies, economics and IT – but what the nat-ion really needs are people who have studied science, mathematics, agriculture and health. Unfortunately, there aren’t enough of them.
The high rate of unemployment among university graduates is partly because many of them lack the skills needed in the labour market.
The fourth problem involves autonomy and academic freedom. Public HEIs remain under the control of a centralised bureaucracy, resulting in serious underfunding and low salaries for staff.
Academic freedom is in its infancy in the our tertiary- education system because of political influence and a limited academic program.
The final problem is a lack of human resources, teaching quality and research capacity.
The Royal University of Law and Economics and the Royal University of Phnom Penh, both prestigious institutes of learning and members of the ASEAN University Network, have only 16 and seven PhD holders respectively on their staffs, according to the 2011 report of the Ministry of Education, Youth and Sport.
I agree with Mak Ngoy, general director of the higher education directorate at the Ministry of Education, when he says lecturers at public universities earn at least US$100 a month plus between $2 and $3 for each hour of actual teaching, but if their universities offer additional private classes, they can earn more than $500 a month.
But this raises the question of what percentage of teachers actually earn more than $500 a month. Teachers’ incomes depend on their universities’ specialisations and whether their professional skills fit with the needs of the courses they provide.
In Cambodia, the monthly salary for a full-time university lecturer is 55,000 riels (about US$130), which is insufficient to support a family.
Compare that with an academic’s average monthly salary of US$1,182 in China, US$1,547 in India and US$3,107 in Malaysia.
Low salaries are definitely a problem in Cambodia, even though the government has increased them by 20 per cent every year.
Phnom Penh Post: http://www.phnompenhpost.com/index.php/2012010653809/National-news/tertiary-educations-troubles.html
Sam Rany, PhD candidate
Universiti Sains Malaysia
Having read your interesting article “For many, it’s a matter of degrees” (Post, January 3), I would like to express my deep concerns about the quality of education in Cambodian higher education institutions HEIs).
As a Cambodian civil servant who has worked with HEIs for five years, I want to highlight several crucial problems that need to be urgently addressed, as they could aff-ect the quality of education Cambodian students receive, thus putting their academic success and employment opportunities at risk.
The first problem is the constraints on higher-education financing, which is limited by the government’s budget.
According to the World Bank, overall education expenditure accounted for only 1.6 per cent of Cambodia’s gross domestic product last year, and public higher-education expenditure a mere 0.05 per cent of GDP.
The second problem is admission requirements. The entry criteria for institutions of higher learning in Cambodia are not specific and are based on the results of high-school examinations.
The third problem is academic relevance. Public and private HEIs are competing to provide the same subjects – business studies, economics and IT – but what the nat-ion really needs are people who have studied science, mathematics, agriculture and health. Unfortunately, there aren’t enough of them.
The high rate of unemployment among university graduates is partly because many of them lack the skills needed in the labour market.
The fourth problem involves autonomy and academic freedom. Public HEIs remain under the control of a centralised bureaucracy, resulting in serious underfunding and low salaries for staff.
Academic freedom is in its infancy in the our tertiary- education system because of political influence and a limited academic program.
The final problem is a lack of human resources, teaching quality and research capacity.
The Royal University of Law and Economics and the Royal University of Phnom Penh, both prestigious institutes of learning and members of the ASEAN University Network, have only 16 and seven PhD holders respectively on their staffs, according to the 2011 report of the Ministry of Education, Youth and Sport.
I agree with Mak Ngoy, general director of the higher education directorate at the Ministry of Education, when he says lecturers at public universities earn at least US$100 a month plus between $2 and $3 for each hour of actual teaching, but if their universities offer additional private classes, they can earn more than $500 a month.
But this raises the question of what percentage of teachers actually earn more than $500 a month. Teachers’ incomes depend on their universities’ specialisations and whether their professional skills fit with the needs of the courses they provide.
In Cambodia, the monthly salary for a full-time university lecturer is 55,000 riels (about US$130), which is insufficient to support a family.
Compare that with an academic’s average monthly salary of US$1,182 in China, US$1,547 in India and US$3,107 in Malaysia.
Low salaries are definitely a problem in Cambodia, even though the government has increased them by 20 per cent every year.
Phnom Penh Post: http://www.phnompenhpost.com/index.php/2012010653809/National-news/tertiary-educations-troubles.html
Sam Rany, PhD candidate
Universiti Sains Malaysia
គុណភាពអប់រំថ្នាក់ឧត្តមសិក្សានៅកម្ពុជា គប្បីធ្វើការកែទម្រង់បន្ទាន់!
Educational Quality of Cambodian Higher Education Needs Urgently Reform
លោក កៃ គីមសុង ជាទីរ៉ាប់អាន!
បន្ទាប់ពីអានអត្ថបទរបស់លោក ដែលមានចំណងជើងថា«For many, it's a matter of degrees» (ថ្ងៃទី ៣ មករា ២០១២) ខ្ញុំសូមសម្តែងក្តីបារម្ភ ចំពោះបញ្ហាគុណភាពអប់រំក្នុងគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាបច្ចុប្បន្ននៅ កម្ពុជា។
ក្នុងឋានៈជាមន្រ្តីរាជការដែលកំពុងធ្វើការនៅគ្រឹះស្ថាន ឧត្តមសិក្សាអស់រយៈ៥ឆ្នាំ ខ្ញុំសូមលើកឡើងពីបញ្ហាសំខាន់ជាច្រើន ដែលត្រូវកែទម្រង់ជាបន្ទាន់ ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់គុណភាពអប់រំសម្រាប់សិស្សកម្ពុជា និងឱកាសទទួលបានការងារ។
បញ្ហាទី១ គឺការកំហិតនៃថវិកាសម្រាប់ការអប់រំថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា។ ការអប់រំថ្នាក់ឧត្តមសិក្សាត្រូវបានកំហិត ដោយថវិកាប្រចាំឆ្នាំរបស់រដ្ឋាភិបាល។ យោងតាមធនាគារពិភពលោក(ឆ្នាំ២០១២) ការចំណាយសរុបលើការអប់រំជាផ្នែកនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប មានតែ ១,៦០% ហើយការចំណាយលើការអប់រំថ្នាក់ឧត្តមសិក្សារបស់រដ្ឋទទួលបាន តែ ០,០៥ % ប៉ុណ្ណោះ។
បញ្ហាទី ២ គឺលក្ខខណ្ឌចុះឈ្មោះសិស្ស។ លក្ខខណ្ឌចូលរៀន ក្នុងគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាមិនមែនជាលក្ខខណ្ឌជាក់លាក់ ហើយផ្អែកលើលទ្ធផលនៃការប្រឡងទុតិយភូមិ។
បញ្ហាទី ៣ គឺសារៈសំខាន់នៃកម្មវិធីអប់រំ។ គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សារដ្ឋ និងឯកជនកំពុងប្រកួតប្រជែងផ្តល់មុខវិជ្ជាដូចគ្នា ដូចជា ក្នុងមុខវិជ្ជាពាណិជ្ជកម្ម សេដ្ឋកិច្ច និងបចេ្ចកវិទ្យាព័ត៌មាន ចំណែកឯមុខវិជ្ជាវិទ្យាសាស្រ្ត គណិតវិទ្យា កសិកម្ម និងសុខាភិបាល ដែលសេចក្តីត្រូវការរបស់ជាតិពុំមានការផ្គត់ផ្គង់គ្រប់នោះទេ។
ដូច្នេះ អត្រាគ្មានការងារខ្ពស់ក្នុងចំណោមសិស្សបញ្ចប់ការសិក្សាពីសាកល វិទ្យាល័យ គឺដោយសារកង្វះជំនាញ ដែលត្រូវការចាំបាច់លើទីផ្សារការងារ។
បញ្ហាទី ៤ គឺស្វ័យភាព និងសេរីភាពអប់រំ។ គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សារដ្ឋ នៅតែស្ថិតក្រោមក្រសួងគ្រប់គ្រង ដែលមានបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរដូចជា គ្មានមូលនិធិគ្រប់គ្រាន់និងប្រាក់ខែទាប។
សេរីភាពអប់រំនៅក្មេងខ្ចី ក្នុងប្រព័ន្ធអប់រំបច្ចុប្បន្ន ដោយសារឥទិ្ធពលនយោបាយ និងកម្មវិធីអប់រំនៅមានកម្រិត។ បញ្ហាចុងក្រោយគឺកង្វះធនធានមនុស្ស គុណភាពការបង្រៀន និងសមត្ថភាពស្រាវជ្រាវ។ ឧទាហរណ៍ៈ សាកលវិទ្យាល័យនីតិសាស្រ្ត និងសេដ្ឋកិច្ច មានសាស្រ្តាចារ្យដែលមានសញ្ញាបត្របណ្ឌិតតែ១៦នាក់ ចំណែកសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ មានតែ៧នាក់ប៉ុណ្ណោះ យោងតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា ឆ្នាំ ២០១១។
ខ្ញុំយល់ស្រប ជាមួយនឹងលោក ម៉ាក ងុយ អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានឧត្តមសិក្សានៃក្រសួងអប់រំ ដែលបាននិយាយថា គ្រូសាកលវិទ្យាល័យរដ្ឋរកបានចំណូលយ៉ាងតិច ១០០ ដុល្លារក្នុងមួយខែ បូកនឹងប្រាក់ ២,៣០ ដុល្លារសម្រាប់ការបង្រៀន១ម៉ោង ប្រសិនបើសាកលវិទ្យាល័យពួកគេផ្តល់ថ្នាក់ឯកជនបន្ថែម គ្រូអាចរកបានជាង ៥០០ដុល្លារ ក្នុងមួយខែ។ ក្នុងបរិបទនេះ យើងអាចសួរថា តើគ្រូប៉ុន្មានភាគរយ ដែលអាចរកប្រាក់បាន ៥០០ ដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយខែ។
ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ប្រាក់បៀវត្សរ៍ប្រចាំខែ ព្រមជាមួយនឹងប្រាក់បៀវត្សរ៍មូលដ្ឋាន ប្រាក់ឧបត្ថម្ភបន្ទាប់បន្សំ (ហានិភ័យតាមតំបន់ សុខភាព គរុកោសល្យ និងសមាជិកគ្រួសារ)សម្រាប់គ្រូសាកលវិទ្យាល័យពេញម៉ោង គឺ ៥៥ម៉ឺនរៀល (ប្រហែល១៣០ដុល្លារអាមេរិក) ដែលមិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការចំណាយប្រចាំថ្ងៃក្នុងគ្រួសារឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រាក់ខែជាមធ្យមរបស់គ្រូនៅបណ្តាប្រទេសអាស៊ីគឺ ១ ១៨២ ដុល្លារអាមេរិកនៅប្រទេសចិន ១ ៥៤៧ ដុល្លារអាមេរិក នៅប្រទេសឥណ្ឌា ៤១១២ ដុល្លារអាមេរិកនៅប្រទេសជប៉ុន ៣១០៧ ដុល្លារអាមេរិកនៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី និង ២៥៦៨ ដុល្លារអាមរិក នៅប្រទេសអូស្រ្តាលី។ ដូច្នេះប្រាក់ខែទាបជាបញ្ហាចម្រូងចម្រាសនៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា បច្ចុប្បន្ន បើទោះជារាជរដ្ឋាភិបាលដំឡើងប្រាក់ខែ ២០% ក្នុងមួយឆ្នាំក៏ដោយ។
ជាទីបញ្ចប់ ខ្ញុំក៏សូមកោតសរសើរចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងអស់ពីសមត្ថភាពរបស់ រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការលើកកម្ពស់គុណភាពអប់រំ ក្នុងមួយទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ។ ខ្ញុំនៅតែមានសុទិដ្ឋិនិយម ចំពោះការអភិវឌ្ឍនាថ្ងៃអនាគត សម្រាប់គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាកម្ពុជា ដោយសារការប្តេជ្ញាខ្ពស់របស់រដ្ឋាភិបាល និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍។ ខ្ញុំកោតសរសើរ ចំពោះយន្តការជាច្រើនរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងនោះ មានគណៈកម្មាធិការវាយតម្លៃកម្ពុជា ឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាជាតិអប់រំ ផែនការអប់រំជាយុទ្ធសាស្រ្ត (២០០៩-២០១៣) ផែនការមេសម្រាប់ការស្រាវជ្រាវក្នុងវិស័យអប់រំ ២០១១-១៥ ។
សូមទទួលការរាប់អានអំពីខ្ញុំ!។
សំ រានី បេក្ខជនថ្នាក់បណ្ឌិតនៅ Universiti Sains Malaysia (USM)
Written by Sam Rany January 5, 2012 (Published in the Phnom Penh Post)
លោក កៃ គីមសុង ជាទីរ៉ាប់អាន!
បន្ទាប់ពីអានអត្ថបទរបស់លោក ដែលមានចំណងជើងថា«For many, it's a matter of degrees» (ថ្ងៃទី ៣ មករា ២០១២) ខ្ញុំសូមសម្តែងក្តីបារម្ភ ចំពោះបញ្ហាគុណភាពអប់រំក្នុងគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាបច្ចុប្បន្ននៅ កម្ពុជា។
ក្នុងឋានៈជាមន្រ្តីរាជការដែលកំពុងធ្វើការនៅគ្រឹះស្ថាន ឧត្តមសិក្សាអស់រយៈ៥ឆ្នាំ ខ្ញុំសូមលើកឡើងពីបញ្ហាសំខាន់ជាច្រើន ដែលត្រូវកែទម្រង់ជាបន្ទាន់ ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់គុណភាពអប់រំសម្រាប់សិស្សកម្ពុជា និងឱកាសទទួលបានការងារ។
បញ្ហាទី១ គឺការកំហិតនៃថវិកាសម្រាប់ការអប់រំថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា។ ការអប់រំថ្នាក់ឧត្តមសិក្សាត្រូវបានកំហិត ដោយថវិកាប្រចាំឆ្នាំរបស់រដ្ឋាភិបាល។ យោងតាមធនាគារពិភពលោក(ឆ្នាំ២០១២) ការចំណាយសរុបលើការអប់រំជាផ្នែកនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប មានតែ ១,៦០% ហើយការចំណាយលើការអប់រំថ្នាក់ឧត្តមសិក្សារបស់រដ្ឋទទួលបាន តែ ០,០៥ % ប៉ុណ្ណោះ។
បញ្ហាទី ២ គឺលក្ខខណ្ឌចុះឈ្មោះសិស្ស។ លក្ខខណ្ឌចូលរៀន ក្នុងគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាមិនមែនជាលក្ខខណ្ឌជាក់លាក់ ហើយផ្អែកលើលទ្ធផលនៃការប្រឡងទុតិយភូមិ។
បញ្ហាទី ៣ គឺសារៈសំខាន់នៃកម្មវិធីអប់រំ។ គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សារដ្ឋ និងឯកជនកំពុងប្រកួតប្រជែងផ្តល់មុខវិជ្ជាដូចគ្នា ដូចជា ក្នុងមុខវិជ្ជាពាណិជ្ជកម្ម សេដ្ឋកិច្ច និងបចេ្ចកវិទ្យាព័ត៌មាន ចំណែកឯមុខវិជ្ជាវិទ្យាសាស្រ្ត គណិតវិទ្យា កសិកម្ម និងសុខាភិបាល ដែលសេចក្តីត្រូវការរបស់ជាតិពុំមានការផ្គត់ផ្គង់គ្រប់នោះទេ។
ដូច្នេះ អត្រាគ្មានការងារខ្ពស់ក្នុងចំណោមសិស្សបញ្ចប់ការសិក្សាពីសាកល វិទ្យាល័យ គឺដោយសារកង្វះជំនាញ ដែលត្រូវការចាំបាច់លើទីផ្សារការងារ។
បញ្ហាទី ៤ គឺស្វ័យភាព និងសេរីភាពអប់រំ។ គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សារដ្ឋ នៅតែស្ថិតក្រោមក្រសួងគ្រប់គ្រង ដែលមានបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរដូចជា គ្មានមូលនិធិគ្រប់គ្រាន់និងប្រាក់ខែទាប។
សេរីភាពអប់រំនៅក្មេងខ្ចី ក្នុងប្រព័ន្ធអប់រំបច្ចុប្បន្ន ដោយសារឥទិ្ធពលនយោបាយ និងកម្មវិធីអប់រំនៅមានកម្រិត។ បញ្ហាចុងក្រោយគឺកង្វះធនធានមនុស្ស គុណភាពការបង្រៀន និងសមត្ថភាពស្រាវជ្រាវ។ ឧទាហរណ៍ៈ សាកលវិទ្យាល័យនីតិសាស្រ្ត និងសេដ្ឋកិច្ច មានសាស្រ្តាចារ្យដែលមានសញ្ញាបត្របណ្ឌិតតែ១៦នាក់ ចំណែកសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ មានតែ៧នាក់ប៉ុណ្ណោះ យោងតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា ឆ្នាំ ២០១១។
ខ្ញុំយល់ស្រប ជាមួយនឹងលោក ម៉ាក ងុយ អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានឧត្តមសិក្សានៃក្រសួងអប់រំ ដែលបាននិយាយថា គ្រូសាកលវិទ្យាល័យរដ្ឋរកបានចំណូលយ៉ាងតិច ១០០ ដុល្លារក្នុងមួយខែ បូកនឹងប្រាក់ ២,៣០ ដុល្លារសម្រាប់ការបង្រៀន១ម៉ោង ប្រសិនបើសាកលវិទ្យាល័យពួកគេផ្តល់ថ្នាក់ឯកជនបន្ថែម គ្រូអាចរកបានជាង ៥០០ដុល្លារ ក្នុងមួយខែ។ ក្នុងបរិបទនេះ យើងអាចសួរថា តើគ្រូប៉ុន្មានភាគរយ ដែលអាចរកប្រាក់បាន ៥០០ ដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយខែ។
ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ប្រាក់បៀវត្សរ៍ប្រចាំខែ ព្រមជាមួយនឹងប្រាក់បៀវត្សរ៍មូលដ្ឋាន ប្រាក់ឧបត្ថម្ភបន្ទាប់បន្សំ (ហានិភ័យតាមតំបន់ សុខភាព គរុកោសល្យ និងសមាជិកគ្រួសារ)សម្រាប់គ្រូសាកលវិទ្យាល័យពេញម៉ោង គឺ ៥៥ម៉ឺនរៀល (ប្រហែល១៣០ដុល្លារអាមេរិក) ដែលមិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការចំណាយប្រចាំថ្ងៃក្នុងគ្រួសារឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រាក់ខែជាមធ្យមរបស់គ្រូនៅបណ្តាប្រទេសអាស៊ីគឺ ១ ១៨២ ដុល្លារអាមេរិកនៅប្រទេសចិន ១ ៥៤៧ ដុល្លារអាមេរិក នៅប្រទេសឥណ្ឌា ៤១១២ ដុល្លារអាមេរិកនៅប្រទេសជប៉ុន ៣១០៧ ដុល្លារអាមេរិកនៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី និង ២៥៦៨ ដុល្លារអាមរិក នៅប្រទេសអូស្រ្តាលី។ ដូច្នេះប្រាក់ខែទាបជាបញ្ហាចម្រូងចម្រាសនៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា បច្ចុប្បន្ន បើទោះជារាជរដ្ឋាភិបាលដំឡើងប្រាក់ខែ ២០% ក្នុងមួយឆ្នាំក៏ដោយ។
ជាទីបញ្ចប់ ខ្ញុំក៏សូមកោតសរសើរចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងអស់ពីសមត្ថភាពរបស់ រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការលើកកម្ពស់គុណភាពអប់រំ ក្នុងមួយទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ។ ខ្ញុំនៅតែមានសុទិដ្ឋិនិយម ចំពោះការអភិវឌ្ឍនាថ្ងៃអនាគត សម្រាប់គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាកម្ពុជា ដោយសារការប្តេជ្ញាខ្ពស់របស់រដ្ឋាភិបាល និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍។ ខ្ញុំកោតសរសើរ ចំពោះយន្តការជាច្រើនរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងនោះ មានគណៈកម្មាធិការវាយតម្លៃកម្ពុជា ឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាជាតិអប់រំ ផែនការអប់រំជាយុទ្ធសាស្រ្ត (២០០៩-២០១៣) ផែនការមេសម្រាប់ការស្រាវជ្រាវក្នុងវិស័យអប់រំ ២០១១-១៥ ។
សូមទទួលការរាប់អានអំពីខ្ញុំ!។
សំ រានី បេក្ខជនថ្នាក់បណ្ឌិតនៅ Universiti Sains Malaysia (USM)
រដ្ឋាភិបាលគួររៀនសូត្របទពិសោធនៃការបណ្តេញចេញ
លោកនិពន្ធនាយកជាទីគោរពរាប់អាន!
តាម ការពិនិត្យសង្កេតរបស់ខ្ញុំ មានប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាតិ និងអន្តរជាតិជាច្រើន បានចុះផ្សាយយ៉ាងព្រោងព្រាត ស្ទើរតែពេញសប្តាហ៍ទីមួយ នៃខែមករានេះ អំពីហេតុការណ៍នៃការបណ្តេញចេញដោយបង្ខំ និងអំពើហិង្សា រវាងអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចកម្ពុជា និងអតីតប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅប្លុកបុរីកីឡា។ ជាពិសេសសារព័ត៌មានភ្នំពេញបុស្តិ៍ ច្បាប់ចេញផ្សាយថ្ងៃទី ៥ ខែ មករា ឆ្នាំ ២០១២ ក្រោមចំណងជើងថា ( អ្នកបុរីកីឡា ២០០ គ្រួសារត្រូវបានជម្លៀសទៅទីតាំងថ្មី ខណៈអ្នកខ្លះទៀតនាំចូលតុលាការ) និងច្បាប់ចេញផ្សាយថ្ងៃទី ៦ ខែ មករា ឆ្នាំ ២០១២ ក្រោមចំណងជើងថា (អ្នកបុរីកីឡា សុំអន្តរាគមន៍ពីទូតមហាអំណាច)។
ក្រោយពីបានអានអត្ថបទទាំង ពីនេះហើយ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍អាណិតអាសូរជាពន់ពេក ដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះទាំងអស់ រួមទាំងអ្នករងរបួស និងអ្នកដែលត្រូវបានតុលាការកាត់ទោស ជាពិសេស នោះ គឺក្រុមកុមារា-កុមារី។ ជាការកត់សម្គាល់របស់ខ្ញុំក្រោយហេតុការណ៍នេះ ខ្ញុំមានទស្សនប្រហាក់ប្រហែលនឹងបញ្ញាវ័ន្តខ្មែរ អ្នកនយោបាយខ្មែរ និងសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិមួយចំនួន ដែលពួកគេបានសម្តែងនូវការព្រួយបារម្ភចំពោះចំណាត់ការរបស់ រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការបណ្តេញចេញដោយអំពើហិង្សានេះ។
ជាការពិត ខ្ញុំទទួលស្គាល់ថា រាល់ការអភិវឌ្ឍទាំងអស់នៅលើពិភពលោកយើងនេះ តែងតែមានផលប៉ះពាល់ និងការប៉ះទង្គិចដោយចៀសមិនរួចរវាងអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល និងប្រជាពលរដ្ឋមូលដ្ឋាន។ តាមរយៈនយោបាយ ឯកជនភាវូបនីយកម្ម ឬ សេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី ប្រទេសកម្ពុជា បាននឹងកំពុងតែខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងសកម្ម ក្នុងការអភិវឌ្ឍ សំណង់អគារសាធារណៈ និងឯកជន ព្រមទាំងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាតិជាច្រើនកន្លែង ពាសពេញផ្ទៃប្រទេស។ នៅក្នុងបរិបទនេះ តើរដ្ឋាភិបាលគួរមានយន្តការ ឬគោលនយោបាយឈ្នះ ឈ្នះ អ្វីខ្លះ ដើម្បីផ្តល់អោយតួអង្គ ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងអធិករណ៍នេះ អាចទទួលយកបានដោយការពេញចិត្តពេញថ្លើម?
ចម្លើយ ចំពោះសំណួរនេះ គឺរដ្ឋាភិបាល គួរពិចារណាឡើងវិញ ពីបទពិសោធដ៏ជូរចត់នាពេលអតីតកាល និងគួររៀនសូត្រអំពីបទពិសោធល្អៗ នៃបណ្តាប្រទេសជិតខាងរបស់យើង។ តើបទពិសោធជូរចត់ជាអ្វី? វាសំដៅទៅលើរាល់សកម្មភាព ឬចំណាត់ការប្រកបដោយអំពើហិង្សាធ្ងន់ធ្ងរប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិមនុស្ស ប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋ។ តើវាផ្តល់ផលវិបាកអ្វីខ្លះដល់សង្គមជាតិយើង? វាបានប៉ះពាល់យ៉ាងដំណំ ដល់កិត្តិសព្ទជាតិយើង នៅលើឆាកអន្តរជាតិ និងផ្តល់ឱកាសអោយបណ្តាប្រទេសមហាអំណាចមួយចំនួន ដាក់គំនាប ឬជ្រៀតជ្រែកមកលើអធិបតេយ្យភាពជាតិយើង។ តួយ៉ាង តាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអន្តរជាតិ ធ្វើអោយសាធារណៈមតិអន្តរជាតិ វាយតម្លៃពីស្ថានភាពអវិជ្ជាមានទាំងឡាយ និងមានទស្សនមិនល្អមកលើកម្ពុជា។ ជាងនេះទៀត ខ្មែរយើងនៅពេលដែលមានវិវាទដោះស្រាយជាមួយគ្នាមិនចេញលទ្ធផល យើងតែងតែរត់ទៅរកកិច្ចអន្តរាគមន៍ពីជនបរទេសជាក់ស្តែងដូចជា អ្នកបុរីកីឡាជាដើម។
ទង្វើនេះ បានធ្វើអោយបរទេសមើលងាយ និងអាចធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់មោទនភាពរបស់ជាតិយើង។ តើយើងគួររៀនសូត្របទពិសោធពីបណ្តាប្រទេសជិតខាងរបស់យើងអ្វី ខ្លះ? ករណីដូចជានៅប្រទេស ម៉ាឡេស៊ី ឥណ្ឌូនេស៊ី និង សិង្ហបុរី មុននឹងរដ្ឋាភិបាលសម្រេចបណ្តេញប្រជាពលរដ្ឋចេញពីតំបន់ដែលពួកគេ រស់នៅ ដើម្បីធ្វើការអភិវឌ្ឍ អ្វីមួយ គេបានរៀបចំហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅទីតាំងថ្មីរួចជាស្រេច ដូចជាសាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ ផ្លូវថ្នល់ ទីអារាម ទឹក ភ្លើង អគាររស់នៅ ដើម្បីអោយប្រជាជនប្តូរទៅកាន់ទីតាំងថ្មីនេះ។ លើសពីនេះទៅទៀត គេបានធ្វើគោលនយោបាយ និងប៉ះប៉ូវសំណងផ្លូវច្បាប់សមស្រប ដល់ប្រជាជនរបស់គេ ដើម្បីចៀសវាងអធិករណ៍ ជាយថាហេតុណាមួយកើតឡើង។ តើកម្ពុជាយើងអាចធ្វើបានដែរឬទេ? ចំណុចសំខាន់គឺឆន្ទៈនយោបាយ។
សរុបសេក្តីមក រដ្ឋាភិបាល គួរតែពិចារណាឡើងវិញ ចំពោះមេរៀនពីអតីតកាល និងខិតខំរិះរកដំណោះស្រាយនយោបាយឈ្នះៗ ដើម្បីផលប្រយោជន៍ជាតិ និងប្រជាជនរបស់ខ្លួន។ ប្រជាជនកម្ពុជាបានឆ្លងកាត់សោដនាដកម្មនៃភ្លើងសង្រ្គាម និងអស្ថិរភាពនយោបាយអស់ជាច្រើនទសសវត្សរ៍កន្លងមកហើយ ដូចនេះ ពួកគេគួរតែរស់នៅអោយបានសមសួនថ្លៃថ្នូរ ក្នុងឋានៈជាប្រជាជនមួយដែលធ្លាប់មានអារ្យធម៌រុងរឿងនាសម័យ អង្គរដ៏បវររបស់យើង។ រដ្ឋាភិបាលគួរតែពិចារណាផងដែរ នូវអនុសាសន៍ល្អៗ ពីសំណាក់សង្គមស៊ីវិល និងឥស្សរជននយោបាយផ្សេងៗ។
ខ្ញុំមានសេចក្តីសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំ ទៅលើកម្មវិធីនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាល។ ខ្ញុំជឿជាក់ថា ឆ្នាំថ្មីនេះ រដ្ឋាភិបាលនឹងធ្វើកំណែទម្រង់គោលនយោបាយបន្ថែមទៀត ដែលផ្តល់ឧត្តមប្រយោជន៍ដល់ជាតិ និងប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់ ឲ្យស័ក្តិសមជាប្រទេសកំពុងបន្តដំណែង ក្នុងឋានៈជាប្រធានសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍៕
សូមលោកនិពន្ធនាយក មេត្តាទទួលនូវការគោរពរាប់អានអំពីខ្ញុំ។
សំ រ៉ានី បេក្ខជនបណ្ឌិត នៃសាកលវិទ្យាល័យវិទ្យាសាស្រ្តម៉ាឡេស៊ី (USM)
http://www.postkhmer.com/index.php?option=com_content&view=article&id=71287:2012-01-09-21-26-29&catid=23:letter-to-editor&Itemid=85
Subscribe to:
Posts (Atom)
-
Wachira Kigotho 09 May 2014 Issue No:319 Unequal access to university education is likely to persist in most countries globally ...
-
លោកនិពន្ធនាយកជាទីគោរពរាប់អាន! តាម ការពិនិត្យសង្កេតរបស់ខ្ញុំ មានប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាតិ និងអន្តរជាតិជាច្រើន បានច... -
ការពិនិត្យមើលផលអាក្រក់កើតចេញពីវប្បធម៌ប៉ែងជើង ឬក្ដិចត្រួយគ្នា ដោយ កែវពេជ្រ មេត្តា 2011-11-03 ទម្លាប់នៃការប...
-
Chambers and Partners - Home 1 Bun & Associates THE FIRM Sources single out this firm as a market leader, highlighting its inc...
-
Combat Journalism: CQR Is reporting on global conflict worth the risk? By Frank Greve Introduction Chr...
-
By Sam Rany 1. There is a jump in higher education in Cambodia, what do you see from this development? Actually, I o...
-
ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ « ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ » បានស្ថាបនាសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទបាត់ដំបងតាមរយៈ ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ ៣៤/៦៨.ប.រ ចុះថ្... -
https://www.box.com/files/0/f/0/1/f_2876428255#/files/0/f/0/1/f_2876428255 International Journal of Higher Education ISSN 1927-... -
Academic Adjustment Issues in a Malaysian Research University: The Case of Cambodian, Laotian, Burmese, and Vietnamese Postgraduat...
-
https://www.box.com/profile#/profile/183918435/page/1/1/2876421805 International Journal of Learning & Development ISSN 216...
